...pod budnoto oko...
"MITO, MORE MITO - I KORUPCIJA"
Pi{uva: Spiro HRISTOV

Slika3.jpg (8187 bytes)


  • Minatata vlada na SDS, vo ~ii redovi se slu~uvaa najgolemite malverzacii, uspe{no se odr`uva{e na vlast, so toa {to koga nekoj }e pretera{e vo lakomosta i vo grabe`ot so golema pompeznost }e go "smenea" od visokoto mesto (t.e. }e go premestea na drugo, duri i podohodovno)
  • Se slu~uvaat "misteriozni" raboti koi me potsetuvaat na ne{to ve}e videno i dobro poznato. Vidi promeni! Sega "javnite nabavki" povtorno gi dobivaat firmi koi se ili li~ni na samite nositeli na najvisoki funkcii vo novata vlast ili pak se na bliski od neposrednoto semejstvo

Od pamtivek, otkako postoela vlasta, postoele i mitoto i korupcijata. I vo, za nas, poznatiot socijalisti~ki period, postoeja mnogubrojni aferi, proneveri, malverzacii, kra`bi vo koi bea dlaboko navlezeni mitoto i korupcijata. No, seto toa mnogu ve{to se prikriva{e od toga{nata vlast, bidej}i glavnite protagonisti vo tie aferi bea od nivnite redovi, pa duri i nivni bliski rodnini i prijateli. Na krajot site tie skandali zavr{uvaa so fa}awe i apsewe na "krupnite ribi" od redovite na ~uvarite, vratarite, ~ista~ite itn. Za `al, na glavnite vinovnici nigoga{ ni{to ne im fale{e. Tie sekoga{ bezbedno se izvlekuvaa i ostanuvaa vo vrvovite na vlasta.

 

BORBA PROTIV "OKTOPODOT"?!

Po~etokot na pluralizmot vo na{ata, sega samostojna, dr`ava tie go pre~ekaa mnogu podgotveno. Si gi zadr`aa visokite pozicii vo op{testvoto i vo pretprijatijata i brzo se prestroija vo novite, sega ve}e pazarni uslovi. Vo me|uvreme, za sekoj slu~aj, si formiraa privatni pretprijatija na ime na svoite najbliski - soprugi, deca itn. I preku niv, koristej}i ja pravnata nedore~enost na zakonite, si gi polnea sopstvenite xebovi. Prividno vo na{ata dr`ava s# se menuva{e. A vo su{tina s# se tera{e po staro, no ovoj pat mnogu pootvoreno, ne pla{ej}i se od nikogo. Se slu~uvaa aferi vo koi se spomenuvaa pari~ni iznosi od koi na obi~niot narod mu se vrte{e vo glavata. Se iskoristuvaa i se izvitoperuvaa site zakonitosti na pazarnata ekonomija. Se izmislija "javni" nabavki, kontingenti, tenderi. S# "legalno". Vo duhot na novite promeni vo op{testvoto. Maksimalno se iskoristija blokadite od i embargata kon sosednite zemji. Se trguva{e so s# i se{to, pri {to se vrtea golemi pari. Vlasta i natamu be{e vo racete na "ve~nite", isto taka i visokodohodovnite firmi, no sega i vo privatna sopstvenost, bidej}i vo me|uvreme "najzakonski" preku "transformacijata na op{testveniot kapital", si gi privatiziraa i si gi prisvoija. I vo novite vremiwa i vo novite "pazarni" uslovi povtorno mo`ea samo Tie da rabotat, samo Tie da "pe~alat". Za razlika od niv, site drugi se ponadevaa deka vo novite pazarni uslovi i nim }e im se uka`e {ansa i tie bez "vrski", bez "mito", sega samo so svoite kvaliteti i sposobnosti, da si obezbedat podobri uslovi za `iveewe. [etaj}i od vrata na vrata, niz mnogubrojnite dr`avni institucii, se nadevaa deka i tie }e dobijat nekoja dozvola ili kontingent ili tender i deka i pokraj site tie korupcii mo`ebi }e uspeat da napravat nekoja biznis-zdelka, i tie da odnesat nekoj denar doma. Od den na den s# pogolem be{e nivniot broj, bidej}i sekojdnevno propa|aa fabriki i se zatvoraa pretprijatija. Na ulicite se smeni slikata. S# pove}e siroma{tija po kontejnerite, a s# pove}e visoko luksuzni avtomobili na "novope~enite" gazdi i bogata{i.

