Дијаспора Забава Историја Култура Случувања во дијаспората Успешни Македонци во светот

Македонците во дијаспората – историски преглед

February 8, 2019
Македонско Сонце
627 Comments

МАКЕДОНЦИТЕ ВО ДИЈАСПОРАТА (ИСТОРИСКИ ПРЕГЛЕД)

Пишува: СЛАВЕ КАТИН

Печалбарството при крајот на 19-от и почетокот на 20-от век станало масовна појава и еден од најсилните докази за неподносливата состојба, особено во македонските села. Селаните масовно ја напуштале Македонија и оделе во Солун, Цариград, Смирна, Скадар и надвор од границите на Турција во соседните земји: Србија, Грција, Бугарија и Романија, а понекогаш и во Австро-Унгарија, Франција и Египет. Така, по неколку илјади од Леринско, Преспа и Костурско секоја година оделе во Цариград и Смирна; од Струшко и Битолско најчесто се упатувале за Скадар; од прилепските села и од градот оделе во Србија и Бугарија; од Охрид и околината оделе во Србија, Бугарија и Романија, а голем број печалбари имало од Велешко, Кичевско, Демирхисарско и Тетовско. По некое непишано правило, печалбарите се враќале дома по неколку години и со спечалените пари најчесто купувале имот.
Исто така, при крајот на 19-от век и на почетокот на 20-от век Македонците почнале да одат на печалба и во прекуокеанските земји, САД, Канада, Австралија и Јужна Америка (особено Аргентина). Така, се знае дека првите печалбари од Македонија пристигнале на северно-американскиот континент во 1885, а првата поголема група претежно од селото Буф, Леринско, во 1898 година. Во Австралија првите Македонци – печалбари пристигнале по Првата светска војна, а првите групи дошле во 1924 година, слично како и во Јучна Америка.
Печалбарството, односно преселувањето, пак, од Македонија во САД и Канада е карактеристично за традиционално иселеничките краишта: Леринско, Битолско, Преспанско, Костурско, Охридско, Воденско, Прилепско, Струшко, Солунско, Тетовско и други делови на Македонија. Иселеничките движења од овие краишта се засилиле по Илинденското востание во 1903 година, а особено иселувањето било изразено по Балканските војни и по Првата светска војна, кои наместо слобода од петвековното ропство, на Македонците им донеле тројна поделба, угнетување, асимилација, денационализација и физичко уништување, што ги спроведувале порано ослободените соседи, Бугарија, Кралска Југославија, Грција и Албанија. Она што се случувало во минатото во периодот од неколку векови, по Првата светска војна, за релативно кусо време во одделни делови на Македонија настанале крушни миграциони движења и етнички измени кои имале катастрофални последици за македонското население.
Бранот на иселување од Македонија, главно, од традиционално иселеничките краишта се засили по Илинденското востание 1903 година, особено во периодот по делбите на Македонија, во текот на Балканските и Првата светска војна. Така, според некои податоци, од сите три дела на распарчена Македонија, 60 отсто од иселените Македонци биле од егејскиот, 25 отсто од вардарскиот и 15 отсто од пиринскиот дел. Според Специјалната комисија на ОН за Балканот, пак, во извештајот од 13 мај 1949 година, од Егејска Македонија вкупно се иселени 232.000 Македонци, а на нивно место грчките власти доселија и ја колонизираа грчка Македонија со грчки бегалци од Мала Азија.
Исто така, иселувањата од сите делови на Македонија биле интензивни меѓу двете светски војни, а особено по светската криза. Иселувањето се засилило по Втората светска војна, посебно по поразот на Демократската армија на Грција во Граѓанската војна во Грција, на чија страна масовно учествуваше и македонското население од егејскиот дел на Македонија, со надеж дека конечно ќе ги добие своите национални и социјални права. Поради репресалиите и другите смислени притисоци на грчките власти низ македонското население, во овој период огромен број Македонци и други националности беа присилно принудени на преселување и мораа да ги напуштат своите родни места. Ваквите појави беа особено изразени во Леринско-Костурскиот.
Карактеристичен е и периодот по 1960 година. Тогаш со отворањето на СФР Југославија спрема светот и со вклучувањето во меѓународната поделба на трудот, паралелно со создавањето на аграрно население во градовите и со либерализацијата на политиката за одење на работа во други земји, дојде до иселување на поголем број работници и интелектуалци од тогашна СР Македонија на северно-американскиот континент. Преселнички движења од Македонија консветот се присутни и денес, меѓутоа нивниот интензитет е различен, зависно од економско-политичкиот момент во Македонија, на Балканот и во светот.
