ДЕЛ ОД ЖИВОТНАТА ПРИКАЗНА НА ИВАН ТРПОСКИ ОД СИДНЕЈ, АВСТРАЛИЈА ВО ДЕЛОТО „ОВА Е МОЈОТ ЖИВОТ“
Во ова продолжение ќе изнесеме дел од активностите и случувањата на Иван Трпоски во Белград, главниот град на поранешна Југославија, каде тој го продолжил неговиот живот во новата средина во Република Србија.
По повторувањето на првата година во Економското училиште во Охрид, се договоривме со братучедот Сергија, кој подолго време работеше во Белград, да појдам и јас со него, во тогашната југопрестолнина, за да ја пробам мојата печалбарска среќа, а во исто време и да го продолжам моето школување. Ова морав да го сторам од следниве причини: прво што во Охрид и Струга немаше многу изгледи за вработување, особено за неквалификувани работници и, второ, што не сакав повеќе да им останам на грбот на моите родители.
По завршувањето на празникот Св. Богородица, со Сергија се подготвивме за да тргнеме на пат за Белград. Но проблем се јави што јас требаше да барам пари за пат и за Сергија. Тој се фалеше дека во Белград кога ќе сме стигнеле, фабриката во која неколку години работел ќе му ги исплатела неговите недоплатени дотации, па така, како што си имаше обичај да рече: за пари, ич око да не ти трепнува. Како било, јас позајмив пари за патните трошоци и триста и педесет динари за да ни се најдат при патот. Така, на 6 септември 1961 година се збогував со домашните, со роднините и пријателите, со другарите, со куќниот праг, сретселото, Охридско-струшкото поднебје, Македонија… и кинисавме за Белград.
Проблемите кои се јавија при патот до Белград се следните: Сергија за време на престојот во Скопје се спријатели со една убава Словенка, која исто така патуваше до Белград, но со брз воз. Од тие причини Сергија, за да ја придружува убавицата во црна облека, ми зеде уште триста динари за да доплати карта за брз воз. Му ги дадов парите и сè на сè ми останаа уште педесет динари, кои ги преполовив при купувањето на весникот „Нова Македонија“. Сергија ми ја зеде пржената кокошка, шишето ракија и малку грозје и со дамата замина со брзиот воз. Видов дека сум изигран, но од започнатата маршрута нема враќање. Со уплав во душата го отпатував целиот возен тек. Морав да пазам на арамии, да не ми го украдат патниот багаж. Со себе носев: два ку-фери, капут и мантил, пакет со фељтони, мрежа полна со грозје, а друга со пченки за печење, збирани по патот до Охрид и други намирници. На перонот на кој стигнав во Белград цел час Сергија го немаше. Носачите ме нудеа да ми помогнат, но јас немав ниту пари да платам, а ниту адреса каде да одам. Се проколнував самиот себе, зошто не ги послушав мнозината волинци, кои ми велеа: Сергија ќе те загине уште по пат! Кога ги изгаснија светлата на перонот, низ солзи во мракот го здогледав Сергија. Во моментот се радував, но сакав и да го тепам до мртвило.
Со искривена насмевка Сергија ми се пофали дека нешто сторил со женската, но не сторил ништо во однос на парите кои му ги должела фабриката во која работел. Работите ги ставивме во гардеробата од железничката станица и, со последните двесет и пет динари, со трамвај ќе се одвозиме до село Мали Мокри Луг. Аирлија да е, во големиот град и при моето прво патување, Сергија ме подучи за да шверцуваме. Со една карта двајцата да патуваме. Кондуктерот не беше слеп, нѐ фати. Го застана трамвајот и нѐ избрка надвор. Од долгиот пат со патничкиот воз кој застануваше и на најмала селска станица, ненаспан и од чадот на локомотивата ми се нафрлија чираи по вратот, па не можев да гледам наугоре. А новите чевли ме стегаа и ми направија плуски на нозете, па не можев брзо да патувам. Сергија ме учеше како да се ориентирам по зградите, за да го научам побрзо градот. По патот ми кажуваше во кој парк и во која кафеана имал женски со кои се забавувал. Девојките тој ги нарекуваше: Србинки, Белграѓанки, Камењарки, Зузки… Стигнавме до Мали Мокри Луг, село и предградие на најголемата српска метропола.
