MINISTRE, DA TI KUPAM CIGARI!

Ama nema ~are. Koga Sa{o do{ol vo MNR zateknal dolg od okolu pet milioni dolari, a sega dol`i samo milion i polovina. Izgoren sum, naskoro, na nekoja sednica na Sobranieto, gospodinot Savo Klimovski da otvori rasprava za na{ite ambasadi i ambasadori, da ~ueme {to misli narodot (preku narodnite pretstavnici), kakva ni e diplomatijata i diplomatite, zo{to lu|eto se "tepaat" da stanat ambasadori, kolku plata primaat, {to rabotat, dali ima nepotizam vo selekcijata na ambasadorite...

Pretstavata za ambasadorskiot portret slikana so jugosocijalisti~kiot aparat kako s# u{te da gi pothranuva apetitite na nekoi anahroni sfa}awa za novata makedonska diplomatija. Mnogumina mislat i sonuvaat deka ovaa Makedonija e Bahrein... I ima "slama pari" da mo`e da gi izdr`uva podolgite ekskurzii na poedinci, koi kako da glumat ambasadori. Ama i vo Bahrein ne e taka, kako {to nam ni se ~ini.

Vo Amerika, odamna ambasadorite si gi kupuvaat svoite ambasadorski mesta. Bogatiot nema pari da finansira vo "luksuzni profesii" kade {to najgolemiot del od diplomatskoto vreme se vrvi na priemi, balovi i drugi belosvetski zabavi. Koj go saka toa, }e plati.

Za makedonskite ambasadi i ambasadori, vreme e da se pra{a makedonskiot dano~en obvrznik, iako moram da priznaam: ambasadorskiot leb e sepak so devet kori i pokraj mnogute privilegii {to gi nosi, vo sebe krie i golemi rizici. Mol~eweto za sostojbite vo makedonskata diplomatija e najte{ko.

Mi raska`uvaat edna (ne) zgoda, koga eden na{ minister za nadvore{ni raboti, prestojuval vo edna evropska zemja kade {to Makedonija ima svoja ambasada. Ministerot li, ili nekoj od negovata pridru`ba, ostanal bez cigari. Toga{, na{iot ambasador sam se ponudil da kupi cigari. Mo`ebi (ne) zgodata e izmislena, ama i~ ne e daleku od vistinata za toa kako na{ite ambasadi gi branat interesite na Makedoncite vo jabana.

Kolku {to znam, nie nemame ni zakon za nadvore{ni raboti. A, zo{to toj ni e potreben? Takvi kakvi {to sme, od "igra~ka" da napravime "pla~ka" i od "ne{to" - "ni{to", zakonot za nadvore{ni raboti ni treba, a ako ni{to drugo, barem da gi regulirame nadle`nostite na dr`avnite organi i na odnosite me|u dr`avnite organi vo kreiraweto na nadvore{nata politika na dr`avata. Se pla{am utre-zadutre, zaradi vakviot vakuum, da ne proizleze "treta svetska vojna" me|u pretsedatelot na dr`avata, premierot na Vladata i spikerot na Sobranieto, a da ne gi spomnuvam i liderite na politi~kite partii, koi sekoga{ }e u~estvuvaat vo vlasta na najrazli~ni na~ini i so mnogu razli~ni interesi.

Nadvore{nata politika e mnogu "rastegliva materija". Toa go poka`a i Tajvan. Koj se nadeva{e deka Makedonija }e gi raskine odnosite so golemata NR Kina, zaradi malata Kina?! Dosega ne sum pro~ital, i Gligorov dodeka be{e i Trajkovski dodeka e, da gi svikal ambasadorite i da napravil nekakvo rezime za uspe{nata ili neuspe{nata makedonska diplomatija. Imam vpe~atok deka na{ite ambasadori se fini lu|e. Ama, narodot saka da ~ue, sepak kakvi se. Tonino Picula, hrvatskiot minister za nadvore{ni raboti, vo juli toa maestralno go izvede: "Vo moeto ministerstvo rabotat sjajni profesionalci, ama i onie koi moraat da bidat zameneti"!

Oti mol~i na{iot Sa{o? Znam deka ne mo`e pred Boris i pred Qub~o, ama toa {to mo`e, neka - ka`e. Na primer, mnogu me interesira koi se na{ite diplomati od kariera, a koi se pak tie "bratu~edi, prijateli i ostanata rodbina" {to vodat misii vo svetot vo imeto na makeodnskata diplomatija?

Potslu{nav deka ima i takvi vo slu`ba na makedonskata diplomatija, koi kako nekoga{ vo socijalizmot, direktorite na pretprijtijata od vrvni stru~waci vo proizvodstvoto, go selea vo taknare~enite "razvojni biroa" da ni{aat noze. Sega lu|eto od vakvata proviniencija gi pra}aat vo ambasadori, kolku da im se trgnat od o~ite, iako se svesni deka tamu }e bidat za potsmev.

Ima Makedonija poklisari so erudicija i avtoritet i nivnoto mesto e tamu, vo ambasadite, bez razlika na koi partii im pripa|aat, ili ne im pripa|aat, oti vo pra{awe e dr`avata, a ne enklavata!

Mnogu "zaslu`ni" partiski kadri se vo barabanot za Negovata Vozvi{enost - ambasador. Toa e dobro za partiite, no ne e dobro za Makedonija. Kako nikoga{ dosega, makedonskata diplomatija bara tivko, analiti~no i razumno "prosede", da se dojde do najracionalnite, no ne i skr`avi re{enija. Procedurata, lu|eto od diplomatijata ja znaat. Ako im se ovozmo`i ambient, }e znaat {to da pobaraat i za {to da se zalagaat. Vrvnata diplomatija po~nuva od dr`avata. Potoa odi nadvor!