VERATA NA[A RISJANSKA
AKATIST KON PRESVETA BOGORODICA
Pi{uva: Axika @ivanka FILIPOVSKA

Slika17.jpg (14554 bytes)


Denes e po~etok na Bo`jata milost i na propovedta za spasenie na lu|eto. Vo hramot bo`ji jasno Deva se javuva i Hrista na site Go predvestuva . Nejze i nie veleglasno i izvikuvame: Raduj se, ispolnuvawe na promislata na Sozdatelot!"

Presveta Deva Marija e samo na trigodi{na vozrast koga nejzinite roditeli ja voveduvaat vo Erusalimskiot hram, a Sozdatelot na Svetot, ve}e preku nea go nagovestuva Negoviot ve~en plan za spasenie na ~ovekot. Pre~istata i ve~na Deva }e go rodi Spasitelot na svetot, Gospod Isus Hristos: "Deva denes go ra|a Onoj {to postoel otsekoga{.."

Spasitelot na svetot voskresnuva od mrtvite i so toa doka`uva pred celiot svet deka smrtta ne e kraj i za ~ovekot postoi nov ve~en `ivot: "Hristos voskresna od mrtvite, so smrtta smrtta ja pobedi, i na tie vo grobovite `ivot im dade". Presveta Bogorodica, Majkata na Gospod Isus Hristos, Majkata na `ivotot, Majkata na site nas, do`ivuva fizi~ka smrt, se preseluva vo nebesnoto Carstvo, no svetot ne go napu{ta nikoga{, za nego niz site vekovi se gri`i, za negovoto spasenie, zastapuvaj}i n# pred Boga: "Bogorodice, i vo ra|aweto si go so~uvala devstvoto, a po Svoeto uspenie ne si go ostavila svetot, tuku si se preselila vo @ivot, Majko na `ivotot, i so Tvoite molitvi gi izbavuva{ od smrtta na{ite du{i".

Vo ~est na Nejzinata spasitelna mo} nad svetot, vo ~est na Nejzinata svetost niz site vekovi, so blagodarnost {to go rodi Izvorot na `ivotot, Izvorot na besmrtnosta, so blagodarnost {to e na{a molitvena zastapnica pred Boga, vo Bo`jite Sveti Domovi, po~naa akatistite kon Presveta Bogorodica, za vreme na Veligdenskite posti.

Akatistot se sostoi od trinaeset kondaci i dvanaeset ikosi. Vo prviot ikos Crkvata vospeva: "Angelot pretstavitel be{e ispraten od neboto da & re~e na Bogorodica: raduj se i gledaj}i deka ti Gospodi, istovremeno so ovoj bestelesen glas, se ovoplotuva{, stoe{e v~udoneviden i & vele{e vaka: "Raduj se, od Tebe }e izgree radosta; raduj se, preku Tebe }e is~ezne kletvata!". No, vo vtoriot ikos se gleda deka Pre~ista Deva se ~udi {to e nevina, devstvena, a e izvestena deka }e rodi Sin, Spasitel na svetot, i zatoa mu veli na angelot: "Tvoite ~udni zborovi te{ko mo`e da gi primi mojata du{a, za{to zboruva{ za ra|awe od bessemeno za~nuvawe i veli{ aliluja".

Ponatamu, vo tretiot kondak se objasnuva za Nejzinoto za~nuvawe:

