Министерката за одбрана Славјанка Петровска и командантот на Националната гарда на Вермонт, генерал мајор Грегори Најт, денеска ќе присуствуваат и ќе се обратат на свеченоста за одбележување на 30-годишното партнерство помеѓу Армијата на Република Северна Македонија и Националната гарда.
На свеченоста што ќе се одржи во Министерството за одбрана, ќе бидат доделени признанија за придонес во рамки на тридецениското партнерство, ќе биде прикажано видео, а ќе биде поставена и изложба на фотографии од заедничките активности на Армијата и Националната гарда.
Претседателот на Владата на Република Северна Македонија, Димитар Ковачевски, придружуван од вицепремиерот за европски прашања, Бојан Маричиќ, во рамките на работна посета на Њујорк, се сретнал со заменикот помошник државен секретар на САД за европски и евроазиски прашања и специјален претставник за Западен Балкан, Габриел Ескобар.
Како што соопшти владината прес-служба, на состанокот на премиерот Ковачевски со високиот претставник на САД, Ескобар, е разговарано за актуелни прашања од значење за стратешкото партнерство помеѓу Северна Македонија и САД и за состојбите во регионален и геополитички контекст.
На средбата е истакнато значењето на големото и искрено пријателство помеѓу Република Северна Македонија и Соединетите Американски Држави, од независноста на нашата држава до денес. Тоа, како што е констатирано е одразено со активна соработка преточена во стратешкото партнерство меѓу двете држави и со потврдени резултати на планот на демократските, економските и стратешките интеграциски процеси на нашата држава.
САД, како што е потенцирано, високо го ценат учеството на Република Северна Македонија во мировните мисии, одговорното партнерство во НАТО и придонесот на земјава во стабилноста на Западен Балкан и со тоа и на Европа.
-Од овие причини, во Северна Македонија се гледа доверлив партнер на САД. И, во таа насока е споделено е очекувањето дека сите политички субјекти во земјава ја имаат предвид историската и неповторлива шанса за ефикасен процес на зачленување во Европската Унија, по полноправното членство во НАТО. Нашиот европски пат, како што беше нагласено на средбата, е силно поддржан од САД, се наведува во соопштението од владината прес-служба.
Премиерот Ковачевски се заблагодарил за огромната и континуирана тридецениска поддршка од САД, во остварувањето на сите клучни и стратешки цели на Република Северна Македонија, како и за личните заложби на високиот американски претставник, Ескобар, во овој важен период кога треба да се осигура европската иднина на државата.
-Поддршката од САД е од голема важност за унапредувањето на квалитетот на живот на македонските граѓани, за просперитетот и стабилноста на Северна Македонија, како и на целиот регион. Неопходно е во претстојниот период да донесеме уште една државничка одлука со што ќе ги осигураме евроинтеграциите – и Владата и јас лично сме силно посветени на оваа цел, нагласил премиерот Ковачевски.
На средбата било разговарано и околу имплементацијата на реформите во нашата држава, со фокус и кон владеењето на правото и борбата со криминал и корупција. При тоа била нагласена важноста на поддршката што ја добива Северна Македонија од САД и во овие значајни процеси за граѓаните и за европските интеграции.
Покрај средбaта со индискиот министер за надворешни работи Субраманјам Џаишанкар, Османи ќе се сретне и со потпретседателот на Индија Џагдип Данкар, со заменик советникот за национална безбедност на премиерот, Шри Викрам Мисри, како и со други високи државни претставници, соопшти македонското МНР.
Целта на посетата е унапредување на билатералните односи меѓу Северна Македонија и Индија, со посебен акцент на можностите за зајакнување на економската соработка и бизнис релациите. Воедно, ќе бидат разменети мислења за актуелните состојби во европскиот континент и Индо – Пацификот, надворешно – политичките приоритети на двете земји, како и актуелни меѓународни прашања и регионални теми.
За време на престојот во Индија, Османи ќе ја посети и Калкута, каде што ќе оддаде почит на животот и делото на Мајка Тереза. Во Калкута, Османи ќе се сретне со високи претставници на Западен Бенгал, како и со претседателката на Инвестицискиот Самит на Западен Бенгал, Вандана Јадав.
