Ogledalce, ogledalce

MO@NO LI E, VO MAKEDONIJA DA NEMA SLOBODA?!

Gog ma Gog

Vo eden od minatite broevi na "Makedonsko sonce", vo ovaa ista kolumna objaviv deka vo MAKEDONIJA NEMA SLOBODA, i ~ekav javniot obvinitel na ovaa dr`ava da mi podnese prijava. Toga{ nemav argumenti... Go molev Gospod od nekade da mi prati, pa makar i preku vesnik! I prviot argument stasa na 19 fevruari, godinava. "Dnevnik" objavi u{te posmelo od mene: "... Porane{nata Vlada ~ij potpretsedatel be{e sega{niot guverner Qube Trpevski, ja prinudil bankata ("Almako banka" m.z.) da im dade krediti na "Jugohrom", "Beton" i na drugi firmi. Potoa tie krediti bile oceneti kako lo{i plasmani. Ponatamu ni{to pove}e ne e va`no, bidej}i s# e jalovo i nepotrebno objasnuvawe.

Najva`no e toa, kako mo`e vo "slobodna zemja" ~ovek na Vladata, kako nekoga{ vo socijalizmot, ~ovek na partijata, da & "namigne na nekoja banka" da dava pari tamu i nekomu, kade {to se somneva deka }e & bidat vrateni. Jas pi{uvam "namigne", a "Dnevnik" veli "prinudil". Ne znam kade ja gledaat na{ite politi~ari slobodata i demokratijata vo ovaa zemja, ako ne vo ekonomijata, poprecizno i najprvo vo bankarstvoto?!

Za slobodata, o~igledno, mnogu te{ko bilo da se pi{uva i rasprava. Otkako pamtam, n# "indoktriniraat" deka imame sloboda, deka slobodno mo`eme da se izrazuvame, slobodno da mislime i slobodno da deluvame. Ovde na Balkanot, nikoj ne saka za slobodata poedine~no da misli i da se gri`i, tuku taa ili ni ja davaat vo vid na ap~iwa za bolesta na ropstvoto od koja so vekovi ne mo`eme da se izle~ime, ili vo vid na "podrumski vinski ~a{i", zaradi sostojbite vo koi se nao|ame.

Osvoivme parlamentarna demokratija i pomislivme deka stoime na "branikot na slobodata". U~eni lu|e, od porane{nata i sega{nata vlast kategori~ki tvrdat deka sme zemja so "bagatelna demokratija", deka svetot od nas treba da u~i i od nas - kopira?! Ima li pogolema zabluda od samozadovolstvoto, samozaqubenosta, samoispravnosta?!

Poglednete kako funkcionira Parlamentot. Pa toa e "scena na koja se odigruvaat najdemokratskite pretstavi". Mo`e{ {to saka{ da ka`e{, kogo saka{ da navredi{, ama na krajot, na najva`niot del od krajot, ima da glasa{ onaka kako {to ti veli partijata na vlast, bez razlika koja partija momentno vladee. Taa e izvr{na vlast, ama taa e i sekakva vlast!

Vo Parlamentot se diskutira, samo za da se podobrat zakonite, a niv gi realizira Vladata i dr`avnite institucii. Parlamentot e i selektor na kadri, no kako }e ka`e Vladata. Dovolno e samo da poka`ete ingerencii na dr`avata vrz nekoi vitalni oblasti od `iveeweto na gra|anite, pa da zaklu~ite kolkava sloboda imaat gra|anite.

Koga vo Anglija, Margaret Ta~er po~na da gi privatizira komunalnite pretprijatija, golemite kliniki, vrvnite obrazovni institucii, teatrite, pa duri i zatvorite, malkumina mo`ea da nasetat deka taa vsu{nost vodi bitka za demokratizacija, a ne za etatizacija.

Koj mo`e vo ovoj moment da spre~i "parlamentaren komplot" na koalicijata na vlast vo Makedonija, pa makar tie se dogovorile i za "najdobroto dobro na dr`avata"? Nikoj! Pri~inite se znaat, ne treba da se pojasnuvaat.

Zboruvaj}i premnogu za slboodata, a ne obezbeduvaj}i im ja, dr`avata vsu{nost gi mami svoite gra|ani. Suverenata funkcija na dr`avata (pravata i slobodite na ~ovekot, granicite, parite i carinata), pomalku kako da se gubi i omalova`uva koga }e ~ue{ deka taa ista dr`ava svojata snaga ja tro{i, koj }e im go ~isti |ubreto na svoite podanici?!

Kako ovoj kotekst ne mu pre~i na prviot ~ovek na makedonskiot Parlament, gospodinot Savo Klimovski, koj ne e samo pratenik i pravnik, tuku i profesor po ustavno pravo?! Zo{to mora Premierot, kako isturen igra~ na izvr{nata vlast za s# i se{to da pregovara vo zemjava i vo nego lu|eto da se krstat kako v crkva? Koj vo dr`avava }e mu podnese krivi~na prijava na Pretsedatelot na dr`avata, ako napravi blud vo negoviot kabinet?

Iskreno se somnevam deka nie vo Makedonija gi znaeme organizacijata i odnosite vo vlasta? Toa e zatoa {to, kako noevite, podobro ni e vo seriozni situacii da ja pikneme glavata vo pesok, otkolku odva`no da deluvame. Nas, vo taa potraga po demokratskite vizii i ostvaruvawa, n# spre~uva i nasledstvoto {to go imame kako poim za dr`avata, ograni~enosta vo znaeweto na mehanizmite na demokratijata, me{aweto na ingerenciite na lokalnata samouprava i dr`avnata funkcija, otsustvo na relevantna objektivnost i sli~no.

Nekni ~itam vo vesnicite, kade e makedonskata inteligencija? Odgovor: tamu kade {to e makedonskata demokratija! Mentalitetot na "podani{tvo" go proizvede i vozdr`uvaweto na makedonskiot intelektualec od javniot anga`man, a toa pak sozdade vakuum, dovolno minoren za pa|aweto na nivoto na na{ata kultura vo govorite i pregovorite.

Na Makedonija & treba sloboda {to }e proizleguva od Ustavot, a ne od kabinetite na nejzinite politi~ki i drugi ~elnici.