"Silata na Sevi{niot ja oseni Bezbra~nata za da za~ne i nejzinata dobroplodna utroba, ja poka`a kako plod na niva za site {to sakaat da po`neat spasenie i da peat vaka " aliluja!" Vo ~etvriot kondak e opfatena vistinata za za~nuvaweto za koja angelot go izvestuva ~istiot Josif, koj se uveruva vo toa i ja prifa}a kako ~ista i nevina Devojka, za koja vo negovite stari godini }e se gri`i i }e ja za{tituva. Vo pettiot i {estiot kondak se zboruva za mudrecite koi orientirani od Bogispratenata yvezda, go nao|aat Mladenecot so negovata majka presveta Bogorodica, mu se poklonuvaat, mu nosat podaroci, smirna, livan i go ostavija Iroda kako praznoslovec..." Za osveta i mislej}i deka }e go ubie idniot zemen Car, sovetoqubiviot, krvopiecot Irod }e naredat da se ubijat i se ubieni 14.000 nevini deca do dvegodi{na vozrast, ~ii ostatoci ostanuvaat da svedo~at za stra{noto yverstvo vo istorijata pred okolu dve iljadi godini od Car Irod. I do denes svedo~at nivnite race, noze, ~erepi, `olti ko `olt vosok, postaveni vo Crkvata "Hristovo ro`destvo" vo Erusalim, ostatocite na nevinite detski du{i, preseleni pri Gospoda Isusa Hista, vo ve~niot raj. Ponatamu Sv. Simeon, pred da go napu{ti ovoj zemen `ivot go dr`i vo race maloto detence i "Te pozna i kako sovr{en Bog". Vo osmiot kondak se upatuva kon vernicite sovet da go izdignat svojot um kon neboto... Vo desettiot kondak se objasnuva zo{to dojde Spasitelot na svetot na zemja i zo{to se javi kako ~ovek. "Sakaj}i da go spasi svetot, dobrovolno dojde vo nego i Bog se javi zaradi nas kako ~ovek". Vo dvanaesettiot kondak se objasnuva su{tinata na Negovoto ra|awe, za onie {to se oddale~ile od Negovata blagodat: "Onoj {to gi prostuva dolgovite na site lu|e, sakaj}i da dade milost za starite dolgovi, samiot dojde kaj onie {to se bea oddale~ile od Negovata blagodat.." Vo kondakot 13 se obra}ame so molitvi kon mnoguvospeanata Majka koja "Go rodila najsvetoto Slovo me|u site svetii". Ja molime da gi primi i prenese pred Boga na{ite molitvi i da "n# oslobodi od idnite maki".

Vo ~etvriot ikos Presveta Bogorodica e nare~ena: "Majka na Jagneto i pastirot,... tvrda potkrepa na verata, za{titnica od nevidlivite neprijateli".

Vo pettiot ikos "sinovite Haldejski go vidoa vo racete na Deva Onoj {to so raka gi sozdal lu|eto. Vo {estiot ikos "Spasitelot vo Egipet ja poka`a svetlinata na vistinata i ja izgoni lagata na temninata, idolite padnaa, a onie {to se spasija izvikaa so blagodarnost kon Bogorodica: "Raduj se, Ti ja izobli~i idolskata izmama".

Vo ponatamo{nite ikosi, najveli~enstvenata, najmilostivata, najsvetata Deva e vospeana so ne`ni i vistinski zborovi: "Raduj se, netlenen cvetu.. raduj se svetol obraz na Voskresenieto.. raduj se plodonosno drvo na svetlinata, preku Tebe se pro{tevaat grevovite na mnozina.. raduj se, preku Tebe se sozdade rajot, ti si klu~ na Hristovoto Carstvo, Ti si nade` na ve~nite blaga, raduj se Ti si korab na onie {to sakaat da se spasat;... raduj se, Ti si pristani{te za onie {to plovat vo `ivotot. Edinaesettiot ikos kako i preostanatite ja pogoduvaat du{ata na ~ovekot i taa ~uvstvuva mir, du{even spokoj i so radost od Crkvata vo svoite domovi ja prenesuva nade`ta za osvetluvawe na na{ite `ivoti od edinstvenata, ~ista i blagoslovena Bogorodica: "Sveta Deva ja gledame kako zapalena sve}a koja im se javi na onie {to bea vo temnina. Otkako go zapali duhovniot ogan "Taa n# upatuva site kon Hrista", gi vodi site kon bo`estveno poznavawe, go prosvetuva umot so nebesni zraci. Zatoa i peeme: "Raduj se Nevesto nesvesna!", po zavr{uvaweto na sekoj ikos, i "aliluja", po zavr{uvaweto na sekoj kondak.

Akatistite kon Presveta Bogorodica nema nikoga{ da prestanat da se slavat. Se slavat od 626-tata godina koga patrijarhot Sergej od blagodarnost {to go spasi Konstantionopol, gradot koj be{e izgraden od svetiot Car Konstantin, i sostavi blagodarstveni molitvi kon Spasitelkata na svetot, kon Bogorodica, kon ve~niot neiscrpen izvor na `ivot, radost, nade` na svetot. Akatistite kon Presveta Bogorodica se slavele, se slavat so vekovi i }e prodol`at da se slavat niz seta ve~nost.

Na krajot na Akatistite se upatuvaat posebni, trogatelni, silni molitvi kon Presveta Bogorodica i kon Gospoda, za{to im prilega slava, ~est, sila, mo}, blagodarnost, blagoslov, qubov, proslavuvawe, veli~ewe, poklonuvawe, niz site vekovi i niz seta ve~nost.