Собраниската Комисија за уставни прашања со десет гласови „за“ и седуммина против го проследија на натамошно разгледување предлогот за уставни измени.
На денешната седница на Комисија предлогот го образложи премиерот Димитар Ковачевски, а зборуваа и своите ставови ги изнесоа претставнции на сите пратенички групи.
Против уставните измени се пратениците од ВМРО-ДПМНЕ.
Собраниската седница за утврдување на потребата од уставни измени е закажана на 18 август.
Владата денеска на седница се очекува да расправа за концесијата за рудниците Иловица-Штука, а министерот за економија Крешник Бектеши да реферира за сите правни постапки што се преземени за овие рудници почнувајќи од 2012 година.
Од владината прес-служба во 14 часот најавија и прес-конференција на министерот Бектеши без дополнителни детали.
Вицепремиерот за економски прашања Фатмир Битиќи вчера потврди дека Владата ќе расправа за концесијата и повтори дека ќе се почитува одлуката на граѓаните доколку се изјаснат против отворањето на вакви капацитети во овој регион.
– Откако ќе ги слушнеме сите моменти, ќе се знае кој е следниот чекор. Како Влада рековме дека ако граѓаните кажат дека не сакаат да имаат рудник, ние ќе постапиме така. Мислам дека таму еднаш имало изјаснување на граѓаните само во Босилово, подготвени сме да помогнеме сите граѓани од целиот тој регион да се изјаснат на референдум дали сакаат или не сакаат да има рудник, изјави вчера Битиќи.
Жителите и невладините организации од струмичкиот регион на 15- месецов протестираа против отворањето на рудникот и спојувањето на концесијата, а на протестот учествуваа и министерките за труд и социјална политика и за животна средина и просторно планирање Јованка Тренчевска и Каја Шукова.
Од Министерството за економија (МЕ), минатата недела на брифинг со медиумите наведоа дека остануваат на ставот дека административно треба да се спојат двете концесии на Еуромакс Ресоурсис за рудникот Иловица. Тоа, посочија, им следува согласно членот 61 од Законот за минерални суровини, бидејќи концесионерот ги има двете концесии од кои првата се содржи во втората, односно е целосно опфатена во втората.
Според МЕ, и да се ревидира одлуката на Владата за спојување на концесиите, повторно компанијата ќе ги има двете концесии и ќе може да се повика на записникот што го има направило Министерството за економија на 5 февруари 2016 година кога излегле на терен и констатирале дека може да продолжи постапката за спојување на концесиите по претходно поднесеното барање на компанијата. За тоа ќе можат да поднесат тужба до Управниот суд кој веќе одлучи да им се врати концесијата што претходно им ја одзеде Министерството за економија.
Министерството во три наврати поднело предлог до Владата да се спојат концесиите. Во 2018 година предлогот бил одбиен заради изборите, во 2019 година не добиле ни позитивно, ни негативно мислење. Последниот предлог заедно со комплетната документација и сите претходни позитивни мислења за концесиите од надлежните институции бил доставен на 26 јуни годинава, а на 27 јуни Владата на седница дала позитивно мислење.
Од Министерството сметаат дека давањето позитивно мислење за спојување на концесиите ќе спречи компанијата да поведе арбитражна постапка против државата и оти ќе овозможи најрано за четири години Еуромакс Ресорурсис да може да добие дозвола за експлоатација, бидејќи повторно ќе треба да ја почне постапката за нејзино добивање и ќе треба да поднесе нов елаборат за заштита на животната средина што ќе треба да го одобри Министерството за животна средина и просторно планирање и за кој е предвидена јавна расправа со локалното население. Покрај тоа, со спојувањето на концесиите двете ќе важат до 2042 година, а важноста на првата концесија е до 2046 година.
Во 2019 година Министерството за економија го одби барањето на Еуромакс Ресоурсис за издавање на дозвола за експлоатација на минерални суровини во Иловица заради некомплетна документација и на 16 декември 2019 година донесе решение за раскинување на првата концесија. Компанијата се жалела на Управен суд кој донел решение за враќање на концесијата на кое Министерството за економија нема право на жалба. Барањето за првата концесија за детални геолошки истражувања е поднесено на 27 октомври 2005 година, а решението за доделување е донесено во 2006 година. Барањето за втората концесија за експлоатација на минерални суровини е поднесено во 2011 година, а одлуката за екосплоатација на бакар и злато е донесена во 2015 година.