Поради миграционите движења, како и поради зголемувањето на наталитетот, бројот на македонските доселеници расте од година во година. Меѓутоа, не постојат целосни и попрецизни податоци за бројот на македонските иселеници во прекуокеанските и во западноевропските, како и во некои соседни земји. Некои пореални проценки зборуваат дека од средината на 19 век до денес од сите делови на Македонија, во разни земји во светот се преселиле од 600 до 700 илјади Македонци. Во отсуство на целосни статистички и други податоци, мошне тешко е реално да се утврди точниот број, меѓутоа, се проценува дека во САД, Канада и во Австралија живеат околу 500 илјади македонски доселеници, од кои околу 150.000 во САД, приближно 1500.000 во Канада, и над 200.000 во Австралија и Нов Зеланд, од кои поголемиот број се од Егејска Македонија, а потоа од Република Македонија и мал број од македонскиот дел во Бугарија и во Албанија. Се проценува дека во Европа и во други земји живеат околу 100.000 македонски иселеници. Потои одреден број доселеници од македонско потекло коишто живеат во, Јужна Америка, Египет, Велика Британија Јужна Африка и во источноевропските земји, како и во Турција, каде има голем број Македонци – муслимани и етнички Турци од Македонија.
Современата економска емиграција голем интензитет забележа во деведесеттите години од минатиот век, кога Македонија ја напуштија над 100 илјади нејзини граѓани (вклучително Македонци, етнички Албанци и други). Тоа го потврдуваат расположливите податоци од последниот попис на населението на Република Македонија. Според нив, во 1994 година надвор од земјата престојувале 173.611 лица од кои околу 50.000 заминале од 1989 до 1994 година. Според повеќе показатели, овие миграциони двичења продолжуваат со еднаков интензитет И ден денес. На тоа укажува големината на негативната нето миграција (7.438 лица годишно во периодот 1994 – 1996) и расположливите податоци од странски извори. Така на пример, според податоците на Советот на Европа, само во Германија, Италија и Швајцарија, во периодот 1996 – 1999 година, бројот на македонските граѓани е зголемен за околу 41.000 лице.
За разлика од САД, Канада и Австралија, кон Европа преселбите на Македонците се интензивираа по Втората светска војна и траат с# до денес. Македонците започнаа да се доселуваат првин на времена работа, а потоа од година во година тоа добива траен карактер. Особено во седумдесетите години од минатиот век, притисокот за организирани барања на работници од разни европски агенции и компании, стана с# поголем. Таквите барања ги прифатија и бироата за вработување, преку кои се вршеше упис на заинтересираните работници, а потоа и разни агенции и посредници кои ги упатуваа нашите луѓе директно во западноевропските земји, особено во Германија, Швајцарија, Франција, Данска Шведска. Карактеристично е што, во почетокот на времената работа во овие земји на организиран начин заминуваа работоспособни млади луѓе, како самци, без семејства. Речиси, сите заминуваа со потпишани договори во џебот, што подразбираше дека ќе останат една до пет години, да заработат, да спечалат некоја пара и потоа да се вратат назад во татковината.
Подоцна се покажа дека само мал број од македонските граѓани кои заминаа при крајот на шеесеттите и во почетокот на седумдесеттите години се вратија во земјата, додека поголемиот број се прилагодија на животните и работни услови во новите средини. Тие си ги земаа своите семејства, а со тоа започна новиот бран емиграциони движења од Македонија кон Европа. Притоа, Македонците во Европа, особено во Германија и во Шведска, уште во шеесеттите години, речиси, со почетокот на нивното масовно доаѓање, на ,како што тогаш се нарекуваше, времена работа, почнаа да се самоорганизираат. Македонските клубови и здруженија се формираа како потреба за ублажување на носталгијата, копнежот по своите, од кои многумина беа подолго одвоени, но и потребата за меѓусебно дружење и комуницирање и за полесно реализирање на одделни нивни заеднички потреби. Така, постепено почнаа да се јавуват нови облици на дејствување на спортски, фолклорни културен, образовен и друг план, кои со текот на времето прераснуваа во богат мозаик од активности на многу полиња, се разбира, зависно од условите, потребите и можностите на Македонците во новите средини.

