Gledano odnadvor KIRO GLIGOROV ZAMINUVA Pi{uva: Slavko MANGOVSKI Denovive mediumite vo Makedonija se polni so slavopojki za porane{niot pretsedatel (ponatamu PP) na “Porane{nata Jugoslovenska Republika Makedonija”. Neubedliva e logikata deka, ete zaminal, pa sega treba da zaboravime s#. Smetame deka la`nata sentimentalnost e {tetna i deka ako nemame op{toprifaten standard za vrednosti {to e dobro, a {to e lo{o, toga{ {to mo`eme da gi u~ime na{ite deca? I {to da o~ekuvame od niv, a i od naredniot pretsedatel ako gi falime nesposobnosta, gre{kite, nere{itelnosta i nad s#, nedostatokot na vizija. Funkcijata pretsedatel na RM e premnogu va`na za da se trivijalizira. Posebno va`no be{e pretsedatelstvuvaweto na PP za koi znaeme deka negovoto vreme be{e kriti~no za ovaa zemja i deka od negovoto vladeewe posledicite gi ~uvstvuvame denes, a i koj znae kolku vreme }e se vle~kaat so nas. Ajde sega da vidime, kakvi se rezultatite na prviot Pretsedatel slu`ej}i se so argumenti i so studena logika. Kako sporedba }e morame da gi zememe sli~nite slu~ai na Slovenija i Hrvatska. Na moeto ~esto pra{awe koi se zaslugite na PP prviot odgovor koi mi se nudi e deka toj “ja spre~il vojnata”. Jas nikoga{ ne sum bil ubeden deka toa e taka i mislam deka bea napraveni serija gre{ki koi poteknuvaat od nejasnata vizija vo koj pravec da odi Makedonija. Temata za spre~uvawe na vojnata }e mu ja prepu{tam na moite kolegi, koi bea direktni u~esnici vo zbidnuvawata, pa tie neka go osvetlat ovoj mit. Dodeka Slovenija i Hrvatska jasno i hrabro nastapija za nezavisnost i vedna{ baraa priznavawe vo me|unarodnite forumi PP se bore{e da go reanimira mrtovecot nare~en SFRJ. Rezultatot od “mudrata politika” e poznata: kriti~noto zadocnuvawe na baraweto za priznavawe dovede do rezultat, taka {to site pova`ni faktori vo svetot kako SAD, OON i EU n# priznavaat kako FYROM i izlez od ovaa situacija s# u{te ne se gleda. Nekade vo istoto vreme se slu~i i neuspe{noto organizirawe na makedonskoto lobi vo svetot, a posebno vo Amerika i Kanada. Pak se sretnavme so nedostatok od vizija: ogromnata energija na dijasporata ne se kanalizira i proektot ne uspea, a nie i den-denes trpime od toa. Pri~inata za toa mora da se bara vo primenata na jugonostalgi~arskite ideali i borbata protiv makedonskiot nacionalizam na koja mu se posvetuva{e najgolemo vlijanie. Gre{kata za toa si ja prizna i samiot PP vo neodamne{noto intervju dadeno za Aso{ieted-Pres vo koe re~e deka “toj naivno veruval” deka gradeweto na dr`avata e mo`no bez nacionalizam kako {to toa go pravat site sosedi, a i site zemji vo svetot. Premnogu e opasno za edna zemja da si ima naiven pretsedatel, koj volonterski eksperimentira so politika za koja site znaat odnapred deka nema da funkcionira i se znae kade ja vodat zemjata. Vodeweto na re~isi celata nadvore{nata politika isto taka be{e polna so neuspesi: pregovara~kiot tim nikoga{ ne se seti da gi prou~i zakonite na OON kade {to se bara{e priem. Ako toa se naprave{e }e be{e jasno deka OON gi prekr{i svoite zakoni, kako {to toa go utvrdi d-r Igor Janev, i deka mo`evme barem javno