EKONOMIJA

"Upornosta" na vlasta vo sproveduvaweto na vetenite ekonomski reformi

VLADINI UJDURMI ZA^INETI SO MIRISOT NA BARUTOT!

Pi{uva: Qup~o PAN^EVSKI

  • Fakt e deka vlasta, i pokraj toa {to be{e "epten zagri`ena" za Makedonija, svojot patriotizam go poka`uva{e i nadvor od frontot. Taka na primer koga pra{aweto za opstanok na Makedonija be{e pove}e od aktuelno na makedonskata berza, vo po~etokot na mart bea prodadeni akciite na nekolku makedonski firmi
  • Za toa kolku makedonskoto stopanstvo e podgotveno da startuva na evropskiot pazar, zamenik-pretsedatelot na makedonskata Vlada, Zoran Krstevski, istakna deka stopanstvoto na Makedonija vo momentov ne e vo vo dobra kondicija

Deka aktuelnata vlast ne mo`e{e ni{to da ja popre~i vo sproveduvaweto na vetenite "reformi" potvrdija site aktivnosti koi se slu~ija pred i za vreme na vojnata koja besnee{e na severozapadnata granica. Obidot na mala vrata da pomine s# ona za koe vo normalni uslovi bi imalo burni reakcii, samo ja potvrdi neserioznosta na odredeni ~lenovi na vladinata koalicija da se profitira i toga{ koga seriozno e zagrozena bezbednosta na dr`avata.

Samo za potsetuvawe, makedonskite pekari, se razbira vo sorabotka so Vladata, kon sredinata na januari najavija deka im puknal filmot i deka ako prodol`at da distribuiraat leb po stara cena }e se dovedat vo situacija da gi zakatan~at sopstvenite kapaciteti. Visinata na poskapuvaweto na lebot iznesuva{e 15,6 otsto, pa taka lebot od 600 grama od bra{noto od tipot 500 po najnovite presmetki ~ini 28 denari.

Pokraj lebot, se zgolemija i cenite na site pe~iva, sto~noto bra{no i site drugi proizvodi od bra{no. Za neserioznosta, a i nedovetnosta, na odredeni ~lenovi na Vladata, imaa prilika da se uverat i pretstavnicite na misijata na Svetskata banka koga vo Ministerstvoto za finansii se slu~i nastan koj }e ostane zabele`an vo analite na diplomatijata kako skandal. Imeno, ministerot za pravda, Xevdet Nasufi, skandalozno go prekinal sostanokot za koordinacija na vladinite tela za pretstojnata misija na Svetskata banka i bez pri~ina go navreduval, a bogami i pcuel, ministerot za finansii Nikola Gruevski. Nervozniot minister izjavil deka ne saka da si go gubi vremeto so svetski banki i drugi gluposti od toj vid. Potoa "kulturniot" minister Nasufi, teatralno go napu{til sostanokot, na koj prisustvuvale pretstavnici na pove}e ministerstva i drugi vladini institucii. Paralelno so ovie nastani, a neposredno pred izbuvnuvaweto na vojnata vo Tetovsko, od na~alnikot na tetovskata policija, Rauf Ramadani, be{e distribuiran takanare~en "cenovnik za bezbednost" vo koj tetovskata policija se obvrzuva (se razbira dokolku se postigne dogovor), da gi ~uva i za{tituva gra|anite na Tetovo po pazarni ceni, a so cel da se izvr{i prestruktuirawe na sega{nata postavenost vo UVR-Tetovo. Site zainteresirani subjekti da se javat vo Oddelenieto za analitika vo UVR Tetovo na telefonskiot broj ... ili kako {to poka`a vremeto na Tetovskoto Kale.

ZDRAVSTVENI REFORMI

No, deka ni{to ne mo`e da n# iznenadi i deka sme narod koj mo`e mnogu raboti da gi "progolta" se poka`a po Odlukata na Ministerstvoto za zdravstvo so koja od po~etokot na januari po~na da se primenuva noviot cenovnik za pla}awe na medicinskite uslugi. Ovie ceni va`ea za site onie koi }e stapnat ili ne po svoja vina }e se rodat vo koja bilo zdravstvena ustanova vo dr`avava. Lekarite predupredija deka koga pacientite }e razberat za novite "reformi" i koga }e presmetaat kolku treba da platat, "}e izbegaat po pi`ami od bolnicite", a nekoi od toa i poseriozno }e se razbolat.

Po desetina dena otkako ovoj podzakonski akt na Zakonot za zdravstveno osiguruvawe predizvika haos vo zdravstvenite institucii, no i revolt i bolest kaj gra|anite, ministerot za zdravstvo, toga{ "doc. d-r", a sega "prof. d-r" Dragan Danilovski, go povle~e od pravna regulativa. Sleduvaa pregovori na relacija Fond - Ministerstvo, a be{e povedena inicijativa pred Ustavniot sud koj za sre}a ukina delovi od odredbite od Zakonot za zdravstveno osiguruvawe. Stavot na Ustavniot sud e deka Fondot i Ministerstvoto nemaat ingerencii da ureduvaat prava nadvor od zakonskite propisi, tuku samo mo`at da predlagaat intervencii. Sega istoto Ministerstvo koe neuspe{no gi sprovede najavenite reformi, spored izjavata na prviot ~ovek, e samo "smrdliva baru{tina".