Minatata vlada na SDS, vo ~ii redovi se slu~uvaa najgolemite malverzacii, uspe{no se odr`uva{e na vlast, so toa {to koga nekoj }e pretera{e vo lakomosta i vo grabe`ot so golema pompeznost }e go "smenea" od visokoto mesto (t.e. }e go premestea na drugo, duri i podohodovno), a pred javnosta }e izlezea so toa deka eve, takvite gi smenuvaat, bidej}i tie nema da toleriraat nezakonski i mafija{ki raboti vo svoite redovi. Vo su{tina, nitu eden od nivnite za ni{to ne odgovara{e pred zakonot, nitu pak se najde zad re{etki kade {to im be{e mestoto. Kolku pati li~no premierot Branko Crvenkovski dramati~no izleguva{e pred javnosta i najavuva{e energi~na borba protiv "OKTOPODOT"! Kolku li samo pati narodot mu poveruva vo izminatite {est godini! No na s# ima kraj, pa i na nivnoto vladeewe. Na poslednite parlamentarni izbori, kone~no ja izgubija vlasta. Narodot, glasaj}i protiv niv, im poka`a deka im e dosta od site nivni malverzacii. Pove}e ni pretsedatelot Kiro Gligorov ne mo`e{e da gi spasi od porazot. "Oktopodot" na SDS si zamina od vlasta.

Narodot glasa{e za promeni. Glasa{e za partiite od koi o~ekuva{e da stavat kraj na site dotoga{ videni i nevideni nepravilnosti. Glasa{e za novi lu|e, nekorumpirani, ~esni. Lu|e na koi bea prinudeni da im veruvaat. Novi lu|e koi nema da se odnesuvaat kako prethodnicite, koi }e gi izvle~at od krizata i koi kone~no }e gi povedat kon podobar `ivot. No…

Narodot glasa{e kako {to glasa{e i na vlast ja donese "Koalicijata za promeni" sostavena od VMRO-DPMNE i Demokratskata alternativa, na koi pri konstituiraweto na novata vlast im se pridru`i s# u{te neregistriranata DPA. Ja formiraa novata Vlada i najavija energi~ni merki za iskorenuvawe na site nepravilnosti ostaveni od starata vlast. Za taa cel formiraa i mnogubrojni anketni komisii za ispituvawe na dotoga{nite javni nabavki. Duri najavija donesuvawe na Zakon za borba protiv mitoto i korupcijata koj ve}e e vo sobraniska procedura i e pred donesuvawe. Seto toa e mnogu pozitivno. Pozitivni se i najavite vo nego deka nikoj {to e na visoka pozicija, pa i nikoj od negovoto potesno semejstvo, ne smee da se zanimava so isti ili sli~ni biznisi {to bi imalo vrska so mestoto na koe e izbran. Vo vrska so "op{tite" promeni, novite ministri u{te na po~etokot, pokraj toa {to menuvaa s# i se{to okolu niv, najavija ispituvawe na site javni nabavki, kontigenti i tenderi koi se slu~ile vo nivnite ministerstva vo periodot pred niv. Podnesoa golem broj krivi~ni prijavi protiv site onie koi vo minatoto pravele malverzacii. No, barem dosega, toa nekako mnogu jalovo im odi. Na po~etokot glasno najavenite krivi~ni prijavi kako da im pa|aat vo voda. O~igledno nivnite prethodnici vo taa oblast se vistinski profesionalci. Seto toa dobro go pokrile so "validni" dokumenti, a iskoristuvaj}i gi nedore~enostite vo postoe~kite zakoni, koi prethodno tie i gi donesoa, kako da smetaat deka od site obvinuvawa }e se izvle~at nekazneti. Zar i toa e mo`no? Pa site znaeme {to se slu~uva{e vo izminatite nekolku godini. No, za golema `al na narodot, izgleda deka toa sepak }e se slu~i. Kolku se samouvereni i sigurni deka zad sebe ne ostavile nikakva traga. Dosega nitu eden od niv nitu e pritvoren, nitu e osuden, nitu pak e zatvoren. Nitu pak nekoj poka`uva nekakva panika, pa da se obide da izbega ili da ja napu{ti dr`avata. Najverojatno nezakonski pe~alenite pari im se nekade daleku na sigurno, nedostapni za nikogo. Se poo~igledno stanuva deka "lu|eto" si bea vistinski maheri vo "matewe" na vodite vo koi uspe{no si pliva{e nivniot "OKTOPOD".