da im uka`eme na toa. Rezultatot od ovoj java{luk be{e na{eto prifa}awe na re~isi site uslovi postaveni od Me|unarodnata zaednica pod diktat na Grcija. Namesto jasno pra}awe na signali deka RM ne mo`e da pregovara za nacionalnite obele`ja, na{eto odnesuvawe be{e polno so nejasnosti i deklaracii za mo`ni prifa}awa na kompromisi. Na{ite iskusni i itri oponenti toa vedna{ pravilno go razbraa i sfatija deka se raboti samo za toa kolku pritisok treba da se izvr{i nad RM za da gi prifati site kompromisi. Toa, jasno be{e ka`ano od Micotakis. Eden od rezultatite be{e i promenata na znameto na RM i dene{nata polarizacija na Makedoncite okolu toa. Mnogubrojnite pofalbi od stranstvo za “mudrosta” na Pretsedatelot moraat da se sfatat kako pofalba kon poslu{niot u~enik, koj ne se buni mnogu i pravi s# {to }e mu ka`at. Sepak, morame da razbereme deka ulogata na pretsedatelot ne e da slu{a stranski diktati, tuku da go brani Ustavot na RM. Toa posebno va`i za sledniot pretsedatel, a ako mu prostime na minatiot, toga{ kako mo`eme da barame rezultati od sledniot. Prostorot ne dozvoluva da se spomnat site raboti so koi ne se slo`uvam deka PP be{e dobar za Makedonija. Mo`ebi istorijata }e ka`e poinaku. Jas smetam deka nemame vreme da ja ~ekame istorijata.
ATINA, TIRANA I SOFIJA SE RADUVAAT Koga politi~arite vo ovie zemji i na{i sosedi se raduvaat za li~nosta na noviot pretsedatel na RM (ili FYROM vo Atina i Tirana) }e mi prostite, no toa vedna{ me nasekira i se pra{uvam za {to se raboti i {to se krie zad tie raduvawa? Da se potsetime, kakov e odnosot na sosedite kon klu~nite makedonski nacionalni pra{awa. Grcija i Bugarija ne n# priznavaat kako Makedonci, a ni Albanija ne e daleku. Znaej}i deka ovie dr`avi se daleku poiskusni i popametni od nas, seto ova mi izgleda kako volkot da se raduva pred da go sretne jagneto nare~eno “pretsedatel na FYROM”. Jas }e se raduvam koga na{iot pretsedatel }e poka`e i doka`e deka ne e pretsedatel na FYROM, tuku na Republika Makedonija. Dotoga{ }e mi dozvolite da ostanam skepti~en.
KLINTON SLU[AL MAKEDONSKI PESNI !? Neproverenata vest objavena na vestite na A1-Televizija deka Klinton pominal edna ve~er slu{aj}i makedonski pesni, vo po~etokot mnogu me izraduva, no vedna{ potoa i me zagri`i. ]e objasnam zo{to, a toa }e go povrzam i so edna dilema koja me sledi dolgo vreme. Mestoto kade {to Klinton slu{a{e makedonski pesni e glavniot grad na sosedna Bugarija. Znaej}i {to misli politi~kiot vrv na ovaa zemja za postoeweto na makedonskata nacija i za toa {to sme nie, moram da go postavam pra{aweto: Kako mu be{e pretstaven na{iot folklor na amerikanskiot pretsedatel? Kako makedonski ili kako bugarski od Makedonija? Ova e pra{aweto za koe{to s# u{te nemam odgovor, a isto e i pra{aweto, koe si go postavuvam koga }e slu{nam deka MPO i sli~ni organizacii “lobiraat” za Makedonija. [to li im ka`uvaat na naivnite stranci za toa kakva e etni~kata struktura na Makedonija? Se nadevam deka nabrzo }e uspeam da najdam odgovor. Vo me|uvreme si postaviv u{te edno pra{awe: Nemaat li Bugarite svoi pesni, pa moraat da pozajmuvaat tu|i? |