KOMENTAR

Gledano odnadvor

KOJ E KRIV?

Pi{uva: Slavko MANGOVSKI

Narodot!? Slu{am ~esto rezignirani i defetisti~ki izjavi i ne mo`am da se izna~udam: narodot bil kriv deka imame vlast kakva {to imame, narodot bil kriv deka skoro site na{i politi~ari se korumpirani, bez integritet, bez moral, bez ~uvstvo na sram, bez ~uvstvo na patriotizam, a {to e najva`no i bez ~uvstvo na odgovornost pred glasa~ite {to gi birale. Narodot e kriv deka politi~arite ne gi ispolnuvaat vetuvawata koi gi davaa na predizbornite mitinzi i kampawi. Narodot e kriv deka politi~arite gi zaboravaat site vetuvawa vo momentot koga }e gi izberat i vedna{ pristapuvaat na {to mo`e pobrzo li~no zbogatuvawe. Narodot e kriv deka izborot se sveduva me|u Murto i Kurto, deka skoro site politi~ari se bez skrupuli. Narodot e kriv deka imame na vlast politi~ari koi mislat deka sme ve{ta~ka nacija. Kutriot na{ narod: kriv e za golemiot broj aramii vo vlasta. Kriv e i za toa deka na{ite intelektualci, koi naj~esto mo`at da se slu{nat so vakvi izjavi, vsu{nost se krijat zad niv i gi koristat kako opravduvawe za svojata neaktivnost i letargija. Demek, narodot e takov i nema {to da se pravi.

Se razbira, tuka dobro doa|a i poznatata izreka deka sekoj narod si ja zaslu`uva vlasta koja ja ima. Jas ne ja prifa}am taa teorija. Na{iot narod mnogupati znael i da se bori za svojata sloboda i za svoite prava i sekako ne ja zaslu`uva vlasta {to ja ima. Ona {to najmalku zaslu`uva se samonare~enite intelektualci koi namesto da go osvetlat patot kon podbra idnina, se prezafateni vo trkata kon konformizmot. Vo me|uvreme ni ostanuva da se dogovorime i da diskutirame dali toneme i {to ponatamu.

DILEMI

Redno e da se pra{ame, odnadvor gledano, kako li izgleda na{ata dr`ava? Kako mu izgleda na eden stranski nabquduva~ na{ata nacionalna pripadnost? ^esto se lutime koga vo stranstvo pi{uvaat za nas deka sme bile Sloveni, Bugari ili pak narod so neodredeno nacionalno ~uvstvo ili pak ve{ta~ka nacija. Koj e kriv za toa: strancite ili nie? Se lutime koga n# vikaat FIROM i BJRM, no koj e kriv za toa? Grcite, EU, ON ili nie?

Ajde da odime po red. Ako nekoj stranec se zainteresira za Makedonija, nau~i makedonski i po~ne da ~ita {to napi{ale Dimitar Dimitrov, Mladen Srbinovski, Mile Nedelkovski, ako gi ~ita spisanijata "Glas" na VMRO-DPMNE ili "Makedonsko delo", ako go pro~ita napisot na premierot vo "Puls" od 1996 pod naslov "Koj so kogo se pomiruva?", toga{ neminoven e samo eden edinstven zaklu~ok: makedonskata e ve{ta~ka nacija stvorena od odnaroduvaweto na makedonskite Bugari, zna~i narod so bugarski koren koj neminovno treba da si gi bara tie koreni i normalno da se vrati kon niv. Se razbira deka vie i jas }e protestirame, no rezultatot }e e samo eden: kogo }e go slu{aat strancite? Nas ili Premierot, ambasodarite, ministrite...