 

DUELOT ME\U "ZUS" I "BS"

No, na novata Vlada sigurno deka ne & e rabota da se zanimava samo so mitoto i korupcijata na svoite prethodnici. I ovaa Vlada, vo kontekst na seto ona {to go vetuva{e pred izborite, mora da prezema konkretni merki za razvojot na dr`avata. Zna~i i ovaa Vlada mora da funkcionira i da raboti. A za da raboti, i taa zapo~na so objavuvawe na: Javni nabavki, kontigenti, tenderi itn. za svoite ministerstva i javni pretprijatija. Nekoi od tie objavi ve}e i zavr{ija. I {to se slu~uva okolu niv? Se slu~uvaat "misteriozni" raboti koi me potsetuvaat na ne{to ve}e videno i dobro poznato. Vidi promeni! Sega niv povtorno gi dobivaat firmi koi se ili li~ni na samite nositeli na najvisoki funkcii vo novata vlast ili pak se na bliski od neposrednoto semejstvo. Samo eden primer. Denovive e dodelen tender za snabduvawe na ministerstvata so kopir hartija. I, "~udno", toa go dobiva firmata na ministerot za finansii, Boris Stojmenov. No, u{te po~udno e {to ve}e naredniot den toa pravo mu se odzema i mu se dodeluva ute{niot tender za snabduvawe so obrasci za zavr{ni smetki i drugi sitni dokumenti. A odzemeniot tender mu se dodeluva na Zdru`enieto za unapreduvawe na stopanstvoto, "ZUS" - pretprijatie okolu koe se vrtea najgolemite aferi vo izminatiot period. Glavniot snabditel na prethodnata vlast na site onie dokumenti za koi se tro{ea golemi pari. Pretprijatie koe e spomnato i vo krivi~nite prijavi {to ministerot za vnatre{ni raboti, Pavle Trajanov, gi podnese protiv svoite prethodnici - Qubomir Fr~koski i Tomislav ^okrevski, preku koe se vr{ela nabavkata na site dokumenti potrebni na MVR - od li~ni karti, obrasci, formulari, pa s# do paso{ite koi se nabavuvaa vo golemi koli~ini. Kolku li samo milioni marki i dolari is~eznaa i se preleaja vo privatni xebovi? Kolku golema e razlikata od nabavnata do proda`nata cena? Kako da ne mo`elo samoto Ministerstvo direktno da ja izvr{i nabavkata od pe~atnicata "Kiro Dandaro" od Bitola, pa moralo toa da odi preku ZUS. Toa doprva }e se ispituva. No, sega posebno me za~udi povtornata pojava na tenderi na ova pretprijatie, a u{te pove}e me za~udi i me v~udovide toa {to ova pretprijatie po~na i da gi dobiva tie tenderi. Zar e vistina objavenata vest na A1-televizija deka sega zad toa pretprijatie stoi li~no direktorot na Agencijata za obnova i razvoj Vasil Tupurkovski koj za vreme na izbornata kampawa dobil ne mali pari~ni sredstva od toa pretprijatie tokmu za taa kampawa? Ajde za "Almako" se razbra vedna{ po izborite, bidej}i dvajca od sopstvenicite na taa firma ve}e se ministri vo novata Vlada, no ete sega se pojavuvaat i novi imiwa na negovite finansieri na predizbornata kampawa, koi ve}e & se dobro poznati na javnosta od minatiot period - imiwa od koi javnosta ne samo {to e za~udena, tuku e i v~udovidena. Toa n# naveduva na pomislata deka pokraj navedenite sigurno ima i mnogu drugi za koi s# u{te ne se znae. Isto taka denovive se slu~uva i edna druga, mo{ne interesna i ~udna rabota. Imeno, na negovata Agencijata za obnova i razvoj & e otstapen na koristewe cel kat od delovnata zgrada na "Makedonija Tabak". Zo{to interesno i ~udno? Zatoa {to na ~elo na toa pretprijatie se nao|a Stra{o Nelovski, koj ne samo {to be{e kandidat na SDS na minatite parlamentarni izbori, tuku e i ~len na najvisokite organi na taa partija. Dali pak zad seto ova stoi sekoga{ "misteriozniot" takanare~en "kral na tutunot" i kako {to se zboruva, eden od najbogatite lu|e vo Makedonija Dan~o [uturkov, ~ovek za kogo mnogumina smetaa deka so doa|aweto na novata vlast kone~no }e zavr{i i negovoto vladeewe. A mnogute "malverzacii" okolu tutunot i cigarite vo poslednite godini kone~no }e se otkrijat pred javnosta. Dali i toj be{e i toa, eden od najgolemite finansieri na predizbornata kampawa na Demokratskata alternativa? Od den na den s# po~udni raboti se otkrivaat. Vistinata za mnogu matni raboti, poleka no sigurno izleguva na videlina.

A {to se slu~uva so narodot, so glasa~ite? Nekoi ne sakaat da poveruvaat vo ovie raboti i ne sakaat da si priznaat deka mo`ebi zgre{ile na poslednoto glasawe, pa inaet~iski izjavuvaat: "Ami i prethodnicite go pravea istoto". No, pogolemiot del od narodot od den na den s# pove}e ~uvstvuva gor~ina od vakvite raboti i s# pove}e i poglasno po~na da se zapra{uva: Dali i ovoj pat mo`ebi pogre{i pri glasaweto na poslednite parlamentarni izbori?