Kniga so liturgiska vrednost za na{ata pravna nauka

"MAKEDONIJA NA SITE KONTINENTI"

Najnovata kniga na prof. d-r Svetomir [kari}

  • Knigata koja po svojot karakter pretstavuva tematska studija, sodr`i 28 truda, izlo`eni na {est kontinenti na angliski, francuski, ruski i makedonski jazik
  • Ova nesomneno remek-delo od oblasta na pravoto i politikata, ne mo`e da go ostavi ramnodu{en makedonskiot ~itatel, bidej}i centralna tema na knigata e Makedonija i nejzinata idnina

Najnovata kniga na na{iot eminenten profesor po ustavno pravo, d-r Svetomir [ka-ri}, so naslov "Makedonija na site kontineti", neslu~ajno predizvikuva golem interes kako vo na{ata, taka i vo me|unarodnata javnost. Knigata koja po svojot karakter pretstavuva tematska studija, sodr`i 28 truda, izlo`eni na {est kontinenti na angliski, francuski, ruski i makedonski jazik. Op{ta e ocenkata deka ovaa kniga na prof. [kari} ima liturgiska vrednost vo na{ata pravna nauka, dr`ava i nacija. I toa od pove}e aspekti:

Prvo, ne veruvam deka ima primer vo na{ata ponova istorija (ako ima bi mi bilo drago nekoj da me demantira) nekoj politi~ar, nau~en teoreti~ar ili publicist so tolku mnogu znaewe i qubov da ja prika`uval vistinata za Makedonija na site meridijani vo svetot, kako {to toa vo peridoot 1993-1999 godina, go prave{e so golem uspeh prof. [kari}.

Vtoro, knigata imponira so svojata avtenti~nost, bidej}i trudovite se dadeni vo izvorna forma, onaka kako {to bile pretstavuvani na me|unarodnite sobiri i na nau~nite debati, a vo niv na konstruktiven i argumentiran na~in se zboruva za manifestiranite rezultati i slabosti vo dosega{niot razvoj na Republika Makedonija samostojna dr`ava.

I treto, a mo`ebi i najzna~ajno, e toa {to vo knigata se identifikuvani dlabo~inite na konfliktite i te{kotiite so koi se soo~uva makedonskata dr`ava na vnatre{en i me|unaroden plan; ponuduva i re{enija (modeli) za izlez od postoe~kite konflikti bez nasilni sredstva.

REMEK-DELO

So eden zbor, ova nesomneno remek-delo od oblasta na pravoto i politikata, ne mo`e da go ostavi ramnodu{en makedonskiot ~itatel, bidej}i centralna tema na knigata e Makedonija i nejzinata idnina. A Makedonija, nejzinoto minato, sega{nost i idnina be{e i ostanuva na{iot "~uvstvitelen nerv". Mo`ebi i zatoa avtorot na knigata vo svojot voved }e napi{e: "P~enicata za koja pi{uva Koneski }e vrodi pove}e plod, ako kon problemite na Makedonija se prijde so pove}e trud i pogolemo znaewe. Na Makedonija & e potrebna sila, a silata e vo znaeweto i vo sorabotkata na nejzinite gra|ani so gra|anite na site kontinenti".

Tokmu znaeweto i pravnata izdr`anost na negovite stavovi se glavnoto oru`je na prof. [kari} vo polemikata {to vo Atina }e ja vodi so negovite gr~ki kolegi, pred o~ite na najpoznatite svetski pravnici, za transistoriskiot i transnacionalniot karakter na imeto "Makedonija". Povikuvaj}i se na bibliskiot karakter na na{ata zemja, toj so silata na arugmentite ja kritikuva iracionalnata gr~ka politika {to se vodi vo odnos na imeto "Makedonija". Ne zaboravaj}i da gi potseti Grcite na napraveniot egzodus na 50.000 iljadi egejski Makedonci, za eklatantno kr{ewe na me|unarodnite akti koi gi {titat ~ovekovite slobodi i prava, }e uspee na najubav na~in da doka`e deka imeto "Makedonija" e i sveto, a ne samo geografsko, istorisko i dr`avno ime. Ne slu~ajno ovaa negova diskusija predizvika tolku golem publicitet vo svetskata javnost.

Ne pomal interes vo knigata predizvikuvaat analizite za parlamentarnite izbori 1990, 1994 i 1998 godina.

NACIJA - ETNOS

Negovo mislewe e deka mnozinskiot model ne gi dade o~ekuvanite rezultati i deka treba da se razmisluva za voveduvawe na proporcionalen izboren model. Dali Makedonija treba da se razviva kako nacija-demos, ili kako nacija-etnos, e pra{awe koe se nao|a vo fokusot na negovoto interesirawe. Konceptot za nacija-etnos se poka`a kako vistinska eksplozija vo Bosna i Hercegovina, zatoa negovata zalo`ba e vo 21 vek Makedonija da go razviva konceptot za nacija - demos, kako gra|anski koncept. Toj energi~no se zalaga za demilitarizacija na Makedonija i voveduvawe na pravoto na mir kako ustavno pravo. No, za da se realiziraat negovite idei, neophodna e potrebata od donesuvawe na nov Ustav - ustav za tretiot milenium.

Knigata "Makedonija na site kontinenti" e studija koja bi trebalo da ja pro~ita sekoj Makedonec. Vo nea se akceptirani pra{awata i problemite koi u{te dolgo }e ja preokupiraat na{ata i me|unarodnata javnost. Vistinsko bogatstvo za site nas e faktot {to vo nea mo`at da se najdat odgovorite i mo`nite re{enija za razvojot i prosperitet na na{ata dr`ava. So ova antologisko delo, prof. [kari} samo potvrduva deka negovoto me|unarodno renome ne e slu~ajno, tuku e rezultat na makotrpna i uporna rabota.

Pan~e Dokuzov, dipl. pravnik, [tip