Istorijata ne e samo minato

MAKEDONSKI IMIWA NA LI^NOSTI POVRZANI SO ISTORIJATA NA SVETATA ZEMJA

Pi{uva: Aleksandar DONSKI

  • Vo Biblijata, vo delata na Josif Flavij i vo `itijata ranohristijanskite svetilteli, najgolem broj li~nosti koi nosele imiwa od postariot anti~komakedonski onomastikon i navistina bile Makedonci!
  • Prodol`uvame so spisokot na ovie li~nosti!

Prodol`uvame so spi-sokot na li~nosti spomnati vo Biblijata, vo delata na Josif Flavij i vo `itijata na ranohristijanskite svetiteli, koi nosele imiwa od postariot makedonski onomastikon. I ovde }e vidime deka za najgolem broj od niv postojat decidni dokazi ili silni indicii deka tie i navistina bile etni~ki Makedonci, iako ima i retki isklu~oci!

Aristej Ovaa li~nost e spomnata od Josif Flavij (Antiquities... XII, 2.2). Aristej bil blizok prijatel na makedonskiot vladetel Ptolemej Filaret, {to zna~i deka najverojatno i toj bil Makedonec.

Andrej Oficer vo dinastijata na Ptolemeite (Against Apion... XII, 2.2). Spored toa i za nego postoi golema verojatnost deka bil Makedonec, ako se zeme predvid faktot deka Ptolemeite stavale isklu~ivo Makedonci kako oficeri vo svojata vojska. Sekako deka ovde e i imeto na svetiot apostol Andrej, na kogo vo prodol`enie }e se zadr`ime.

Persej Ova ime (poznato i vo postariot makedonski onomastikon) e spomnato kako ime na edna li~nost. Toa e Persej - kralot na Makedonija, koj bil porazan od Rimjanite i ~ij poraz e spomnat i vo Biblijata (Prva Mak, 3,8). Zna~i i za nego se znae deka bil Makedonec.

\or|ija Ova ime (poznato i vo postariot makedonski onomastikon) e spomnato kako ime na dve li~nosti. Toa se:

1. \or|ija - vojskovoditel na kralot Antioh IV, koj bil ispraten od kralot da go zadu{i buntot na Makaveite (Prva Mak.3, 38). Zna~i i toj bil Makedonec {tom bil doverliva li~nost kaj makedonskiot kral.

2. \or|ija - vojskovoditel koj poteknuval od oblasta Idomeja (oblast vo Svetata zemja; Vtora Mak, 12,32). Toj u~estvuval na stranata na Selevkidite vo vojnata protiv evrejskite buntovnici, predvodeni od Juda Makavej. Vo edna bitka za malku }e zaginel, no bil spasen od nekoj Trakiec. Za etni~kiot sostav na Idomeja }e zboruvame vo prodol`enie.

Dionisie Ova ime (proizlezeno od imeto na makedonskiot bog Dionis) vo delata {to gi razgleduvame e spomnato kako ime na nekoj Grk od Atina, koj stanal hristijanin.

Dorimen Vaka se vikal tatkoto na vojskovoditelot Ptolemej, koj bil ispraten od makedonskiot kral Antioh IV za da go zadu{i buntot na Evreite (Prva Mak. 3, 38). Zna~i najverojatno i toj bil Makedonec.

Lizija Ime na Makedonec, visok slu`benik i rodnina na kralot Antioh IV (Prva Mak. 38).

Arsenoja @ena na Ptolemej Filaret. I za nea se znae deka bila Makedonka. Spomnata e od Josif Flavij (Antiquities... XII, 2.6).

Nikanor Vojskovoditel na kralot Antioh IV (Prva Mak. 38), koj bil ispraten da go zadu{i buntot na evrejskite buntovnici, predvodeni od Juda Makavej. Imeto Nikanor e poznato i vo postariot makedonski onomastikon. Spomnato e i kako ime na nekoj Kipranec, kako i na eden od sedumte sveti propovednici, koi bile izbrani od dvanaesette apostoli da go propovedaat hristijanstvoto (Za niv }e pi{uvame vo prodol`nie).

Dorotej Visok slu`benik kaj Ptolemej, zadol`en za rabota so stranci. Spomnat e od Josif Flavij (Antiquities... XII, 2.12). Poradi negovata visoka funkcija i prijatelstvo so makedonskiot vladetel Ptolemej, pove}e od verojatno e deka i toj bil Makedonec.

Trifun Ime na vojskovoditel kaj Selevkidite, koj u~estvuval vo nivnite me|usebni borbi za prestolot (Prva Mak. 11,39).

Apel (Apelles) I ova ime go spomenuva Josif Flavij (Antiquities... XII, 6.2) kako ime na general na makedonskiot kral Antioh IV. I ova ime go ima vo postariot makedonski onomastikon bez razlika na negovoto poteklo. Zna~i i ovde imame slu~aj na Makedonec koj nosel makedonsko ime.