ИСТОРИСКИОТ РАЗВОЈ НА ИСЕЛУВАЊЕТО ОД МАКЕДОНИЈА (ВТОР ДЕЛ)

Почнувајќи од седумдесеттите години, бројот на новосоздадените цркви и црковни општини, клубски и други асоцијативни облици на собирање во прекуморските и во европските земји, с# повеќе се зголемува. Најголемиот број Македонци членуваа или беа редовни посетители на тие многубројни асоцијации, каде тие организираа верски, национални, фолклорни, спортски, културни и други манифестации. Така, всушност, и се појавија првите искри, првите иницијални собирања и другарувања. Иницијаторите ја истакнуваа очигледната потреба и намера: Македонците да си отворат свои катчиња во една заемна корелација, со најшироки договарања и во соработка со татковината да ги активираат сите свои потенцијали. Тоа беа шанси и можности да се развиваат најразлични активности, на најдостоинствен начин да се афирмира македонското име, македонската државаи македонската вистина Со формирањето пред се, на македонските православни цркви и црковни општини, како и друг вид асоцијации, се создадоа услови за негување на роднокрајното културно наследство, на религијата, традициите и обичаите, како и да се зачувува македонскиот идентитет и македонската вистина.
Раселувањето на емигрантите од логорите во Грција, Италија и Австрија започна 1951 година, главно, во Австралија, Нов Зеланд и Јужна Америка (Бразил и Аргентина), од 1957 година во Белгија, 1958 и 1961/62 во скандинавските земји, а во седумдесеттите години се засили бранот на граѓани на привремена работа и престој во странство. Се проценува дека само од Република Македонија во земјите на стариот континент денес има над 100.000 Македонци. Исто така има и неколку десетици илјади етнички Албанци, Турци, Роми и други од Р.Македонија, кои пак таму живеат и работат над триесет години. Најголем број од нив над 50.000 се во Германија, над 10.000 во Швајцарија; десетина илјади во Шведска, по околу 5.000 во Австраија, Франција и во Данска, а неколку илјади во Белгија и во другите европски земји. Според неофицијални податоци има и десетина илјади Македонци од Беломорска Македонија и помал број од Пиринска Македонија. Овој број на Македонците во Европа во последните години речисн е непроменлив, или варира со помали осцилации.
Македонците кои работат во поголемите центри ширум Европа, уште со доаѓањето имаат организиран живот преку организациите, клубовите, друштвата, црковните општини, печатот и друтите асоцијации. Досега се формирани околу 40 клубови и лруг вид асоцијации, со македонско национално обележје и тоа: во Германија дваесетина, во Шведска десетина, по неколку во Франција, во Данска, во Австрија итн. Оваа форма па општествено собирање придонесува за зачувување на националниот и културниот идентитет на Македонците и нивната врска со родната земја. Тука, со различен успех се организираат информативни (печат, радио), културно-забавни, воспитно-образовни, црковно-просветни, спортски и други активности, кои придонесуваат за зближување во новите средини.
Уште со доаѓањето во новите средини во повоениот период, Македонците во западно-европските земји правеа обили да се организираат. Во почетокот иницијатори беа поединци-емигранти декларирани како антикомунисти во прифатните логори. Оние, пак, емигранти во грчките логори кои изјавија дека се Македонци беа изложени на посебен режим на измачување. Тие беа, главно, членови на Македонскиот национален комитет (МНК), подоцна преименуван во Ослободителен комитет на Македонија (ОКМ), на Движењето за ослобудвање и обединување на Македонија (ДООМ), на Народноослободителниот фронт на Македонија (НОФМ) и други организации. Македонците во западно-европските земји, покрај тоа што се организираа во политички партии, обично се групираа и печатеа информативни гласила, преку кои ја изразуваа својата политичка и национална определба.
Македонците во западно-европските земји, по примерот на прекуокенаските земји, САД, Канада и Австралија, во изминатите три децении, започнаа да се организираат на црковно-национално поле. Така, уште во седумдесеттие години, најпрвин во Шведска, потоа Данска, Германија, Швајцарија, Австралија, Франција, Велика Британија… Како резултат на силниот подем денес се организирани или се во формирање 28 македонски православни црковни општини кои се во Европската епархија на Македонската православна црква.
Исто така, значајно поглавје во историскиот развој на Македонците во дијаспората е и прашањето со Македонците со муслиманска вероисповед. Нив ги има неколку стотици во Истанбук, Измит, Бурса и во други градови во Турција, како и во европските и во прекуокеанските земји. Тие се дојдени претежно од Дебарско, Реканскиот крај, с. Горно Врановци, Скопско, Тетовско, Гора (во Србија и Црна Гора, односно Косово) и од други места. Карактеристино за оваа македонска популација е тоа што ја примила муслиманската вера, а ги задржала: македонскиот јазик, културните вредности, обичаите и традициите донесени од Македонија.