Владата требаше да расправа за спојувањето на концесиите уште минатата недела, но тоа не се случи поради тоа што министерот за економија беше на службено патување надвор од државата. Расправата ја најави министерката Тренчевска уште при нејзиното учество на протестот на граѓаните против отворањето на рудникот.
Според Тренчевска, одлуката за спојување на концесиите за рудникот била донесена како дополнителна точка и во такви случаи „се потпираат на образложението што го дава ресорниот министер“.
-Рудник нема да има, затоа што ставот на министрите од Социјалдемократскиот сојуз е ист со ставот на граѓаните од општините во струмичкиот регион, Ново Село, Босилово и Василево. Гласањето за таа точка на самата седница беше ставено дополнително, и вообичаено кога имаме дополнителни точки образложението што го дава министерот надлежен за одреден ресор е образложение на коешто ние се потпираме и затоа ја гласавме точката, изјави Тренчевска.
За спојувањето на концесиите во изминатиот период реагираа и од опозициската ВМРО-ДПМНЕ, од каде обвинија дека на сметка на колективниот интерес на граѓаните во тој регион „се брани интересот на приватниот инвеститор кој е близок до оваа влада и до ДУИ“.
-Бектеши ја брани одлуката за спојување на рудници, а пoловина Влада вели дека била излажана. Имаа владина седница пред некој ден ни „а“ ни „б“ поврзано со концесијата и секој ден ги гледаме лажат ли лажат. Тука се е јасно, односно дека Владата брани приватен интерес на компанија која е блиска до ДУИ и оди против интересот на граѓаните од тој крај, изјави минатата недела претседателот на ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски во одговор на новинарско прашање.
Собраниската Комисија за уставни прашања во Собранието денеска ќе ја започне седницата број 1 со единствена точка на дневниот ред – Предлог за пристапување кон измена на Уставот на Република Северна Македонија со насоки за изменување и дополнување на Уставот на Република Северна Македонија. По усвојувањето на дневниот ред, се очекува предлогот во 30 минути да го образложи премиерот Димитар Ковачевски, по него да зборуваат пријавените членови и заменици на ова законодавно тело, а потоа право за збор ќе имаат и други пратеници.
Владата минатиот вторник до Собранието го достави предлогот за уставни измени. Интервенциите во Уставот, како што посочија од Владата, се однесуваат на додавање делови од народи во Преамбулата и членовите 49 и 78 од Уставот, при набројувањето на деловите од народи во државата. Во формулацијата: „Граѓаните на Република Северна Македонија, македонскиот народ, дел од албанскиот народ, турскиот народ, влашкиот народ, српскиот народ, ромскиот народ, бошњачкиот народ и другите“, после зборот бошњачки народ се става запирка и се додава: бугарскиот народ, хрватскиот народ, црногорскиот народ, словенечкиот народ, еврејскиот народ и еѓипќанскиот народ. Согласно ова, направена е измена и во Комитетот за односи меѓу заедниците за запазување на париретот на претставниците во Парламентот на сите вака утврдени заедници во Преамбулата на Уставот.
Најавите се дека на Комисијата за уставни прашања пријавени за збор ќе има од сите пратенички групи кои ќе ги образложат своите ставови, како и дека на Комисијата ќе учествуваат и пратеници од опозициската ВМРО-ДПМНЕ која е против уставни измени.
Претседател на Комисијата за уставни прашања е по функција претседателот на Собранието Талат Џафери, негов заменик е Арта Биљали-Зендели, членови на Комисијата се Даниела Стојановска Пановска, Ненад Коциќ, Мартин Костовски, Емилија Рамбабова, Илија Николовски, Даниела Маркоска, Марија Ангелова, Антонијо Милошоски, Јован Јаулески, Лидија Петкоска, Гордана Сиљановска Давкова, Дафина Стојаноска, Иван Стоилковиќ, Фиснике Бектеши Шаќири, Ремзи Мехмеди, Ане Лашкоска, а шеснаесет други пратеници се заменици – членови на Комисијата.