No, ne smeeme da zaboravime deka vlasta, i pokraj toa {to "be{e zagri`ena" za Makedonija, svojot patriotizam go poka`uva{e i nadvor od frontot. Taka, na primer, koga pra{aweto za opstanok na Makedonija be{e pove}e od aktuelno i koga makedonskite majki gi zabraduvaa crnite {amii na makedonskata berza, vo po~etokot na mart bea prodadeni dr`avnite akcii na Skopski saem za 5.8 milioni germanski marki.

Iako, proda`bata na akciite be{e iznenaduvawe, kako za vrabotenite vo Saemot taka i za javnosta, taa se sprovede i pokraj uveruvaweto na pretsedatelkata na Upravniot odbor i pretstavni~ka na op{testveniot kapital vo Skopski saem, \ulistana Markovska, i novopostaveniot direktor, Alija [ahi}, deka proda`bata na dr`avnite akcii }e se odlo`i s# dodeka ne se ispita rabotata na prethodniot direktor, Blagoja Georgievski, i dodeka ne pomine vojnata.

[E]ER I PA[TETI

Sposobnosta za biznis-zdelki na ovaa Vlada voop{to ne be{e dovedena vo pra{awe i pokraj voenite dejstvija koi se slu~uvaa na teritorija na Makedonija. Toa go potvrdi i "dilot" vo Ministerstvoto za ekonomija koe "ja zasladi" dr`avava so 15.000 toni bescarinski bel {e}er. Zdru`enieto na zemjodelcite na Makedonija veti deka }e podnese barawe (ako Tantarov vo me|uvreme ne go predomislile) za ostavka na aktuelniot minister za ekonomija, Besnik Fetai, poradi odobruvaweto kontingent za uvoz na {e}er na svoi rodnini i prijateli koi vo svoite firmi vrabotuvale duri po eden vraboten! Vo celata dubara stanuva zbor za zdelka od "bedni" pet do {est milioni germanski marki koi xentlmenski }e si gi podelat otprilika tolku firmi od zapadniot del od Makedonija. Smetame deka e va`no da se napomene deka na re{enieto na ministerot Fetai `estoko reagirale nekolku ministri od VMRO-DPMNE i od LP, koi mu predo~ile deka nema potreba od interventen uvoz, za{to vo dr`avnite rezervi ima {e}er {to gi zadovoluva potrebite na pazarot. ^udno, ama vistinito.

Vo toj period od kujnata na vladeja~kata garnitura na videlina izleze u{te eden "specijalitet". Imeno, Ministerstvoto za odbrana se drzna da napravi direktna spogodba so firmata "Turist market" za nabavka na konzervirana hrana i pa{teti za vojskata, vo visina od milion germanski marki. Konzervite i pa{tetite od "Turist market" bile so somnitelen kvalitet i so izminat rok na upotreba i otkako za ova bilo reagirano edvaj i pod pritisok na onie so mnogu "~varki" bile povle~eni od kasarnite. Toa se slu~uva{e vo denovite koga makedonskata vojska i policija ja vodea bezbednosnata akcija protiv albanskite teroristi. Odgovornosta za lo{ata nabavka be{e locirana kaj potsekretarot vo MO, Trajko Velkov, iako neoficijalno se govori deka aran`manot bil napraven vo re`ija na pomo{nik-ministerot Kiril \orgov.

No, za sre}a neodamna na Makedonija & se slu~i potpi{uvaweto na Spogodbata za stabilizacija i asocijacija so EU na devetti april vo Luksemburg. Republika Makedonija stana prvata zemja od "Zapadniot Balkan" {to voop{to potpi{ala takov dokument so EU, a vakviot kompleksen pravnoobvrzuva~ki akt na politi~ki plan }e ja stavi Republika Makedonija vo redot na potencijalnite ~lenki na EU.

Na ekonomski plan so Spogodbata se otvora vratata na pazar so ogromni potencijali, eden od najgolemite i najmo}nite pazari na svetot so nad 300 milioni kupuva~i. Me|utoa, fakt e deka stanuva zbor za eden od najprebirlivite pazari so ogled na konkurencijata, standardite i kvalitetot {to toj gi preferira kako preduslov da se bide na nego.

Za toa kolku makedonskoto stopanstvo e podgotveno da startuva na ovoj pazar, zamenik-pretsedatelot na makedonskata Vlada, Zoran Krstevski, istakna deka stopanstvoto na Makedonija vo momentov ne e vo vo dobra kondicija.

Kako i da e, Makedonija mina niz mnogu te`ok period od svoeto opstojuvawe, period obremenet so partiski biznis-dogovori, vo javnosta u{te poznati i kako "{verc-komerc", koi dopolnitelno go optovarija i onaka krevkoto stopanstvo.