Sli~no e i so referencata FIROM. Da se potsetime: nie sme tie (poto~no re`imot na Gligorov) koi se soglasija so vakva formulacija (mo`e{e i da ne se soglasi) i taa referenca n# sledi vo skoro site oficijalni dokumenti i sportski natprevari. So doa|aweto na novata vlast "za promeni" se nadevavme deka rabotite navistina }e se promenat, no za `al uvidovme deka s# si ostanuva isto. Minatata godina izgubivme odli~na prilika vo Sovetot na Evropa da ni se vrati ustavnoto ime. Pogodete koj intervenira{e toa da ne se napravi? Pretstavnikot na ovaa vlast so izgovor deka problemot treba da se re{i preku beskone~nite pregovori vo Wujork. Minatata godina d-r Igor Janev brilijantno poka`a deka ON gi prekr{i svoite zakoni koga ni postavi dopolnitelni uslovi za ~lenstvo preku promeni na imeto i znameto, fakt koj im be{e nepoznat na na{ite pravni "eksperti". I pokraj raznite obidi preku li~ni intervencii i objavuvawe na problemot preku mediumite, rezultat e deka ovaa vlast e vo totalna soglasnost so minatata vo vrska so imeto na dr`avata: problemot treba da se re{ava so pregovori so Grcija, istata dr`ava koja mnogupati ka`a deka nema da prifati ime koe }e go sodr`i zborot Makedonija. I sega da se pra{ame kako li izgledame pred svetot? I koj e kriv za toj na{ izgled?

MANIPULACII 1

Eden od najstarite na~ini na manipulacii so javnoto mislewe e sozdavaweto na paralelni institucii. Sekako deka se se}avate na nekolkute makedonski revolucionerni organizacii na preminot od 19 vo 20 vek, nekoi organizirani i od bugarskite vlasti, pa nekolkute VMRO-a vo na{ata istorija, raznite organizacii za makedonski prava vo sosednite zemji, od koi nekoi denes pominuvaat pove}e vreme vo borba protiv drugite organizacii, otkolku za ona za koe bile sozdadeni. Svedoci sme i na ona {to se slu~uva denes: ako nekoja organizacija ne & odgovara na politikata na vlasta, eve ti nova paralelna organizacija - saka{ studentska, saka{ sindikalna ili kakva bilo druga. Manipulaciite se vo razni oblici i formi. Sakate da gi manipulirate patriotite i iselenicite? Kupete ili infiltrirajte nekoja od organizaciite. Glavnata cel toga{ stanuva namesto koncentracija i fokusirawe na patriotskata i nacionalnata energija, rasfrluvawe i tro{ewe vo prazni izjavi, konferencii, deklaracii. Kako rezultat se dobivaat razo~arani i zbuneti patrioti. Komu mu koristat takvi?

MANIPULACII 2

Naskoro vo Amerika }e izleze "Enciklopedija na svetskite malcinstva". So u{te dvajca prijateli (i dvajcata postdiplomci na svetski univerziteti) im ponudivme na izdava~ite da gi napi{eme paragrafite za Makedonija i Makedonci. Po okolu dva meseca, bidej}i ne slu{navme ni{to od niv, im napi{av da gi pra{am do kade e na{iot predlog i ako ne sme prifateni da ni ka`at koj }e gi pi{uva paragrafite. Na na{ u`as ni napi{aa deka toa }e bide nekojsi "istra`uva~" koj raboti vo Bugarskata akademija na nauki i e poznat po svoite teorii deka Bugarskata komunisti~ka partija gi prisiluvala lu|eto vo Pirinsko da se deklariraat kako Makedonci. Stilot na ovoj gospodin e op{to poznat. Vme{aj malku laga i malku vistina i eve vi tekst kade se gleda neminovno deka Makedoncite se ve{ta~ka nacija. Od druga strana mo`ebi vaka e podobro. Zamislete paragrafite da gi napi{e{e na{iot ambasador vo Moskva ili ne daj bo`e nekoj od Vladata ili rakovodstvoto na VMRO-DPMNE! Vaka barem mo`eme da se branime deka zlobni stranci n# mrazat i naro~no napi{aa lagi protiv nas.