Членот 196, став 2 од Деловникот за работа на Собранието предвидува претресот по предлогот за пристапување кон измена на Уставот во Комисијата за уставни прашања да трае најмногу десет работни дена. Член на Комисијата за уставни прашања и пратеник во текот на претресот може да говори повеќе пати во траење од вкупно 20 минути, а координатор на пратеничка група вкупно 30 минути. Претставникот на предлагачот во претресот може да говори повеќе пати, но не повеќе од 30 минути вкупно.
Според соопштението од Собранието, со оглед на тоа што 2 Август е неработен ден, а за 27 јули веќе е закажана седницата за пратенички прашања, се очекува работата на Комисијата за уставни прашања да заврши меѓу 7 и 9 август.
Владејачката коалиција составена од СДСМ, ДУИ, ЛДП, ДОМ, Алијанса за Албанците и други помали партии ќе ја поддржат иницијативата за уставни измени. Според преговарачката рамка, Северна Македонија до крајот на ноември, кога завршува скринигот за земјава треба да ги донесе уставните измени, по што треба да се одржи втората меѓувладина седница. Доколку тоа не се случи има предупредувања дека процесот за преговори со ЕУ би можел да запре.
Премиерот Димитар Ковачевски речиси во сите свои обраќања укажува на потребата од донесување на уставните измени за да може земјата да го продолжи евроинтеграцискиот процес. Истоврмено тој ги повикува пратениците од ВМРО-ДПМНЕ да го сменат својот став и да ги поддржат уставните измени. По поднесувањето на амандамните во Собранието, на 19 јули, тој истакна дека околу уставните измени очекува да има плодна дискусија, конструктивна расправа и оти посакува натпартиски консензус за продолжување на европската интеграција на државата.
-Сега од нас зависи, од одлуките коишто ние ги носиме, како и на кој начин и колку брзо ќе го продолжиме и завршиме патот на европската интеграција, рече Ковачевски, Овие уставни измени, како што рече тогаш Ковачевски, не задираат во ниту едно идентитетско прашање.
Лидерот на опозициската партија Христијан Мицкоски вчера изјави дека нивниот став останува ист и оти тој е поддржан од органите на партијата и од пратеничката група.
-Нашиот став е аргументиран и до сега непроменет. Не гледам причина под ваков притисок, истиот да биде променет. Тој е поддржан и од органите на партијата, од пратеничката група и очекуваме европско однесување кај нашите стратешки партнери и со една идна влада да седнеме, дел од тие околности кои се проблематични и нас не загрижуваат, да бидат променети, рече Мицкоски.
Тој потврди дека утре ќе бидат присутни во Парламентот кога ќе биде ставена точката на дневен ред, а како што рече, членовите од Коалицијата предводена од ВМРО-ДПМНЕ ќе гласаат против.
-Утре ќе бидеме присутни во Парламентот, и кога ќе биде точката ставена на дневен ред, членовите од Коалицијата предводена од ВМРО-ДПМНЕ ќе гласаат против. Така ќе биде и на самата седница кога за овие уставни измени, од работната група, предводена од Цаца Николовска доставени во Парламентот, рече Мицкоски, кој смета дека за да почнат уставните измени, нема никаква потреба во првиот чекор да имаме содржина на истите.
Опозицијата исто така бара одржување брзи парламентарни избори.
Претседателот на државата Стево Пендаровски во неделата од Пустец изјави дека очекува во наредниве неколку месеци, „да има интензивни разговори помеѓу власта и опозицијата во кои конечно ќе можеме да се убедиме дека ова е стратешки момент кој не смееме да го пропуштиме за иднината на државата“. Пендаровски рече дека не очекува отворање на Уставот да се случи во август.
-Ставовите на двете групации во Собранието се многу јасни и досега не се променети. Од вторник понатаму почнува процедурата во Парламентот. Не очекувам првата фаза гласање за евентуално отворање на уставните промени да се случи во август, имам очекување дека тоа ќе биде најверојатно после годишните одмори, некаде крајот на септември. Инаку, целата временска рамка која се очекува евентуално да го промениме Уставот треба формално да заврши до 30 ноември, додека трае скринингот, посочи Пендаровски.
