Ogledalce, ogledalce

PROKRUSTOVA POSTELA

Gog ma Gog

Trkata e skoro na krajot. Lovoroviot venec e ispleten. ]e go ponese - najsre}niot. Oti vo politikata nikoga{ nema najdobar. Politikata ne e ni profesija. Tezga - e! Zatoa e i tolku privle~na za pazarewe, za kupuvawe i prodavawe. Duri i da ima{ zanaet, koga }e vleze{ vo politikata, }e go izgubi{. Poslednite denovi od makedonskata politi~ko - pretsedatelska kampawa se najinteresni. I dodeka ima vreme, do molkot, ne treba da se mol~i. Toa e najzabavniot del od - cirkusot.

So zaminuvaweto na Kiro Gligorov, Makedonija se zboguva so veteranite vo politikata. Sega doa|aat na scenata nekoi mladi lavovi, debitanti, koi{to nikoga{ dosega ne bile vo - kafez. Kolku e toa dobro i korisno za Makedonija, }e poka`e vremeto i nastanite. Vo sekoj slu~aj zavr{niot krug od pretsedatelskite izbori ne e tolku "kavkaski" i so - "kreda".... Dve pretpostavki, i dve dilemi se mnogu va`ni: Gligorov znae{e i ima{e ~uvstvo za kohabitacija, neverojatno slo`ena sostojba na isforsirano kontraverzni odnosi, koi za da gi upravuva{ treba da poseduva{ majstorstvo.

Tito Petkovski izborite gi po~na malku upla{eno, nesigurno i so mnogu skepsa vo ishodot. Ima{e pravo: nastanite vo negovata partija go pretvorija vo zajak dobrovolno zastanat na patot pod reflektori, ili da zavr{i v tenxere ili na tronot. Se slu~i i samiot da bide, ne samo iznenaden, tuku - v~udoneven. Sega e nadmo}en i duri presiguren, iako umnite znaat i vnimavaat deka na krilata na euforijata (krilata od Ikar), kratko se leta. Ako pobedi, kolkav mu e sensot za kohabitacija, oti i kolku da ne se sakaat, so premierot mora da vladeat zaedni~ki. Petkovski ima iskustvo, i li~no i od negoviot dobar prijatel Gligorov. No, dali e samo toa dovolno da se dr`i uspe{no kormiloto na pretsedatelskiot brod niz makedonskite Scili i Haribdi. Koj ja raspadna SFRJ? U~enicite na Josip Broz!?

Po~etokot na pretsedatelskata kampawa na Boris Trajkovski be{e furiozen. Zad nego ne stoe{e samo premierot li~no, tuku mnogu vladini mercedesi kako znak za status i edna rizi~na floskula ottrgnata od partiskata arhiva deka "zad nego e najsilnata i najbrojnata partija". Nikoj od nikade ne mu dava{e signali kakva e vsu{nost siutacijata i {to mo`e da se slu~i. Negoviot [tab zaboravi da pogledne kaj onie 23.000 rastr~ani apara~ici na terenot, kakov teren podgotvuvaat tie. Koga, kako {to veli narodot "samo }e ti se ka`e", toga{ ve}e ka`anoto ne e tvoe, tuku - narodno! Trajkovski i ne krie{e deka negovata pobeda }e zna~i "golema i bliska sorabotka so Vladata". Toa ne e grev, ama negovata partija i negovata Vlada se tolku mo}ni i bez nego kako pretsedatel, {to ako u{te i toj go nasledi Gligorov, pra{awe e dali }e "sorabotuva" ili samo }e slu{a i - ispolnuva?!

Koj i da dobie (Boris ili Tito) na narodot {to }e go izbere, mu dol`i mudrost, odva`nost i sigurnost. So prvoto da gi izbegnuva konfliktite, so vtoroto da ne ja "kr{i" ki~mata, so tretoto da ne mu se "tresat kolenicite". Ne e lesno, }e priznae duri i Gospod Bog.

Da me izvinite ve molam, {to ovde vo ovoj kontekst }e spomnam ime i prezime za respekt: \or|ija Xorx Atanasoski, ~ovek koj ne vleze vo trkata za pretsedatel na Makedonija, samo poradi toa {to partiite toa go sakaat. Nejse... Ne oti Xorx e blizok na amerikanskiot i svetskiot biznis - svet, ne oti Xorx e prijatel so republikanskiot pretsedatelski kandidat, mladiot Bu{, tuku ednostavno oti Xorx & treba na Makedonija koga na krstopatot go bara praviot pat. Toa ne e neva`no, kako {to ne e neva`na poslednata izjava na amerikanskiot ambasador vo Makedonija, na Makedonskoto radio nekni, koga na pra{aweto na novinarot: Dali Vie go priznavate Kosovo za nezavisno?, to, go odgovori toa {to ne odgovorija site na{i pretsedatelski kandidati, elegantno, fino, mudro:"...Jas sum sre}en {to sum ambasador vo Makedonija, gospodo!"

O~igledno politikata ti bila nekoja golema ve{tina... Da ne padne{ tamu kade {to e najlizgavo. Ja znaete prikaznata za krevetot na starogr~kiot mitski razbojnik Prokrust, na koja{to toj gi legnuval svoite `rtvi: na tie {to im bile nozete podolgi od krevetot, im gi se~el, a na onie na koi nozete im bile pokusi, im gi tegnel na nakovalna.

Nema nasilno prilagoduvawe, ni vo `ivotot ni vo politikata. Edna{ vo svoeto vreme toa go plati SDSM, a na pat e da plati i VMRO-DPMNE. Juri{nciite od tipot na Alil Efendija, vo romanite na Ivo Andri}, mo`at da mislat {to sakaat za sebe, a najva`no e sepak, {to mislat onie koi mol~ej}i zboruvaat so glasa~kite liv~iwa. Krivo mi e {to nikoj od dobrite makedonski sociolozi i filozofi s# u{te ne se zafa}aat so poopstojni analizi za karatekrot na demokratijata vo Makedonija. Mi se ~ini ima mnogu "{tof" za ubav "kostum".