@itie
SVETI \OR\I KRATOVSKI
Od: "Makedonski narodni praznici i obi~ai"- Marko Kitevski

Slika17.jpg (13593 bytes)


Od rana vozrast so sveta `elba na Gospoda si Mu se predal, so seta du{a Hrista Edniot si Go zasakal i Nego. Koj e vistinskiot Bog vo Troica po~ituvan, pred ne~estivite Turci si Go propovedal. So venec zaedni~ki si se ukrasil, slaven, i kon nebeskite `iteli si se pridru`il. Premudri Georgij, moli go Hrista Boga da ja ~uva tatkovinata Tvoja i da gi spasi pravoslavnite i gradot, koi sekoga{ gi proslavuvaat Tvoite podvizi.


Na 24/11 fevruari Svetata pravo- slavna crkva go praznuva denot na Sveti \or|i Kratovski koj na ovoj den 1515 godina vo Sofija bil ma~en, a potoa spalen, na 18 godi{na vozrast. Po zanaet bil kujunxija i ostanal kako za{titnik na zlatarite i kujunxiite.

@itieto veli deka Sveti \or|i Kratovski e roden vo 1497 godina vo Kratovo od roditeli Dimitrija i Sara. Po `elba na roditelite po zavr{uvaweto na u~ili{etoto po{ol na kujunxiski zanaet koj vo Kratovo vo toa vreme bil popularen i poradi rudnicite. Nabrgu stanal poznat majstor. Vo toa vreme turskite vlasti sobirale t.n. danok vo krv za popolnuvawe na vojskata koja napreduvala kon Evropa, pravej}i vojnici-jani~ari. Za taa cel barale mladi i sposobni deca. Znaej}i deka vo Kratovo nema da ostane dolgo nezabele`an re{il da zamine vo Sofija, nadevaj}i se deka pogolemiot grad nudi pove}e mo`nosti da ostane nezabele`an. Taka preku ]ustendil, Radomir i Pernik stignal vo Sofija. I tuka poradi sposobnostite nabrgu se steknal so ugled i bil zabele`an i od Turcite. Mu bile ponudeni blagodetite na carskite vlasti pod uslov da ja smeni verata i da go prifati islamot. No, \or|i Kratovski bez razmisluvawe go odbil toa poradi {to bil staven vo zatvor. Ja branel verata Hristova poradi {to bil ma~en, a potoa i spalen na 24.11 fevruari 1515 godina. Na 8 juni (nov stil) mo{tite na Sv. \or|i Kratovski bile preneseni vo crkvata i ovoj den Svetata pravoslavna crkva go praznuva kako vtor praznik povrzan so imeto na ovoj svetec.

Na ikonite Sv. \or|i Kratovski e pretstaven kako golobrado mom~e vo ko{ula so krst vo desnata raka i maslinova granka vo levata. Nad oreolot ima napis: "Sveti \or|i koj nastrada od Selim". Negoviot lik bil naslikan vo crkvata "Sv. \or|i" vo s. Patralica-krivopalane~ko vo manastirot "Studenica" i dr. mesta. Vo crkvata "Sveta Bogorodica" vo Skopje bil pretstaven so krst vo desnata i kniga vo levata raka. Od 17 vek e slikan vo nacionalna nosija. Kultot na Sv. \or|i Kratovski od Makedonija se pro{iril i vo Srbija, Bugarija i Rusija.