Претседателката на работната група која работеше на уставните измени Маргарита Цаца Николовска во интервју за МИА вели дека состојбата во која во моментов се наоѓа Северна Македонија во однос на уставните измени е однос меѓу државава и Европската Унија, а не Бугарија.
-Значи, странки во овој процес се Република Северна Македонија и Европската Унија. Однесувањето на опозицијата за целокупното негирање на потребата од уставните измени само со оправдување дека станува збор за бугарски диктат или притисок имајќи предвид на укажаниот однос на нашата држава и ЕУ, е сосема неоснован, вели Цаца Николовска.
Информацијата со Предлог уставните измени беа усвоени на 171-та седница на Владата, одржана на 18 јули 2023 година.
Берлинскиот процес има неспорни структурни предности во однос на „Отворен Балкан“, главниот е тоа што сите шест западнобалкански држави се членки на Берлинскиот процес, а само три се досега во „Отворен Балкан“ и тоа е голем недостаток на иницијативата, изјави во Пустец претседателот на државата Стево Пендаровски.
При денешната еднодневна работна посета на Република Албанија, одговорајќи на новинарско прашање, шефот на државата изрази надеж дека „Отворен Балкан“ ќе продолжи да постои.
-Отворениот Балкан од самиот почеток, па се до денеска, е замислен да биде една од многуте регионални иницијативи. На Западен Балкан има над 50 регионални иницијативи за сите овие години и служат за поврзување на народите и за правење услови за нивни подобар живот. „Отворен Балкан“ беше од тие иницијативи и јас се надевам дека во одреден формат тој ќе продолжи да постои, рече Пендаровски.
Владата вчера попладне го доставила Предлогот за уставни измени до Собранието веднаш по завршувањето на 171. седница на која премиерот и министрите го усвоија Предлогот.
-На 171-та седница на Владата, одржана на 18.7.2023 година, точка 48, разгледана е Информација со Предлог за уставни измени, утврден е Предлогот и доставен е до Собранието веднаш по завршувањето на седницата, информираат од Владата за МИА.
Триесет работни дена од денот на влегување во собраниска процедура на Предлогот треба да се гласа за утврдување на потребата за промена на Уставот.
На последниот брифинг со новинарите на 27 јуни претседартелот на Собранието Талата Џафери посочи дека од приемот на материјалите до гласањето се потребни 30 работни дена затоа што максимум десет дена треба да работи Уставната комисија која со работа треба да заврши осум дена пред денот утврден за гласање.
Членот 196, став 2 од Деловникот за работа на Собранието предвидува претресот по предлогот за пристапување кон измена на Уставот во Комисијата за уставни прашања да трае најмногу десет работни дена. Член на Комисијата за уставни прашања и пратеник во текот на претресот може да говори повеќе пати во траење од вкупно 20 минути, а координатор на пратеничка група вкупно 30 минути. Претставникот на предлагачот во претресот може да говори повеќе пати но не повеќе од 30 минути вкупно.
Во ставот 1 од истиот член се посочува дека по предлогот за пристапување кон измена на Уставот на седницата на Собранието се води претрес во целина кој може да трае најмногу десет работни дена. Пратеник во текот на претресот може да говори повеќе пати во траење од вкупно 20 минути, а координатор на пратеничка група вкупно 30 минути. Претставникот на предлагачот во претресот може да говори повеќе пати но не повеќе од 30 минути вкупно.
Одлуката за пристапување кон измена на Уставот, Собранието ја донесува со двотретинско мнозинство гласови од вкупниот број пратеници.
По донесувањето на одлука за пристапување кон измена на Уставот, Собранието со заклучок утврдува рок во кој подносителот на предлогот за пристапување кон измена на Уставот изготвува текст на нацртот на амандманите на Уставот.
Потоа следуваат уште две фази, меѓу кои и јавна расправа. Постапката за измени на Уставот треба да заврши до крајот на ноември.
Претседателот на Собранието на последниот брифинг со новинарите беше дециден дека пратениците се во постојано заседание така што дури и да треба да се гласа во август за утврдување на потребата за уставни измени, за нив нема да има никаква пречка.