Antipater Ova ime (poznato i vo postariot makedonski onomastikon), vo delata {to gi razgleduvame e spomnato kako ime {to go nosele nekolku li~nosti.

1.Antipater - evrejski pratenik kaj Rimjanite. Toj bil doverliva li~nost na voda~ot na Evreite Jonatan Makavej, poradi {to bil ispraten kaj Rimjanite za da bara poddr{ka za evrejskata avtonomija (Prva Mak. 12). Imeto na negoviot tatko (Jason) isto taka bilo helenisti~ko. I za nego ne mo`e da se ka`e dali bil Evrein so makedonsko ime, ili pak poteknuval od semejstvo na judeizirani Makedonci.

2. Antipater, prijatel na sinot na Herod Veliki, koj isto taka se vikal Antipater. Za nego nema podetalni podatoci od koi bi mo`elo da se naseti negovoto etni~ko poteklo.

Ova ime go nosele i tatkoto i dedoto na Herod Veliki, kako i sinot na sestrata na Herod Veliki. Za nivnoto mo`no makedonsko poteklo }e progovorime vo prodol`enie.

Aristobul Toj bil sovetnik na makedonskiot kral na Egipet Ptolemej (Prva Mak. 2,1). Nekoi smetaat deka bil Evrein, a nie }e dodademe deka mo`ebi i navistina bil Evrein so makedonsko ime, a mo`ebi bil i judeiziran Makedonec. I ova ime e poznato i vo postariot makedonski onomastikon (bez razlika na negovoto poteklo).

Ovde treba da gi spomneme i Aristobul I i Aristobul II, koi bile Evrei so makedonski imiwa od dinastijata na Makaveite (za koi ve}e pi{uvavme).

Fiskon (Physcon) Sin na makedonskiot kral na Egipet Ptolemej Epifan (Antiquities... XII,6,11). Zna~i i Fiskon bil Makedonec.

Andronik Toj bil doverliva li~nost na kralot Antioh IV (Vtora Mak. 2,4), {to zna~i deka najverojatno bil Makedonec.

Lasten Ime na Makedonec, rodnina na makedonskiot kral Ptolemej (Prva Mak. 11,31).

Lizimah Toj bil helenisti~ki sve{tenik, blizok na kralot Antioh IV (Vtora Mak. 2,4). Poradi toa, i za nego mo`eme so golema verojatnost da pretpostavime deka bil Makedonec. I ova ime e poznato vo postariot makedonski onomastikon.

Lizimah se vikal i eden prijatel na Herod Veliki (Antiquities... XV,7,8). Negovoto etni~ko poteklo ne mo`e da se naseti poradi nedostig na dopolnitelni informacii.

Marsija I ova ime e poznato vo porane{niot makedonski onomastikon. Vo delata {to gi razgleduvame spomnato e edno lice po ime Marsija, koj mu bil prijatel na Agripa, vnukot na Herod Veliki. I za ovoj Marsija nema dopolnitelni podatoci, od koi bi mo`elo da se naseti negovoto etni~ko poteklo.

Selevk Ime na makedonskiot kral od dinastijata Selevkidi (Vtora Mak. 4,7). I za nego se znae deka bil Makedonec. Ovde sekako deka treba da gi dodademe u{te pette li~nosti od ovaa dinastija, koi go nosele istoto ime i za koi so sigurnost se znae deka bile Makedonci. Sekako deka i ova ime e poznato i vo postariot makedonski onomastikon.

Patroklo I ova ime (bez razlika na negovoto poteklo) go imalo vo makedonskiot onomastikon. Vo delata {to gi razgleduvame ova ime e spomnato kako ime na eden Makedonec - tatko na vojskovoditelot Nikanor od vremeto na makedonskiot kral Antioh IV (Vtora Mak. 8).

Skopas Spomnat e od Josif Flavij (Antiquities... XII,3,3). Bil general kaj Ptolemeite. Mo`ebi stanuva zbor za nekoj Grk, zatoa {to ova ime ne e ~esto vo postariot makedonski onomastikon.

Dositej Prijatel na Herod Veliki (Antiquities... XV,7,8). I ova ime e so balkanski koren, no za ovoj Dositej nema dopolnitelni podatoci od koi bi mo`elo da se naseti negovoto etni~ko poteklo.

Timotej Ova ime go sre}avame kako ime na dve li~nosti.

1.Timotej - doverliv ~ovek na Antioh IV (Vtora Mak. 8). I za nego mo`eme so golema verojatnost da pretpostavime deka bil Makedonec.