Инаку,во минатото македонските печалбари, а потоа и иселениците биле претежно од селско потекло, во потешка економска состојба, со понизок степен на образование и со ниски стручни квалификации, за разлика од денешните доселеници кои, претежно, се со високо образование и стручно оспособени. Оттука, главната цел на иселувањето била обезбедување на основната егзистенција и создавање материјални резерви за семејството. Мал број иселеници го напуштиле родниот крај поради политички причини, како и од традицијата за одење во друга земја. Меѓутоа, кај последните неколку генерации, како и кај доселениците од поново време, особено од Република Македонија, се јавува иселување на лица со високо образовно, И со повисоко културно и социјално ниво, што условува нов структурален степен во македонската дијаспора. Така, меѓу нив има интелектуалци од различни сфери на различни области кои се афирмирани не само во македонски туку и во светски рамки.
Промените во економската, социјалната, образовната и квалификационата структура, паралелно со остварениот материјален потенцијал, условуаат и делумна трансформација на животните навики на македонските иселеници во дијаспората. Притоа, голем број од нив, особено од егејскиот дел на Македонија се пробиле во повисокото општество во кое живеат. Меѓутоа, во политичкиот живот во новите средини и општества, македонските доселеници осетно заостануваат зад другите етнички групи, а тоа е случај и со другите иселеници од балканските земји. Сепак, нивните постигнувања на економски, духовен, образовен, културен и спортски план, с# повеќе придонесуваат тие да не бидат третирани како граѓани од втор ред, туку како интегрален и важен фактор во новите средини во дијаспората, особено во мултиетничките општества.
И покрај разликите што иселениците од македонско потекло во дијаспората ги поседуваат во социјалната структура, а кои се резултат на различните нивоа на образование и материјална состојба, за нив се карактеристични некои заеднички обележја во социјалниот живот. Така, голем број од доселениците од Македонија, на одредн начин, се асимилирани или се се наоѓаат “зовриени’ во котелот на асимилирањето. Поголемиот дел од македонските доселеници, пак, само привидно ја прифаќа интеграцијата во тамошното општество, а му останува верен на традиционалниот начин на живеење. Тие и понатаму се тесно врзани со семејството, во суштина засновано и одржувано во традиционален и патријархален дух. Обезбедувањето и комплетирањето на семејството претставува еден од приоритетните животни цели на македонските иселеници во новата средина. Затоа и нивниот најголем дел од општествениот живот се одвива, главно, во рамките на македонските етнички заедници. Во исто време, дел од нив пружаат извесен отпор на настојувањата на новата средина и тешко се вклопуваат во новиот начин на живеење, плашејќи се дека ќе го загубат личниот и националниот идентитет. Затоа, поголемиот број македонски доселеници ја продолжуваат поврзаноста и се групираат во македонските етнички заедници лоцирани, главно, во поголемите индустриски центри, каде и го започнаа првиот организиран живот.
Така, првите форми на собирање меѓу македонските иселеници датираат од времето на масовното доаѓање во новите средини, кога со себе ја носат својата култура, традициите, религијата и обичаите. Како резултат на тоа, во сите поголеми центри, како што се Детроит, Гери, Чикаго Кливленд, во САД, Торонто, Хамилтон И Виндзор, во Канада, Перт, Аделаијд, Мелбурн и Сиднеј, во Австралија, потоа во Гетебеорги Малме, во Шведска, во Копенхаген, во Данска, во Парис, Франција, Минхен, Берлин И Хановер, во Германија, Цирих во Швајцарија и други индустриски градови, уште на почетокот се формираа заемно-помошни, културни, црковни асоцијации и друг вид друштва. Тие имаат за цел да ја зачуваат македонската култура, обичаите и верските традиции, да се обезбеди материјална помош на социјално загрозените Македонци, како и да собираат средства за изградба на цркви, училишта и други објекти во новите средини и во нивните родни места, во Македонија. Така, уште во далечната 1910 година е изградена првата црква во Торонто, Македонско-бугарска црква “Св. Кирил и Методиј”. Таму, во 1912 година е формирана првата банка на македонските доселеници од Егејска Македонија. Исто така, се формирани повеќе селски друштва на иселениците од цела Македонија.

