"SO TEBE SEKOGA[ SE FALAM"

^uvarot na svetoto pravoslavie so svoite sveti mo{ti postaveni vo nemu posvetenata bazilika vo Solun i so hramovite vo celiot svet, me|u koi i prekrasniot hram vo podno`jeto na Skopskata tvrdina, kako da im prkosi na site vremiwa i gi povikuva vernite na 26.10./8.11. da dojdat vo bo`jiot dom da mu se poklonat, za da im gi otkrie biserite na Hristovata vera i qubov.

Negovoto herojstvo, stradawa i pobeda se izrazeni vo troparot: "kako golem heroj vo bedite te najde vselenata, stradal~e, pobeduvaj}i gi neznabo{cite". Za vreme na carot Maksimijan, tatkoto na Sv. Dimitrij, solunski vojvoda, bil prosveten so svetlosta na Hristovata vera i vo svoeto tajno doma{no molitveno kat~e (kade bil krsten izmoleniot od Boga edinec sin Dimitrij), gi ~uval ikonite na Hristos i Bogorodica.

Po smrtta na tatka si, Sv. Dimitrij bil postaven za carski namesnik na Solunskata oblast. No, toj javno ja propovedal Hristovata vera, se otka`al od visokiot ~in, ja `rtvuval svojata mladost i ubavina i pred carot hrabro izjavil deka e hristijanin. Frlen vo zatvor, Svetitelot go slavel Boga so zborovite na prorokot, car David: "Gospode... so tebe sekoga{ se falam. Se raduva mojata usta koga peam za Tebe, i du{ata moja {to ti ja spasi. I jazikot moj sekoj den ja ka`uva vistinata Tvoja". Bo`jiot angel go potkrepuval vo zatvor. Carot, doznavaj}i deka Dimitrieviot u~enik, Nestor, so blagoslov na Sv. Dimitrij go pobedil negoviot omilen gladijator Lij, naredil Svetitelot da bide ubien so kopja. Na 26.10. /8.11. vo zatvorot vlegle vojnici i go zateknale Sv. Dimitrij kako se moli. Od negovoto lice zra~ela ~udna svetlina. Ispla{eni od toa, vojnicite ne mu se dobli`ile, tuku go ubile oddaleku frlaj}i kopja. Negovoto telo hristijanite tajno go pogrebale no}ta. Na grobot na Svetitelot vo Solun najprvin bil izgraden mal hram, a podocna od blagodarnost kon Svetitelot {to go izle~il, na istoto mesto ilirskiot velmo`a Leontij podignal golem hram. Vo skapoceniot kov~eg vo noviot hram bile polo`eni svetite mo{ti na ma~enikot koi se celosno neraspadnati. Od niv te~elo blagomirisno miro.

Negovite ~uda se neobi~ni i mnogu poznati. Voobi~aeniot ikonografski tip na ikonite e mlad ~ovek vo vojvodska obleka koj java na kow i so kopje ubiva ~ovek koj le`i pod kopitata na kowot - Lij. Na 27.10./9.11. se praznuva spomenot na Sv. Ma~enik Nestor kogo Sv. Dimitrij go pou~uval vo verata. Maksimijan da se razveseli sebesi i neznabo`niot narod nareduval da se prireduvaat gladijatorski igri vo arenite vo koi bile `rtvuvani hristijanite. Suroviot gorostasen Lij gi izma~uval hristijanite i gi ubival frlaj}i gi vrz kopja. Nestor stradal dlaboko gledaj}i kako se previtkuvaat vo maki visej}i vrz kopjata dodeka ne ispu{tat du{a i re{il Lij da go predizvika na dvoboj. Sv. Dimitrij go napravil znakot na krstot na ~eloto i gradite na Nestor i prorekol: "]e go pobedi{ Lij, no }e postrada{ za Hrista". Toa i se slu~ilo. Carot naredil Nestor da bide ise~en so me~, a Sv. Dimitrij izboden so kopja vo 306 godina.