-За Собранието нема никаква пречка ни август, ни јули, ни септември, рече Џафери.
Интервенциите во Уставот се однесуваат на додавање делови од народи во Преамбулата и членовите 49 и 78 од Уставот, при набројувањето на деловите од народи во државата. Во формулацијата: „Граѓаните на Република Северна Македонија, македонскиот народ, дел од албанскиот народ, турскиот народ, влашкиот народ, српскиот народ, ромскиот народ, бошњачкиот народ и другите“, после зборот бошњачки народ се става запирка и се додава: бугарскиот народ, хрватскиот народ, црногорскиот народ, словенечкиот народ, еврејскиот народ и еѓипќанскиот народ. Согласно ова, направена е измена и во Комитетот за односи меѓу заедниците за запазување на париретот на претставниците во Парламентот на сите вака утврдени заедници во Преамбулата на Уставот.
Владата вчера повика на конструктивност и постигнување натпартиски консензус за усвојување на уставните измени како дел од преговарачката рамка со Европската Унија и услов за продолжување на преговорите со ЕУ. Смета дека пред граѓаните и државата е „неповторлива шанса за потврдување на европскиот пат, забрзување на европските интеграции и остварување на оваа европска цел до 2030 година“.
Опозициската ВМРО-ДПМНЕ нема да прифати уставни измени и бара предвремени избори.
Вицепремиерот за европски прашања Бојан Маричиќ денеска заминува за Соединетите Американски Држави, каде следните три дена ќе оствари повеќе билатерални средби со високи претставници на Стејт Департментот.
Маричиќ во Вашингтон ќе се сретне со американскиот специјален претставник за Западен Балкан и заменик помошник државен секретар за Европа и Евро-Азија, Габриел Ескобар, со Робин Брукс, специјалниот советник за Европа на потпреседателката на САД, Камала Харис, Роб Ли, Директор на Канцеларијата за Европска Унија и регионални прашања при Стејт Департментот и амбасадорот Џим О’Брајан, Шеф на Одделот за координација на санкции при Стејт Департмент и именуван помошник Државен секретар за Европа и Евро-азија.
Како што најавува Кабинетот на вицепремиерот, на средбите се очекува да се разговара за уставните измени, севкупните реформи, со акцент на правосудството и борбата против корупцијата, актуелни теми од регионалната агенда и европската перспектива на Западен Балкан, како и за унапредување на соработката меѓу двете земји во областа на економијата и енергетиката.
Во рамки на посетата на Вашингтон, Маричиќ ќе учествува на Конференцијата организирана од невладина организација „Трансатлантската лидерска мрежа“, а посветена на Западен Балкан на тема: „Трансатлантска и регионална соработка – Изградба на цврсти партнерства“, како и на тркалезна маса, во организација на „Атлантскиот Совет“ со експерти/надворешни соработници кои работат на Западен Балкан.
Во делегацијата која ја предводи заменик претседателот на Владата, Маричиќ, се и министерот за економија, Крешник Бектеши, државната секретарка при Секретаријатот за европски прашања и заменик на главниот преговарач со ЕУ, Дрита Абдиу Халили и директорот на АД Номагас, Бајрам Реџепи.
Стојан Георгиев е роден на 18 март 1938 година во градот Петрич, Пиринскиот дел на Македонија.
Уште како ученик започнува неговата борба на правата на Македонците, поради што доаѓа во судир со бугарската власт за јавно искажан став за постоење на Македонците како посебен народ од Бугарите и членство во илегалната македонска организација Илинден.
Стојан Георгиев има одлежано и две затворски казни од по четири години.Тој бил првиот претседател на ОМО „Илинден“.
Наспроти сите закани и притисоци во Бугарија, учествува на разни меѓународни средби на кои го брани правото на Македонците да се стекнат со своите национални права.
Стојан Георгиев потекнува од бунтовничко македонско семејство. Неговиот дедо од мајчина страна цели пет години поминал во затворот „Еди куле“ како борец за ослободување на Македонија од Османлиското ропство. И други негови предци се бореле и умирале за слободата на македонскиот народ.