627 thoughts on “Македонците во дијаспората – историски преглед”

  229. Профессиональный сервисный центр по ремонту сотовых телефонов, смартфонов и мобильных устройств.
    Мы предлагаем: ремонт сотовых телефонов
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  230. Профессиональный сервисный центр по ремонту сотовых телефонов, смартфонов и мобильных устройств.
    Мы предлагаем: ремонт телефонов поблизости от меня
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  233. Профессиональный сервисный центр по ремонту ноутбуков, макбуков и другой компьютерной техники.
    Мы предлагаем:ремонт macbook pro
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  237. Профессиональный сервисный центр по ремонту квадрокоптеров и радиоуправляемых дронов.
    Мы предлагаем:квадрокоптеры сервис
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  241. Профессиональный сервисный центр по ремонту ноутбуков, imac и другой компьютерной техники.
    Мы предлагаем:ремонт аймаков
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  256. Профессиональный сервисный центр по ремонту радиоуправляемых устройства – квадрокоптеры, дроны, беспилостники в том числе Apple iPad.
    Мы предлагаем: ремонт дрона
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  282. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем:сервисные центры по ремонту техники в екб
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  296. Профессиональный сервисный центр по ремонту фото техники от зеркальных до цифровых фотоаппаратов.
    Мы предлагаем: ремонт цифровых фотоаппаратов
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  307. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем:ремонт крупногабаритной техники в новосибирске
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  316. Профессиональный сервисный центр по ремонту видео техники а именно видеокамер.
    Мы предлагаем: ремонт камер видеонаблюдения
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  325. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем: сервис центры бытовой техники москва
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  336. Профессиональный сервисный центр по ремонту стиральных машин с выездом на дом по Москве.
    Мы предлагаем: ремонт стиральных машин москва сервис центр
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  337. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем: сервисные центры по ремонту техники в казани
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  348. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем: сервисные центры по ремонту техники в москве
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  354. Профессиональный сервисный центр по ремонту игровых консолей Sony Playstation, Xbox, PSP Vita с выездом на дом по Москве.
    Мы предлагаем: надежный сервис ремонта игровых консолей
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  356. Профессиональный сервисный центр по ремонту фототехники в Москве.
    Мы предлагаем: купить в москве фотовспышку дешево
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!
    Подробнее на сайте сервисного центра remont-vspyshek-realm.ru

