Во ова продолжение ќе претставиме дел од висината за првата македонска православна црква “Свети Климент Охридски“ во Канада преку Литературносто друштво „Браќа Миладиновци“ и другите секции
Литературното друштво „Браќа Миладиновци“имаа посебно место во литературните и културно-образовните процеси, потоа манифестацијата „Карван на нациите, Митровденскиот базар и младинската секција, како делови на Македонската православна црква „Свети Климент Охридски“ од Торонто.
ЛИТЕРАТУРНОТО ДРУШТВО „БРАЌА МИЛАДОНОВЦИ“
Во една од салите на црквата “Свети Климент Охридски” во Торонто, во приквечерните часови на 6 март 1987 година, се одржа состанок на истомисленици кои истакнаа дека од пресудно значење и повеќе од потреба е да се формира литературно друштво во македонската иселеничка средина во Канада.
Записничарот ќе забележи дека на тој состанок биле присутни: Вера Вржовкса-Петревска, Стефан Букчев, Драгица Белчевска, Никола Белчевски, Благица Дафовска, Ристо Милјановски, Алексо Лозановски, Танас Јовановски, Перса Гиневска, Петар Гиневски, Драгица Димовска, Ратка Шапас, Тони Марковски и Михајло Дафовски.
Минаа само десетина дена и на 16 март 1987 година беше избран првиот управен одбор на друштвото, во состав: Благица Дафовска, претседател, Никола Белчевски, потпретседател, Драгица Димовска, секретар, Ратка Шапас, благајник, и Вера Петревска, координатор, кои раководеа со активностите две години.
Во 1989 година избран е нов управен одбор, во состав: Драгица Димовска, претседател, Алексо Лозановски потпретседател, Рада Видиновска, секретар, Вера Петревска, благајник и Весна Карапетрова, координатор.
Тоа е време кога членството на друштвото значително се зголемува, па според податоците во списанието “Литературна мисла”, год. 2, 6р. 3, септември 1990 година, неговиот број изнесува 46 редовни и 10 почесни членови. Бројки за почит и за респект. Инаку, во август 1989 година излезе првиот број на списанието “Литературна мисла”.
Во 1991 година за претседател е избран Данчо Ничевски, Зоран Карапанчев потпретседател, Никола Белчевски, секретар, Вера Петревска, благајник, и Радица Сандовска, координатор. Во 1992 година за претседател е избрана Рада Видиновска, Михајло Дафовски, потпретседател, Вера Јанкуловска, секретар, Радица Сандовска, благајник и Мицко Димовски, координатор.
Треба посебно да се одбележи податокот дека од мај 1990 година Друштвото е организатор и домаќин на манифестацијата “Денови на македонската литература”, која треба да стане традиционална форма и содржина во неговата работа и дејствување.
Неретко нивни гости и соработници беа писатели културни и научни работници од Републиката, а станале и почесни членови: Анте Поповски, Орде Ивановски, Божин Павловски, Блаже Ристоѕски, Мето Јовановски, Јордан Плевнеш, Вера Стојчевска-Антиќ, Коле Мангов, Славе Николовски – Катин, Љубиша Георгиевски, Петар Темелковски, Петре М. Андреевски, Вангел Божиновски, Ката Мисиркова – Руменова, Илииден Сласе и други.
Нема приредба, одбележување на значајни настани и личности од македонската историја и култура во кои не учествуваат и овие творци и вљубеници во пишаниот збор, а кои се одржуваат во Канада или пак во Соединетите Американски Држави.
Нераскинлива, и за нив најзначајна, е врската со татковината. Остварена е сработка со Друштвото на писателите на Македонија, традиционалното учество на Струшките вечери на поезијата, на Рациновите средби, објавени се прилози на страниците на македонските весници, списанија и книжевна периодика, a ce преземени и други активности.
Спомените од детството, немерливата љубов кон родната грутка – се најлични цветови што никогаш не свенуваат во човековата душа и во неа се носат трајно како пресувани во хербариум. Оттука носталгијата се напластува над се’ таа станува сино небо со илјадници трепкави и светли ѕвезди во кои пие и спие човековиот поглед.
Се множат најубавите соништа и од далечните и студени северни краишта летнуваат бели гулаби, симболи на сите копнежи и стремежи, мечти и соништа, летнуваат кон југ како ненапишано писмо, како единствена можност да се биде свој и среќен.
Четириесетината членови на Литературното друштво “Браќа Миладиновци” се работници, интелектуалци, ученици, студенти, пензионери. Чета избраници кои, со силата и со моќта на македонскиот збор, војуваат и опстојуваат; патем да забележиме дека неколкумина од нив пишуваат и на англиски јазик, и во светот ја шират вистината за Македонија. Нивното творештво, и во минатото, како и денес, претставува и потребна и суштинска активност на сопственото истрајување во историјата на светот.
A нивното главно оружје е мајчиниот збор, македонскиот литературен јазик, кој денес има изборено свое место во ризницата на светските јазици и култури, јазик што се изучува во светот a co кој непомирливо се војува против сите негирања и присвојувања. Дел од македонската историја и иднина, огледало на реалноста и сегашноста, претставуваат Македонците и нивната работа и активност во Канада.
Во последниве години членови на Литературното друштво “Браќа Миладиновци” отпечатија неколку стихозбирки, меѓу кои “Бисерни капки од Нијагара”. “Белези на душата” и “Молња во окото” од Рада Видиновска, “Молк” и “Напуштени дворови” од Неда Лозановска, “Статица” од Ристо Милјановски, “Јужни ветрови” од Жаки Петрески – Роберц, a ce очекува во најскоро време да се појават уште неколку изданија.
Се чини стихозбирката “Глас од далечината” што е избор стихови на 24 автори на оваа литературна асоцијација претставува вистински прилог кон македонската поезија во целина. Оваа стихозбирка е резултат на активноста на сите членови Во 1993 година за претседател е избран Петре Гиневски, Алексо Лозановски, потпретседател, Драгица Дииковска, секретар, Вера Петровска, благајник и Танас Јовановски. Координатор.
Во 1994 година за претседател е избран Алексо Лозановски, потпретседател Мице Димовски. секретар Димитар Цонев, благајник Вера Петревска и координатор Борис Видиновски.
Досегашни членови на Литературното друштво “Браќа Миладиновци” биле:
Невена Аџиевска, Тане Аџиевски, Стево Букчев, Никола Белчевски, Драгица Белчевска, Вера Бришки, Рада Видиновска, Борис Видиновски, Јани Великов, Динка Владимирова, Петар Гиневски, Перса Гиневска, Стеван Груевски, Драгица Димовска, Мирјана Димовска, Благица Дафовска, Мирјана Диневска, Михајло Дафовски (починат), Д-р Драги Денковски, Мара Ѓонев, Светлана Ефтимовска, Делче Ивановски, Вера Јанкуловска, Танас Јовановски, Бил Јанков, Јошевскп Ратка, Петре Кокаловски, Доне Качоров, Пире Кондов, Мери Кондов, Весна Карапетрова, Неда Лозановска, Јагода Лавринска, Ристо Милјановски, Данче Ничевски, Петре Николов, Александар Николовски, Пара Петковска – Секич, Васа Пагомс, Жаки Петреска – Робертц, Лиле Ристевска, Радица Сандовска, Стево Стерјовски, Љуба Ставрева (почината), Ѓорѓи Тодоровски, Лена Таскас, Донка Трифуновска, Ратка Шапас, Фана Шомова- Лозан, Јанко Пејчинов, Тони Марковски, Вера Струминиковска
МАНИФЕСТАЦИЈАТА „КАРВАН НА НАЦИИТЕ“
Уште во 1968 година во метрополата Торонто започна да се организира една интересна манифестација под име “Карван на нациите”, на која, пред се, со свои национални вредности се претставуваат десетици нации што живеат на тие простори. На самиот старт македонската заедница влезе во натпреварувачкиот дел со павилјонот “Скопје – Солун“, кој постојано е лоциран во просториите на Управата “Св. Климент Охридски”.
Оваа значајна манифестација обично се одржува во текот на јуни и трае десетина дена. Освен декорот со фолклорни мотиви, атмосферата во павилјоните ја сочинуваат и други национални достоинства, меѓу кои и сценска уметност. Се чини, одличната кујна и вонредните настапи на македонските фолклорни групи придонесоа да биде посетуван македонскиот павиљон “Скопје”.
Во тоа македонско катче се продаваат многу вкусни национални кулинарски специјалитети и пијалоци што ги подготвуваат и ги сервираат вредните раце на Македонките, нашироко познати со своите пити, погачи, зелници, печива, па вкусното тавче – гравче, ајварите, пинџурите и другите деликатесни јадења, кои со задоволство ги конзумираат посетителите.
Во 1993 година се прослави 25-годишниот јубилеј на манифестацијата “Карван на нациите”. За чермен на павиљонот “Скопје 1993” беше избрана Вера Јанкулова, а во одборот беа Јане Берибаковски, Сашо Поповски, Дана Скотланд и убавицата на павиљонот, Весна Крклински. Тие, заедно со членовите на Управата и на Женската секција на црквата “Св. Климент Охридски”, а посебно со настапите на ансамблот “Македонка” и на играорната група “Солунски бисери”, беа вистински амбасадори и афирматори на македонската старокрајска кујна. на националните и на културните вредности, донесени од Македонија на Канада.
Голем и прекрасен еднонеделен празник е тоа на македонските богати обичаи, традиции и толку богати трпези преполни со роднокрајни специјалитети “Карванот на нациите” е навистина карван што тече како река. Илјадници љуболитливци, намерници, пријатели, нашинци, луѓе од сите бои и нации дефилираат во тие дни низ павиљонот “Скопје” и нашата национална црква врие како во кошница.
Ќе видите Кинези, ќе видите Јапонци, Норвежани, Швеѓани, Англичани, Шкоти, Ирци, Шпанци, Мароканци, Аргентинци…. и да не набројуваме. Ќе видите навистина цела галерија ликови и личности од сите бои и вери, како доаѓаат во македонскиот храм, и како како со задоволство ги пробуваат македонски пити, тавче-гравче, нашите сарми и ширдени и бараат уште и уште.
Вредните раце на Македонките кои се неуморни прават чуда и ги освојуваат пребирливите реки луѓе што се најубаво угостени и удостоени со љубезноста на домаќините во “Свети Климент Охридски”.
Нивните впечатоци се чудесни. Тие изрекуваат најубави комплименти на адреса на нашата гостопримливост. Уште кога ќе се додаде и тоа дека ваквите прекрасни денови се дополнети со настапите на нашите играорци и песнопојци, со македонските роднокрајни фолклорни рефрени и со општото расположение на Македонците, тогаш нема дилеми дека “Карванот на нациите” е една навистина лична карта на македонската комуна.
И не случајно, туку многу заслужено досега, толку пати се нашол во самиот врв и како еден од најдобрите организатори ги освојувал највисоките први и втори места, прогласуван од страна на организаторот на етничките заедници во Онтарио.
МИТРОВДЕНСКИ БАЗАР
Митровденскиот базар е едно прекрасно дружење и интересно славје на македонските верници и на сите оние што ќе посакаат, ќе имаат време и желба да дојдат во својот Светиклиментов храм. Тогаш во светото македонско место врие од народ Врие од млади, од постари и најстари, кои сакаат да дојдат, да бидат тука заедно, да ја споделат убавата атмосфера што владее во сите простории на црквата.
Одличната декорација, богатата програма и богатата и толку разновидна македонска трпеза го прават овој Митровденскм базар навистина да биде оригинален и невообичаен за останлтите заедници во Торонто. Горди се Македонците што и на тој ден можат да си поприкажат, да се видат и чујат, да се дружат и да уживаат во богатство од роднокрајни обичаи и традиции. И нека не ве чуди што еве години и години на ред, се туку пред одржувањето, некој ќе ве праша: “Каде и да сте, аиа на базарот треба да сте”… Е, па има ли поголемо признание од оваа наша сеопшта порака. Навистина Базарот така и го чувствуваат Македонците во Торонто.
МЛАДИНСКА СЕКЦИЈА
Младоста, разбирливо, од секогаш пленувала со својата енергија, ентузијазам, и со своите идеи Таа давала се’ од себе за што поуспешно да ги оргаиизира многуте собири, дружења и други културно-просветни и забавно-рекреативни активности,
Во овие изминати денови, Македончињата организираа толку многу игранки, рецитали и натпревари, што во најубава светлина се претставија и пред македонската публика, а и пред канадската јавност.
Генерациите млади Македонци и Македонки биле и остануваат македонска гордост и вчера и денес и утре. Затоа, и во Младинската секција и во играорните. драмските, литературните, спортските и другите секции и групи тие сеголемата македонска иднина
Продолжува
Пишува: СЛАВЕ КАТИН