MAKEDONIJA GORI - VLADATA NA PLA@A!

Re~isi edna nedela po`arot besnee{e po planinite kaj mesnosta Udovo, a prethodnite po`ari kako so magi~no stap~e se ras{trkuvaa vo pove}e reoni, kako kaj seloto Miravci, vo Prilepsko, Vele{ko, Strumi~ko, Skopsko...

^ove~koto nevnimanie najskapo }e mu bide naplateno na ~ovekot, bidej}i belite drobovi na prirodata gorat. Za povtorno za`ivuvawe na uni{tenite hektari so {umski povr{ini }e trebaat desetici godini. Naru{en e prirodniot sinxir na ishrana na florata i na faunata. Za serijata po`ari predupreduvaat i ekologistite ~ii prognozi velat deka ako ne se zapre ognot, na vegetacijata vo dr`avava & pretstoi seriozna zakana. Po{umuvaweto i rasteweto na mladite drvca }e trae so decenii, a `ivotinskiot svet, koj ve}e edna{ go napu{til svoeto `iveali{te, }e go izgubi svojot podmladok i reprodukcijata.

Ovaa godina vo dr`avava se registrirani 154 po`ari. Pritoa se uni{teni {umi od dab i buka, iglolisna i druga vegetacija. Po`arot vo Miravci - Gevgelisko e samo primer za ~ove~kata nea`urnost i nevnimanie. I pokraj zakanite od ognenata stihija mesnoto naselenie ne se vklu~uva vo gasneweto na po`arite. Ova ne se odnesuva samo na po`arot vo Miravci, tuku i na site drugi.

Od [tabot za Civilna za{tita se `alat na slabata sorabotka so mesnoto naselenie, a najmnogu od nezainteresiranosta na lokalnata samouprava. Nedostiga kadar i oprema, a vo gaseweto na po`arite se vklu~eni i ekipi so helikopteri na KFOR i ARM.

Po`ari ima{e i vo Vele{ko kaj selata Mokrino, Oroov Dol, Teovo, Gorno Vranovci, a vo Valandovsko pod kontrola se staveni po`arite kaj seloto Marvinci, koj se pribli`il na samo pedesetina metri do ku}ite. Ognenata stihija na Grade~ka Planina uni{tila 3.100 hektari, pod kontrola se po`arite vo Prilepsko kaj selata Carevi}i, Zrze i Pletvar, i kaj skopskoto selo Osim~ani. Registriran e i po`ar na Popova [apka, a nadle`nite velat deka bil predizvikan od sto~ari koi ja zapalile smrekata za da sozdadat pogolema povr{ina pasi{ta.

Gori i planinata Dautica. Izgorea 80 hektari borova {uma, no po`arot ne e lokaliziran. Minatata nedela posle Demirkapiskata Klisura gorea {umite od levata i od desnata strana na rekata Vardar i dodeka ognot go osvetluva{e neboto, soobra}ajot se odviva{e najnormalno.

Minatonedelniot sostanokot na ministerot za odbrana, Quben Paunovski, so pomo{nicite-ministri od svojot resor, bil sredba za zapoznavawe. Od Civilnata za{tita velat deka se zboruvalo za kriti~nata sostojba so po`arite. Efekti od sostanokot nema, a po`arite i ponatamu si besneat.

Za razlika od zapadniot svet, na{ite po`arnikari, mo`e slobodno da se ka`e, imaat mnogu slaba obuka. Primer za toa se mnogu izgoreni ku}i koi dogorele do temel poradi nenavremenoto pristignuvawe na ekipite na terenot. Nivnata obuka se sostoi vo miewe na nivnite avtomobili pred po`arnite stanici. Kondicijata koja im e potrebna e svedena na minimum, a toa zna~i deka so oprema od 70 kilogrami e nevozmo`no da se istr~a na teren. Instituciite nadle`ni za toa treba da se zagri`at i vo idnina da organiziraat poseriozna obuka.

Opremata vo po`arnite slu`bi e zastarena ili voop{to ja nema. S# dodeka ne ni se slu~i ova, nikoj ne se seti za nabavka na novi vozila, azbestni odela i s# ona {to e potrebno za normalno funkcionirawe na edna po`arnikarska stanica.

Vladata, pri gaseweto na minatonedelnite po`ari, kolku i za nea da se ka`e deka napravila ne{to protiv ognenata stihija, najavi deka }e prefrli {est milioni denari na smetkata na JP "Makedonski {umi" za nabavka na gorivo, hrana i te~nost za gasewe na po`arite. Samo, ne ka`aa koga }e gi prefrlat. Do krajot na ovaa ili na po~etokot na idnata godina?! Ili, mo`ebi otkako }e izgorat site {umi vo dr`avava. Ako se isklu~i ovaa najava, Vladata spie{e dodeka besneeja po`arite vo makedonskite {umi. Poto~no, kako {to be{e istaknato na presot na Demokratskiot sojuz, Vladata se odnesuva kako da gorat {umite vo nekoja druga dr`ava, a ne vo Makedonija.

"Vo gasneweto na po`arite se potrebni prira~ni sredstva", re~e Premierot. A, drugo s# si imame. Spored nego, "problem se nepristapnite planinski predeli", a ne nedostigot na helikopteri. Sepak, NATO za na{iot dobrovolen tranzit niz Makedonija ni dol`i i takva usluga - pomo{ pri gasewe na po`arite. Raka na srce, vo odnos na ognenite stihii dosega se odnesuvaat mnogu humano.