    Reply

  357. Профессиональный сервисный центр по ремонту компьютероной техники в Москве.
    Мы предлагаем: диагностика системного блока компьютера
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  358. Профессиональный сервисный центр по ремонту фото техники от зеркальных до цифровых фотоаппаратов.
    Мы предлагаем: починить прожектор
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  362. Недавно нашёл отличный интернет-магазин, где можно приобрести раковины и ванны для ванной комнаты. Они предлагают огромный выбор сантехники и аксессуаров, подходящих под любой интерьер и бюджет. Ассортимент действительно впечатляет: различные модели раковин (накладные, встроенные, подвесные) и ванн (акриловые, чугунные, гидромассажные).
    Особенно если вы ищете: купить раковину в ванную, что мне было очень нужно. Цены адекватные, качество товаров на высоте. Плюс, они предлагают профессиональные консультации, быструю доставку и услуги по установке. В общем, если кто-то ищет качественную сантехнику по хорошим ценам, рекомендую обратить внимание на этот магазин.

    Reply

  363. Профессиональный сервисный центр по ремонту компьютерных блоков питания в Москве.
    Мы предлагаем: ремонт блоков питания москва
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  364. <a href=”https://remont-kondicionerov-wik.ru”>профессиональный ремонт кондиционеров</a>

    Reply

  365. Сломался телефон, думал покупать новый, но решил попробовать отремонтировать. Обратился в этот сервисный центр и не пожалел. Профессионалы своего дела быстро восстановили мой телефон. Рекомендую посетить их сайт: ремонт телефонов 24 часа москва.

    Reply

  372. Профессиональный сервисный центр по ремонту камер видео наблюдения по Москве.
    Мы предлагаем: сервисные центры ремонту камер в москве
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  373. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем: сервис центры бытовой техники нижний новгород
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  382. Профессиональный сервисный центр по ремонту кнаручных часов от советских до швейцарских в Москве.
    Мы предлагаем: ремонт часов
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  384. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем: ремонт крупногабаритной техники в перми
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  408. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем: сервисные центры по ремонту техники в красноярске
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  417. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем:ремонт бытовой техники в ростове на дону
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  463. Профессиональный сервисный центр по ремонту кондиционеров в Москве.
    Мы предлагаем: вызвать мастера по ремонту кондиционеров
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  476. Профессиональный сервисный центр по ремонту посудомоечных машин с выездом на дом в Москве.
    Мы предлагаем: срочный ремонт посудомоечной машины
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  512. Профессиональный сервисный центр по ремонту сетевых хранилищ в Москве.
    Мы предлагаем: ремонт сетевых хранилищ в москве
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  541. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем: сервис центры бытовой техники волгоград
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

  572. Профессиональный сервисный центр по ремонту бытовой техники с выездом на дом.
    Мы предлагаем: сервис центры бытовой техники воронеж
    Наши мастера оперативно устранят неисправности вашего устройства в сервисе или с выездом на дом!

    Reply

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *