Ogledalce, ogledalce

TV

Gog ma gog

Imav dve temi: ednata, za lutoto prilep~an~e, Dime Debeloto, pod naslov "NA RE@ISEROT IMA KOJ DA MU PI[UVA" i vtorata za ~e{kata televizija vo makedonska koprodukcija. Se odlu~iv za vtorata od ednostavna pri~ina, ~e{kite dr`avni novinari mo`at da go prekinat {trajkot i aktuelnosta na temata da zgasne, dodeka proektilite so "osiroma{en uranium" {to najavi da gi ispali Dimitar Stankoski, smenetiot direktor na Dramski, doprva se o~ekuvaat na `e{kiot kulturen poligon da ja pogodat celta, ministerkata Ganka.

Dime e, treba da se priznae, interesna, mnogu blagorodna za redakciite na vesnicite, li~nost. Ne treba nikoj da go pra{uva i da pi{uva. So svoite oponenti, samiot se dopi{uva. Vo depoto na antologiskata makedonska polemika }e ostanat otrovnite pisma {to si gi razmenija Stankoski - Stefanovski (Goran), a ne pomal interes predizvikaa ne ba{ suptilnite raspravi na skopskiot direktor na Dramski so direktorot na Bitolskiot teatar, Stefanovski (Blagoj). Na prepiskata & se pridru`i i Venko Andonovski, momentno eden od vrvnite makedonski intelektualci, no vo eden drug kontekst, koj, za `al, ne e ba{ dostapen za po{irokata makedonska publika.

Zo{to e aktuelna ~e{kata dr`avna televizija, ~ii vesti za {trajkot na novinarite, sekojdnevno gi obikoluvaat redakciite na site mediumi? Ednostavno, zatoa {to vo Praga kako da se reprizira "kadifenata revolucija" od '68, no ovoj pat ne protiv stalinizmot, tuku protiv "~e{kizmot".

Novinarskite nezadovolnici na ^DT, prvi vo svetot progovorija i pobaraa da ne im mestat politi~ki direktori, koi }e ja ubijat slobodata na informacijata. Ne{to sli~no barawe do Parlamentot ima podneseno i PDP, za makedonskiot Jir`i Hoda~, generalniot na MRTV, Qub~o Jakimovski. Me|utoa, nie sme ovde Makedonija dve-tri iljadi kilometri daleku od ^e{ka i mo`eme da po~ekame. Na ^esite im se brza. Sakaat ekran {irok kako nebo.

Makedonskoto medijsko bezpatie mo`e da ostane so starite informativni patokazi, preslikani od socijalizmot. Ovde nikomu ne mu smeta toa {to samoto sebe si smeta: lu|eto vo sopstvenoto zarobeni{tvo!

Iako deluva demode, ama site revolucii vo svetot zapo~nuvaa so nasilno zazemawe na tvrdinata nare~ena TV. I kaj nas, ne mnogu odamna, ima{e takov eden obid. Za sre}a, toga{nite revolucioneri podocna televizijata ja dobija bez nasilstvo. I sega so nea se ~udat pove}e kako da vladeat, otkolku {to vladeat?! A, televizijata e mesto kade {to se sre}avaat politi~kite i ekonomskite interesi, i tuka nema mesto za amateri.

Ekranot na MRTV odamna ne e jasen zatoa i gleda~ite s# po~esto i poredovno "~krapaat" na drugite televizii, so `elba da dobijat po~ista slika. Nema lutewe, demokratijata ja steknavme i za toa da mo`eme da izbirame.

Nekoj }e re~e: i ^esite, pokraj dr`avnata imaat i drugi televizii. Zo{to toga{ im smeta na novinarite {to im stavile politi~ki glaven urednik, odnosno direktor?!

Pra{aweto e tolku deplasirano, {to ne zaslu`uva ni da se postavi, kamo li na nego da se odgovori. ^e{kite novinari ne se kako nas makedonskite. Tie ne begaat kako {to izbegaa plejada vrvni, sposobni i dobri novinari, koi otidoa vo drugi, privatni televizii vo Makedonija, i na proba ja stavija svojata reputacija!

Ne se brani Rim so vojnici, koi begaat od mestoto na bitkata, vele{e Cezar.

Problemot ne e da si odi{, problemot e da ostane{ i da se bori{ za slobodata na slobodnoto, a ne nametnatoto, politi~ko informirawe. Dr`avnata televizija mu pripa|a na narodot koj za sebe smeta deka ne zaslu`uva nitu edna partija na vlast da go la`e.

Nikoj vo ovaa dr`ava ne mu se luti na Yingo, oti si go donese eden Latas, a ka`uva toa {to na {efot mu se bendisuva. Ama na Qub~o mu se lutat site zaradi Qup~o, kako {to mu se lutea na Branko zaradi Slobodan.

Interesno: ni vo vremeto na SDSM, ni denes vo vremeto na VMRO-DPMNE nikoj ne saka prvo da mu tekne, a potoa i da pobara, nepartiska televizija. Prvi koi se slo`uvaat so dobrovolnoto podani{tvo se samite novinari vo televizijata. Nim im e najdobro, za{titeni se i so pari (dodu{a na golemi, ama sigurni) i so politi~ka pozadina.

Ni{to novo, a nekoga{ videno. Taka prave{e CK. Proizveduva{e voajeri od ni{alka!

I publikata (narodot koj pla}a) ne mrdnuva so maloto prste da si pobara poobjektivna dr`avna televizija. Prosto saka da go zaspivaat komunikolozi i marketing{ka proviniencija.

Vo takvi okolnosti, kaj se slu~i, kaj se zapusti ~e{kite novinari da {trajkuvaat i da baraat slobodoumen direktor, a ne tutor i xandar na slikata i borot. Ubavo si `iveevme vo tipi~nata makedonska TV-idila, kaj{to nema drugo mislewe, osven misleweto na poglavicite vo partskite plemiwa. Risto Nevenoski, na bitol~ani im priredi retko prednovogodi{no {ou so tamo{nite novinari, izlo`uvaj}i gi na test protiv te{ka zarazna bolest. Kutrite prifatija i go oslobodija "duhot od {i{eto". Sega velat, ima {etal vo redakciite, i im ka`uval kako da pi{uvaat!