Уште при влегувањето во кампот во кој беа сместени неколку бараки, машиње за дробење камења и разновиден градежен материјал расфрлен наоколу, нѐ пречекаа нашите волинци Китан Велјаноски и Никола Јанкулоски. Тие ни посакаа добредојде во овој зафрлен дел од Белград. Во работничките станови живееја неколкумина вевчанци и браќата Васил и Никола Прентоски од село Мислешево. Овој камп му припаѓаше на вев-чанското претпријатие „Дримкол“. Сите едногласно ме запрашаа:
„Како си дозволил да патуваш со Сергија?“ Реков дека е доцна да се кајам. „Добро е сега што си меѓу нас, од најлошото се спаси!“ – ме охрабрија домаќините. Надвор, на огнот испекоа пиперки, ги запржија во масло и вечеравме. До доцна во ноќта се исприкажав-ме за сè и сешто. За спиење ги добраа двата самечки кревети и сите четворица во два кревета преспавме. Другиот ден Сергија ме прошета по градежните претпријатија и ми најде работа во претпријатието „Комграп“, кое градеше средно училиште во населбата Вождовец. Таму работев со ѕидари. Работата беше многу оддалечена од населбата Мали Мокри Луг, па тој пат за два часа со Никола Јанкулоски секој ден пешки го минувавме. Тој продолжуваше со пешачење уште за двесетина минути подалеку од мене. Му велев, да фатиме превозно средство, далеку е. Тој кашлаше многу, беше првоборец од 1941 година, но поради тоа што се венчал во црква, комунистите не му дадоа никакви привилегии. Ми велеше: „Ако плаќаш за секакви луксузи, никојпат нема пари да собереш!“ На утро купувавме по еден полубел леб, главица кромид и сто грама пршки или сто грама сланина. Тоа беше сѐ за осумчасовната тешко физичка работа. Го жалев тогаш, подоцна и секогаш, овој веќе одамна починат волинец.
Ѕидарите со кои работев беа од соседните села, па секој ден доаѓаа со воз и со трамвај. Тие беа многу добри луѓе. Со мене за подготовка на материјал за мајсторите работеа уште две Албан-чиња од Врњачка Бања, Мерсим и Ќамил Зеќировиќ. По две недели, предработникот од претпријатието „Комграп“ ни предложи да живееме во работничките станови кои се наоѓаа на улица „Северен Булевар“ број 2, во населбата Карабурма. Во овој работнички комплекс живееја околу илјада работници. Некои живееја во бараки, а некои во солитери. Во овој комплекс, покрај становите, беа сместени уште: менза, библиотека, медицински и забни ординации, берберница…Од платата ни одбиваа за стан, а за хранарина во мензата плаќавме 700 динари, а добивавме купони во вредност од 1000 динари или 30% попуст. Јас им купував блокчиња за храна и на Китан Велјаноски и Никола Јанкулоски, кои се доселија да живеат во становите од претпријатието „Ратко Митровиќ“, во истата населба, во Карабурма.
Во почетокот повеќе другарував со моите волинци Китан и Никола, со кои имавме многу нешто да си поприкажеме. Со Србите и со Албанците зборував само во работното време или службено. Во мензата се наоѓав со многу наши Македонци, од струшко и прилепско. Во бараката во која бев сместен, живееја уште десетина работници. Повеќето од нив беа од албанска националност и по-турченици ‒ Бошњаци (торбеши). Нашата барака ја чистеше една млада и убава Србијанка. Со неа, во меѓувреме, се дружевме. Таа не ги сакаше Бошњаците и Албанците. Нејзината другарка, исто така чистачка на другите бараки, која сакаше да нѐ оддалечи нас, не ѝ веруваше нејзе дека сум православен верник, па еднаш, онака луто ме праша што сум по националност? Јас веднаш ѝ одговорив: „Македонец!“ – „Тогаш на која религија ѝ припаѓаш?“ ‒ рафално ме препраша. Јас опуштено ѝ одговорив: „На православната, на македонската!“
Со третото прашање таа начисто ме замрзна: „Те прашувам“, ми вели, „дали ѝ припаѓаш на српската или на католичката вера, македонска религија не постои!?“ Овој пат јас налутено ѝ одговорив: „Јас знам дека постои, а за тебе ако не постои, тоа е твој проблем!“ ‒ оставајќи ја зачудено да гледа по мене. Ете, ова го пишувам за да објаснам дека уште во 1961 година бевме трети-рани како српски православци, а не како македонски православци. А прекарот Чокалии, кој ни го наметнаа токму тие наши северни браќа, нас Македонците ќе нѐ следи до нашето исчезнување.
По завршувањето на градежните работи, нѐ префрлија во фабриката за плочки и блокови „Бетоњерка“, која се наоѓаше на адреса: улица „Дунавски кеј“ број 8, во населбата Дорќол. Таму се запознав со следниве другари: Мујо Бечевиќ, Хасиб Халиловиќ, Бајрам Шеховиќ и Аќиф Асановиќ, сите од Нови Пазар, Иван Златковиќ од Пирот, Нове Танески од село Зрзе, Прилеп и други. Сите што работевме во фабриката за терацерски плочки и цементни блокови бевме младинци на возраст меѓу двесет и триесет години, со исклучок на неколкумина постари луѓе.
Подоцна тука се монтираа сите сто илјади (100.000) седишта и дваесет илјади (20.000) скалила за стадионот на Црвена Звезда. Нам ни беше речено дека мора да одиме на курсеви, на кои ќе полагаме за квалификациски дипломи. Јас положив за полуквалификуван терацер и платата веднаш ми ја зголемија. Обично платата ја даваа на два дела: аконтација и исплата. Ние машките работевме на монтирање и машинско стру-жење на терацерските производи. А женските работеа на завршните работи. Сите носевме гумени скутиње, ракавици и чизми. Водата што ја служевме за градба, со пумпа ја земавме од реката Дунав, која течеше веднаш до фабриката. Почесто излегувавме надвор од фабриката од каде ја гледавме огромната будалеста река која носеше сè и сешто со себе. По неа и бродови пловеа. Фабриката беше лоцирана на левата страна од Дунав, недалеку од Панчевски-от Мост. Во овој фабрички комплекс работеа околу двесте луѓе. И во фабриката имаше менза, во која се хранеа вработените и луѓето кои ја посетуваа неа. Храната овде беше многу побогата од онаа во „Северен булевар“, каде што домувавме. Подоцна мене ме одредија на полесна, но и на поодговорна работа. Прво го заменував магационерот, кој беше задолжен за да издава налози за издадена стока, потоа јас целосно ја презедов неговата работа, бидејќи магационерот боледуваше од неизлечива болест.
Во фабриката имавме неколку убави млади жени кои работеа со нас. Иако беа омажени, тие почесто нè задеваа, нè предизвикуваа за љубов.
Проодолжува
Подготвил: СЛАВЕ КАТИН
Wow, marvelous weblog layout! How long have you ever been running a blog for?
you make blogging glance easy. The whole glance of your website is
great, as well as the content material! You can see similar here najlepszy sklep
Hello there! Do you know if they make any plugins to help with SEO?
I’m trying to get my site to rank for some targeted keywords but
I’m not seeing very good success. If you know of any please share.
Many thanks! You can read similar article here: GSA Verified List
Wow, amazing blog structure! How long have you ever been blogging for?
you make running a blog look easy. The full glance of your web site is magnificent, let alone the content
material! You can see similar here sklep online
Howdy! Do you know if they make any plugins to help with Search Engine Optimization?
I’m trying to get my site to rank for some targeted keywords but I’m not seeing very
good success. If you know of any please share. Many thanks!
I saw similar article here: Escape rooms list
I have been surfing on-line greater than three hours lately, yet I never found any attention-grabbing article like yours. It’s pretty price enough for me. In my opinion, if all site owners and bloggers made excellent content material as you did, the web will likely be a lot more helpful than ever before!
May I simply say what a comfort to discover someone who genuinely knows what they are discussing over the internet. You actually know how to bring an issue to light and make it important. A lot more people need to check this out and understand this side of your story. It’s surprising you’re not more popular since you definitely have the gift.
Hello there! I could have sworn I’ve visited this web site before but after browsing through some of the posts I realized it’s new to me. Nonetheless, I’m definitely delighted I stumbled upon it and I’ll be book-marking it and checking back regularly!
performing arts is my thing, i am very much interested to learn more on this art..
Very good article. I am experiencing a few of these issues as well..
Hi there! I could have sworn I’ve been to this blog before but after looking at some of the articles I realized it’s new to me. Nonetheless, I’m certainly happy I discovered it and I’ll be bookmarking it and checking back often!
This is a topic that is near to my heart… Cheers! Where can I find the contact details for questions?
I really like what you have acquired here, certainly like what you are stating and the way in which you say it.
One of the things I like about reading websites such as this, is that there isn’t any spelling or even lexical errors! Causes it to be tough about the reader occasionally. Very good work upon that and also the topic of this website. Many thanks!
Thank You For This Post, was added to my bookmarks.
Greetings! Very helpful advice in this particular post! It is the little changes that make the largest changes. Thanks a lot for sharing!
my brother has a gambling problem and he just burned a thousand bucks in one night;;
Your style is so unique compared to other people I have read stuff from. Thank you for posting when you have the opportunity, Guess I will just book mark this blog.
You got a very good website, Gladiola I discovered it through yahoo.
Thank you for this. Thats all I can say. You most definitely have made this into something thats eye opening and important. You clearly know so much about the subject, youve covered so many bases. Great stuff from this part of the internet.
sports watches that are made from titanium are great, expensive and very lightweight::
I just added this web site to my rss reader, great stuff. Cannot get enough!
Great write-up, I am normal visitor of one’s blog, maintain up the nice operate, and It is going to be a regular visitor for a lengthy time.
This is a great tip particularly to those new to the blogosphere. Brief but very precise info… Appreciate your sharing this one. A must read post.
i would love to get some free calendars on the internet, are there are sites or company that gives one?::
You’ve made some decent points there. I checked on the web to learn more about the issue and found most people will go along with your views on this site.
Dzięki za praktyczne wskazówki dotyczące bezpiecznego SEO. Bardzo przydatne!
To jest obowiązkowa lektura dla każdego, kto zajmuje się SEO.
Bardzo pouczający blog na temat SEO! Dzięki za podzielenie się nim.
Czuję się dużo lepiej poinformowany o SEO. Dzięki!
Doceniam skupienie się na zatrudnianiu certyfikowanych profesjonalistów do SEO.
Świetny artykuł! Cieszę się, że są profesjonaliści, którzy mogą pomóc w SEO.
I enjoyed the humor in this piece! For more, visit: FIND OUT MORE. Let’s chat about it!
Your research is thorough and well-presented.비상금 대출
You’ve tackled a complex issue with clarity.연체자 대출
Your writing is insightful and thought-provoking.검색엔진최적화 전문가
I’m impressed, I must say. Rarely do I come across a blog that’s equally educative and amusing, and let me tell you, you’ve hit the nail on the head. The problem is an issue that not enough folks are speaking intelligently about. Now i’m very happy that I found this during my hunt for something regarding this.
I need to to thank you for this good read!! I definitely enjoyed every bit of it. I’ve got you book-marked to look at new stuff you post…
I was able to find good advice from your blog posts.
That is a great tip particularly to those fresh to the blogosphere. Short but very accurate information… Many thanks for sharing this one. A must read article!
Having read this I believed it was very enlightening. I appreciate you spending some time and effort to put this information together. I once again find myself personally spending way too much time both reading and posting comments. But so what, it was still worthwhile!
Your style is so unique compared to other folks I’ve read stuff from. Many thanks for posting when you have the opportunity, Guess I’ll just book mark this blog.
May I simply just say what a comfort to find an individual who really understands what they’re discussing online. You certainly understand how to bring a problem to light and make it important. A lot more people have to read this and understand this side of your story. I was surprised that you’re not more popular given that you surely have the gift.
I seriously love your blog.. Very nice colors & theme. Did you create this web site yourself? Please reply back as I’m wanting to create my very own site and would like to know where you got this from or exactly what the theme is named. Kudos!
You should take part in a contest for one of the highest quality blogs on the net. I am going to recommend this site!
Oh my goodness! Awesome article dude! Thanks, However I am encountering issues with your RSS. I don’t know the reason why I cannot subscribe to it. Is there anyone else getting similar RSS issues? Anyone who knows the solution will you kindly respond? Thanks!!
Having read this I believed it was rather enlightening. I appreciate you finding the time and effort to put this short article together. I once again find myself personally spending way too much time both reading and posting comments. But so what, it was still worth it!
Hi, I do think your site could possibly be having browser compatibility problems. Whenever I take a look at your web site in Safari, it looks fine however, when opening in IE, it’s got some overlapping issues. I simply wanted to give you a quick heads up! Aside from that, excellent blog.
Oh my goodness! Awesome article dude! Thank you, However I am going through issues with your RSS. I don’t know the reason why I am unable to join it. Is there anybody having similar RSS problems? Anyone who knows the answer will you kindly respond? Thanks.
When I originally commented I appear to have clicked on the -Notify me when new comments are added- checkbox and from now on every time a comment is added I receive 4 emails with the exact same comment. Is there a way you can remove me from that service? Thanks.
Having read this I thought it was extremely informative. I appreciate you finding the time and energy to put this short article together. I once again find myself spending way too much time both reading and commenting. But so what, it was still worthwhile!
Very good information. Lucky me I discovered your site by chance (stumbleupon). I have saved it for later!
Oh my goodness! Awesome article dude! Many thanks, However I am going through problems with your RSS. I don’t know the reason why I am unable to subscribe to it. Is there anybody else having similar RSS problems? Anybody who knows the answer will you kindly respond? Thanks!!
Nice post. I learn something new and challenging on websites I stumbleupon on a daily basis. It will always be useful to read through articles from other authors and practice something from other web sites.
After checking out a number of the blog articles on your web page, I seriously appreciate your way of writing a blog. I book marked it to my bookmark website list and will be checking back in the near future. Please visit my web site too and let me know your opinion.
I would like to thank you for the efforts you’ve put in writing this blog. I’m hoping to check out the same high-grade blog posts from you later on as well. In fact, your creative writing abilities has inspired me to get my own, personal website now 😉
Hello there! I could have sworn I’ve visited this site before but after going through a few of the posts I realized it’s new to me. Regardless, I’m definitely happy I discovered it and I’ll be book-marking it and checking back often!
Hi, I do think this is an excellent blog. I stumbledupon it 😉 I will come back yet again since I saved as a favorite it. Money and freedom is the greatest way to change, may you be rich and continue to guide others.
Greetings! Very useful advice in this particular article! It’s the little changes which will make the greatest changes. Many thanks for sharing!
Everything is very open with a really clear clarification of the challenges. It was truly informative. Your website is very useful. Thanks for sharing.
Having read this I believed it was very enlightening. I appreciate you taking the time and effort to put this short article together. I once again find myself spending a lot of time both reading and commenting. But so what, it was still worthwhile!
Saved as a favorite, I like your web site.
Excellent blog post. I absolutely love this website. Keep it up!
This web site certainly has all the information I needed about this subject and didn’t know who to ask.