S
oedinuvaj}i si se so Hrista, si go ostavil svetot; `iveej}i so duh, teloto si go raspnal, prebla`eni Naume. Si se stremel kako apostolite da se podvizava{ i bezbrojnoto mizijsko mno`estvo vo verata si go vovel. Taka i nas vo tvoite molitvi izbavi n# od isku{enija". - Tropar na svetitelot.Denot 3 juli ili 20 juni po stariot kalendar, Crkvata go opredelila za praznik vo ~est na Sveti Naum Ohridski. Prepodobniot otec na{ Naum e eden od Peto~islenicite,toj e Bogomudriot u~enik na svetite slovenski prosvetiteli, ramnoapostoli Kiril i Metodij, svetiot lekar, ~udotvorec, Bo`jiot ugodnik, propovednikot na Hristovata nauka, silniot duhovnik, golemiot poznava~ na mnogu jazici, u~itelot na Slovenskite narodi, za{titnikot na makedonskiot narod. Dodeka Sv. Kliment e osnovpolo`nik na drevnata Ohridska arhiepiskopija, Sv. Naum Ohridski e osnovatel i rakovoditel na mona{tvoto vo Makedonija. Negoviot `ivot, povrzan so `ivotot i delata na Svetite Sedmo~islenici, vo koi spa|a i toj, e od golemo zna~enewe za napredokot vo istorijata na slovenskoto hristijanstvo, postavuvawe cvrsti stolbovi na Crkvata Hristova, izleguvawe od mra~noto nenabo`no u~ewe i navleguvawe vo svetloto vistinsko u~ewe so blagovestuvawe na Triediniot Bog. Roden e vo Makedonija, vo blagorodno i bogato semejstvo. Od qubov kon Boga se otka`al od blagorodni{tvoto i stanal u~enik na prvou~itelite Kiril i Metodija. Zaedno so niv vr{el misionerska dejnost vo Moravija i Panonija, a poradi svojata u~enost, rabotel i vo Rim. Slovenskiot prosvetitel Sv. Naum, vr{el bogata kulturno-prosvetna i religiozna dejnost, go tolkuval Svetoto Pismo i se trudel da go prevede. Prevel golem broj crkovni knigi od gr~ki jazik na slovenski. Pronajden e i Kanonot za apostol Andrej, koj go sostavil Sveti Naum, za da se izvede sveta Bo`estvena liturgija na Slovenski jazik vo crkvata posvetena na ap. Andrej. Pronajdeni se i dve himnografski dela na Sveti Naum, za koe pi{uva Stefan Ko`uharov, i toa: Kanon za prenesuvawe na mo{tite na Sv.Jovan Zlatoust i Kanon za Sv. Arhangel Mihail. Na bregot na Ohridskoto Ezero, Sv. Naum izgradil manastir koj niz vekovite, a i denes go krasi Ezeroto i istorijata na na{iot narod. Ja {irel pismenosta vo Ohridskiot literaturen i prosvetno-kulturen centar. Knezot Boris, Sv. Naum go zadr`al vo Preslav, "kako kulturen deec", i kako {to pi{uva \or|i Kiselinov: "igral uloga i na dvorski sovetnik, prvo kaj knezot Boris, a podocna kaj carot Simeon".
Zacvrstuva~ot na Hristovata vera kaj Slovenskite narodi, na jazikot na makedonskite Sloveni, za{titnikot na na{iot narod, e prodaden kako rob, frlen i ma~en vo zatvor. @iveel i sozdaval vo ona te{ko istorisko vreme na makedonskiot narod i so svoite besmrtni dela mu dal smisol na `ivotot, ne samo na svojot, tuku i na na{iot, vo minatoto, sega{nosta i idninata, i na `ivotot, i na ~ove{tvoto. "Vie znaete od kade i zo{to ste do{le vo ovaa slovenska zemja, znaete deka ovde ne ste po`elni" (im zboruval Sv. Naum vo zatvorot). I "zapo~naa so kam{ici... da me {ibaat po o~i, po glava, po grbot". Manastirot {to go izgradil Sv. Naum, go posvetil na sv.arhangeli Mihail i Gavril. Osvetuvaweto na manastirot go izvr{il episkopot Sv. Kliment. Sv. Naum go primil mona{kiot ~in, se podvizaval vo pe{terite vo blizina na Ezeroto, pa se povlekol vo manastirot i vo nego ostanal do krajot na svojot `ivot, vo 910 godina. Negoviot grob, vo koj e polo`en od Sv. Kliment, se nao|a vo toj manastir. Sv. Naum bil kanoniziran za svetitel kon krajot na desettiot vek. Svetitelot, i za vreme na ovozemniot `ivot i niz vekovite, prodol`uva so svojata ~udotvorna mo} da im pomaga na site lu|e koi mu se molat iskreno bez razlika na vera, rasa, narodnost. Za nego postojat mnogu legendi i predanija vo koi e opi{ana negovata qubov kon lu|eto, dobrinata i neobi~nata, ~udotvorna mo} koja mu ja podaril Bog. Vo manastirite posveteni na negovoto sveto ime, no i vo drugite crkvi i manastiri, na ovoj den, se odr`uvaat sveti Bogoslu`bi. Makedonskite vernici, od site nejzini kraevi i lu|eto koi `iveat nadvor od na{ata tatkovina, na ovoj den, doa|aat da se poklonat na toa presveto makedonsko mesto, vo manastirot "Sv. Naum", na grobot na golemiot svetitel. Priklonuvaj}i gi svoite kolena, dopiraj}i se so svoeto lice na negoviot svet grob, pregrnuvaj}i go, celivaj}i go, poklonuvaj}i mu se, si gi otvoraat mislite, vo srceto na svoeto najdlaboko kat~e, za da si gi iska`at svoite potrebi, maki i bolki, no i radosti, da pobaraat pomo{ od Boga preku nego, preku negovite silni molitvi, da mu dadat po~it i blagodarnost za negovite dela. Tebe Sveti Naume, zastapniku na{ pred Boga, ti se molime: Moli go Boga da ja ~uva tatkovinata tvoja i na{a, da ja ~uva od sekakvo neprijatelstvo na{ata Sveta makedonska pravoslavna crkva, i niz site vekovi da bide samostojna - avtokefalna. Da n# spasi Bog i ve~no da go slavime tvojot spomen, posebno {to so "Sedmo~islenicite" sveti, ne dozvolivte na{iot makedonski narod, vo tie najte{ki vremiwa da se "zagubi vo moreto na tu|inskite vlijanija" Moli go Boga da `iveeme vo mir, qubov i sloga i nie i site lu|e vo svetot. Slava ti i veli~ie Sveti Naume, na tebe i na presveta Troica, koja te oven~a so ve~en venec na slavata.