MAKEDONCITE NA BALKANOT

BUGARIJA: Ispoved na edna "Bugarka"

JAZIKOT E EDEN, NO TOJ SI E SAMO MAKEDONSKI

  • Nitu smeam, nitu pak e pravilno da se narekuvam Bugarka, zatoa {to jas ne sum Gagauzka, a toa se edinstvenite Bugari vo Bugarija, koi, za `al, se zaboraveni
  • Ja po~ituvam makedonskata kultura, a voedno i Va{ata vistina. Duri se ~uvstvuvam pove}e Makedonka, a po malku Trakijka, no Bugarka nikako

Vi ja ispra}am ovaa moja ispoved koja sakam, ako e mo`no, da ja publikuvate vo va{iot tolku cenet "vesnik na vistinata"- sintagma koja sosema zaslu`eno stoi na prvata stranica od vesnikot.

Ve molam da mi izvinite {to ne mo`am ova pismo da go napi{am na mo{ne ubaviot makedonski jazik koj, kojznae zo{to, na{ite politi~ari so nedostatok na istoriski i lingvisti~ki poznavawa, tvrdoglavo go odrekuvaat i ne sakaat da go priznaat. Veruvam deka }e go razberete moeto pismo i }e go napi{ete na makedonski jazik koj{to go razbiram, no, za `al, ne mo`am da pi{uvam na nego.

Barem vo edno ne{to se pravedni na{ite politi~ari i {ovinizirani novinari, koga so propagandna cel }e re~at: "Razgovorot se vode{e bez preveduva~". So toa tie fakti~ki go odrekuvaat makedonskiot jazik! Jas na nivno mesto, na va{ite politi~ari, bi im sugerirala: Vistina e deka jazikot e eden, no dali e bugarski? [tom sme Bugari, zo{to ne go zboruvame jazikot na bo`emnite azijatski ni predci?

Toa go pravat site Makedonci, govorej}i go jazikot na svoite predci Kiril i Metodij, Kliment Ohridski i drugite nivni u~enici, kako i mnogute makedonski prosvetiteli i svetci. Zatoa i tie treba da go napravat ona {to go pravam jas, pa spored toa zaklu~uvam: Jazikot e eden, no toj si e samo makedonski.

Vie i Va{ite ~itateli mo`ebi }e pomislite deka ova e ispoved na nekoja Makedonka, a spored tuka{nite propagandni standardi "makedonska Bugarka" ili "Bugarka od Makedonija". No, ne e taka, makar {to vo Bugarija ima navistina mnogu Makedonci, koi{to na{ite optovareni politi~ari, davaj}i ton na propagandata, samo neosnovano gi narekuvaat Bugari i toga{ koga i samite nie se pra{uvame: koi sme, imame li pravo da se narekuvame Bugari, iako ne znaeme nitu zbor od jazikot na vistinskite Bugari? A da ne govoram za narodnite pesni, prikazni, pogovorki, legendi i predanija. Bo`em tie lu|e bile nemi, nemelodi~ni ili pak nemale junaci, na koi bi im posvetile pesni i legendi. Vo vrska so toa, a najmnogu poradi faktot {to samata se postaviv kako Bugarka vo navodnici, smetam deka moe zadol`enie e da ka`am ne{to i za sebe. U{te pove}e zatoa {to toa }e go pomati duhot na onie koi `iveat vo zabluda vo odnos na identitetot, ovde vo Bugarija, a i tamu vo Makedonija, na ~elo so RADKO-vci.

Jas nemam ni{to zaedni~ko so Makedonija, osven {to go govoram makedonskiot jazik na Svetite Bra}a i Kliment Ohridski, no normiran vo 19 vek, vo soglasnost so na{ite severoisto~ni nare~ja na Trakite, koi{to ni se vistinskite predci, od koi barem mo`am da ka`am ne{to sme nasledile, od koi{to mo`am da go prifatam, osven ubavoto, i lo{oto.

Inaku, bi mo`ela da se prika`am i kako vistinska Bugarka, zatoa {to poteknuvam od staro tursko selo, od kade e i korenot na majka mi, a i tatko mi e roden vo toa selo, od kade {to se dojdeni takanare~enite prabugari, no toa zna~i deka tamu `iveele i Trakite. No, toa i ne e tolku va`no. Pova`no vo ovoj slu~aj e jazikot koj{to se govori, pesnite i obi~aite od samata mene t.e. kulturata kon koja{to te`neele moite roditeli i rodnini. Nemam ni{to protiv Turcite i nivnata kultura, duri i dlaboko gi po~ituvam, no ne mo`am da se identifikuvam so niv, za da imam pravo da se narekuvam Bugarka, iako e toa gre{ka, zatoa {to "predcite" bile ednorodni so niv, a Turcite zad sebe ostavile i golema kultura, koja{to ja poddr`uvaat i ja osovremenuvaat, a bednite "na{i" prethodnici - ni{to. Tokmu zatoa, nitu smeam, nitu pak e pravilno da se narekuvam Bugarka, zatoa {to jas ne sum Gagauzka, a toa se edinstvenite Bugari vo Bugarija, koi, za `al, se zaboraveni. Jas u{te od tinejxerka sum golem po~ituva~ na makedonskata kultura, osobeno makedonskite narodni pesni, ora i nosii. U{te ottoga{ se ~uvstvuvam kako Makedonka, nasproti u~eweto vo na{ite u~ili{ta. No, sepak, edinstveno razumno e pretstavuvaweto na makedonskoto narodno tvore{tvo na na{ata televizija, pa taka, preku Va{ite pesni i ora, s# pove}e ja sakam makedonskata kultura.

Osven toa, ~itaj}i od va{iot makedonski nedelnik gi sfativ site lagi i ubedena vo vistinata na napi{anoto vo nego, s# pove}e se ottrgnav od dosega{nite zabludi. Ja po~ituvam makedonskata kultura, a voedno i Va{ata vistina. Duri se ~uvstvuvam pove}e Makedonka, a po malku Trakijka, no Bugarka nikako. Tokmu zatoa pri popisot, jas se pi{av Makedonka, no ne se re{iv da zastanam cvrsto na stavot deka maj~iniot jazik mi e makedonski, kakov {to vsu{nost i e.

24 mart 2001 godina

Varna - Bugarija