P
ravoslavnata crkva n# u~i deka postojat devet angelski ~inovi. U~enikot na sv. apostol Pavle, sv. Dionisie Areopagit, gi opi{al devette angelski ~inovi vo knigata "Za nebesnata Erarhija", a toa se: {estokrilni Serafimi, mnoguo~ni heruvimi, bogonosni prestoli, gospodstva, sili i vlasti, na~alstva, arhangeli i angeli. Preku Svetoto pismo i Svetoto predanie, Pravoslavnata crkva gi doznala imiwata na sedumte na~alnici na angelskite sili, a toa se: Mihail, Gavril, Rafail, Uril, Salatil, Jegudil, Varahil. (na nekoi mesta se spomnuva i osmiot - Jeremil).Sv. Arhangel Gavril zna~i krepost Bo`ja. Toj e blagovesnik na tajnite bo`ji. Na ikonite se prika`uva kako Arhangel, koj vo desnata raka dr`i fener, vo koj se nao|a zapalena sve}a, a vo levata ogledalo od zelen kamen jaspis. Ogledaloto ozna~uva premudrost Bo`ja, kako skriena tajna. Se smeta deka vo devettiot vek vo Sveta Gora za prvpat se odbele`al toj praznik, vo ~est na sv. Arhangel Gavril. Za vreme na vladeweto na carevite Vasilij i Konstantin Profirogeni i patrijarhot Nikola Hrisoverg, golemiot sluga Bo`ji, sv. Arhangel Gavril, vlegol vo edna od keliite i so prst, na plo~ka, ja napi{al pesnata za Presveta Bogorodica, "Dostojno est". Taa }elija do denes se vika "Dostojno", a pesnata so koja se slavi Bo`jata Majka, niz site vekovi, prodol`uva da se pee vo crkvite. Arhangelot Gavril vo arhangelska svetlost, so svojata bo`estvena qubov i sila, & se javil na Presveta Deva Marija, idnata Bogorodica i donel blaga vest deka }e rodi Sin Bo`ji: "Raduvaj se blagodatna! Gospod e so Tebe... i ete, ti }e za~ne{ vo utrobata i }e rodi{ Sin, i }e go nare~e{ so imeto Isus. Svetiot Duh }e slegne na tebe i silata na Sevi{niot }e te oseni; pa zatoa i rodenoto }e bide sveto i }e se nare~e Sin Bo`ji". So taa blaga vest koja se ostvari za vistinsko svedo{tvo pred svetot, zapo~nuva spasenieto na ~ove~kio rod. Sv. Arhanel mu se javil i na pravedniot star Josif i go izvestil za ra|aweto na Gospod Isus Hristos. Koga malata Marija, napolnila tri godini, nejzinite roditeli sv.pravedni Joakim i Ana, ja donele vo Erusalimskiot hram, i ja posvetile na Boga. Toga{, po Bo`ja naredba, Bo`jiot Arhangel Gavril & nosel hrana. Toj & se javuval na Presvetata Deva Marija, pove}epati, vo Erusalimskiot hram. Mu se javil i na sv. Prorok Zaharie i mu donel blaga vest za ra|aweto na negoviot sin, idniot sv. Jovan, Prorok, Prete~a i Krstitel: "Jas sum Gavril, koj stoi pred Boga; praten sum da zboruvam so tebe i da te izvestam za ovaa radost... `ena ti Elisaveta }e rodi sin i }e mu stavi{ ime Jovan". Im se javil na pastirite vo Vitleem i gi izvestil za hristovoto ra|awe: "Ne bojte se! Eve, vi soop{tuvam golema radost koja }e bide za site lu|e... zo{to deneska vi se rodi vo gradot Davidov Spasitel, Koj e Hristos Gospod". Zaedno so Arhangelot se javila angelska vojska, koja go slavela Boga: "Slava na Boga vo visinite, a na zemjata mir i me|u lu|eto dobra volja". Golemiot Arhangel Bo`ji mu se javil na Gospod Isus Hristos vo Svetata Zemja, vo Erusalim, vo Getsimanskata Gradina, koga so prekloneti kolena, so potta koja "Mu be{e kako kapki krv, {to pa|aa na zemjata", so usrdna molitva kon Svojot Otec velel: "O~e, koga bi sakal da me odmine ovaa ~a{a! No, neka ne bide Mojata volja, tuku Tvojata!
Sv. Arhangel Gavril, sedej}i na kamenot na Grobot na Gospod Isus Hristos, im se javil na `enite mirosnici, i prv im objavil za hristovoto voskresenie:: "Ne bojte se; znam deka go barate Isusa raspnatiot-ne e ovde, voskresna, kako {to be{e rekol; dojdete i videte go mestoto, kade {to le`el Gospod. Sv. Arhangel Gavril mu se javil na svetiot izbranik Bo`ji, na sv. Prorok Mojsej i go izvestil kako e sozdaden svetot, potopot i negovite posledici. Mu ja objasnil aritmetikata, geometrijata, polo`bata na nebesnite planeti i go nau~il na sekoja mudrost. Sv. prorok Danilo go izvestil za doa|aweto na Spasitelot na svetot, Gospod Isus Hristos. Poznato e i deka na svetite pravedni Joakim i Ana im javil blaga vest, deka }e im se rodi }erka, preblagoslovena Marija, preku koja }e dojde spasenieto na svetot. Bezbrojni i neiska`livi se javuvawata i ~udata, {to Bo`jiot Arhangel Gavril, gi pravel i prodol`uva da gi pravi niz site vekovi. Slava mu i veli~ie na Presveta Troica i na verniot Arhangel Bo`ji. Istiot den se proslavuva i spomenot na Sv. Julijan, ep. Kenomanski, prep. Stefan Savait, prep. Sara Misirska, sv. ma~enik Serapion, sv.ma~enik Markijan i sv.ma~enici i podvi`nici koi od Palestina do{le na Kipar, me|u koi Iliot, Ilarion i drugi. Na dene{en dene se proslavuvaat: Sve{teno- ma~enikot Atinogen, ep. Sevatijski, koj zaradi verata vo Hrista bil so me~ ise~en, zaedno so svoite deset u~enici, za vreme na carot Dioklecijan i primile ma~eni~ki venci na slavata vo 311 godina. Sv. ma~. Julija, devojka koja ja raspnale na krst, zabludenite neznabo{ci. Bog ja primil vo nebesnoto carstvo Sv. 15.000 ma~enici, postradale vo Persija i bile pose~eni so me~ zaradi verata vo Hrista. Sv. ma~. Atinogen, koj isto denes se slavi, zaradi verata vo Hrista, bil frlen vo ogan. Ja sostavil ve~ernata pesna: "Svete tihij", koja do denes se pee vo crkvite. Da im se zablagodarime za nivnite besmrtni dela i da gi molime da go molat Boga za na{e spasenie i mir, na sv. Arhangel Gavril i spomnatite i poradi nemawe prostor nespomnati svetiteli, ve~na & slava i na sv. velikoma~enica Marina, koja se proslavuva denovive kako i na sv. ma~enici Kirik i Julita.