2. Timotej - ime na "Grk" od Listra, koj bil "sin na pokrstena Evrejka i tatko Grk" (Dela apostolski 16: 1-2). Iako, ovde pi{uva deka toj bil "Grk", treba da se ima predvid deka toga{ ~estopati terminot "Grci" se koristel za site onie koi pripa|ale na helenisti~kata religiozna opredelba. Vo Listra, se znae deka imalo kolonizirano Makedonci i Grci, a za Timotej gledame deka pi{uva oti bil "Grk". Toa, vsu{nost e sveti Timotej - sledbenikot na sveti Pavle.

Kalisten Doverliv ~ovek na Antioh IV (Vtora Mak. 8). I za nego so sigurnost mo`eme da pretpostavime deka bil Makedonec, iako imeto Kalisten bilo ~esto i kaj Grcite.

Aristofan. Ime na aleksandriski bibliotekar so poteklo od Vizant.

Sopater. Ime na Makedonec - pridru`nik na sveti Pavle (Dela apostolski 20:1-4).

Andromah Ime od postariot helenisti~ki onomastikon. Vo delata {to gi razgleduvame go sre}avame kako ime na eden prijatel na Herod Veliki (Antiquities... XVI, 8,3). I za nego nema dopolnitelni podatoci od koi bi mo`elo da se naseti negovoto poteklo.

Nikola(os). Prijatel na Arhelaj, sinot na Herod Veliki. I za negovoto etni~ko poteklo nema dopolnitelni podatoci. Nikola se vikal i eden od svetite propovednici.

Bago Evnuh na dvorot na Herod Veliki. I za nego nema dopolnitelni podatoci od koi bi mo`elo da se naseti negovoto etni~ko poteklo. Imeto Bago go ima vo postariot anti~komakedonski onomastikon

Pir Ime na Makedonec - pridru`nik na sveti Pavle (Dela apostolski 20:1-4). I ova ime go ima vo postariot makedonski onomastikon od vremeto na nezavisnata anti~ko-makedonska dr`ava.

Aristarh Ime na Makedonec - pridru`nik na sveti Pavle (Dela apostolski 20:1-4). Aristarh e i ime na aleksandriskiot bibliotekar, koj bil po poteklo od ostrovot Samotraki. Poradi toa mo`no e i toj da bil Makedonec.

Fedra. Helenisti~ko ime. Go nosela edna od `enite na Herod Veliki.

Doris I ova helenisti~ko ime go nosela edna od `enite na Herod Veliki.

Gaj Ime na Makedonec - pridru`nik na sveti Pavle (Dela apostolski 20:1-4).

Timon Ime na eden od sedumte sveti propovednici so neutvrdeno etni~ko poteklo.

Prohor Ime na eden od sedumte sveti propovednici so neutvrdeno etni~ko poteklo.

Parmen Ime na eden od sedumte sveti propovednici so neutvrdeno etni~ko poteklo. Ova ime vo izvesna forma (Parmenion) go imalo i vo postariot anti~komakedonski onomastikon.

Olimpija ]erka na Herod Veliki so balkansko (helenisti~ko) ime. Olimp se vikal i eden od sedumdesetminata sveti apostoli od prviot vek.

Bakid Ime na makedonski vojskovoditel kaj Selevkidite za vreme na zadu{uvaweto na vostanieto na Evreite (Antiquities... XIII, 1,1).

Stefan Ova ime go spomnuva u{te Plutarh kako ime na eden anti~ki Makedonec. Vo Biblijata ova ime e spomnato kako ime na eden od prvite hristijanski propovednici, no e spomnato i kako ime na nekoj Grk hristijanin.

Apolonie (Apolonius) Vojskovoditel na kralot od dinastijata na Selevkidite Aleksandar Balas. I za nego mo`e da se pretpostavi deka bil Makedonec ili Grk. Apolos se vikal i eden od 70-minata apostoli od prviot vek.

Kalimah Poet od makedonsko-egipetskiot grad Aleksandrija, koj go izrabotil prviot katalog na knigi vo aleksandriskata biblioteka. Mnogu e verojatno deka i toj bil so makedonsko poteklo.

Antifil Prijatel na Antipater - sinot na Herod Veliki. I za nego nema dopolnitelni podatoci od koi mo`e da se naseti negovoto etni~ko poteklo. O~igledno deka stanuva zbor za ime so balkanski (helenisti~ki) koren.

Kotil (Cotylas) Lokalen vladetel vo vremeto na Selvkidite. Vladeel so gradot Filadelfija (vo Svetata zemja). Sigurno deka i toj bil Makedonec ili Grk.

Milesie (Milesius) Makedonec, upravnik na Damask. (Antoquities...XIII, 15, 1).

Tadej Ime na eden od sedumte sveti propovednici so neutvrdeno etni~ko poteklo.

Filimon Ime na eden od sedumte sveti propovednici so neutvrdeno etni~ko poteklo.

(Prodol`uva)