Risto Penov, gradona~alnik na Skopje i lider na Liberalno-demokratska partija

MAKEDONIJA E NAJCENTRALIZIRANA DR@AVA VO EVROPA

Razgovarala: @aklina MITEVSKA

  • Higienata vo Skopje ni e problem broj eden so koj se soo~uvame. Nitu vo prethodniot, nitu vo ovoj mandat ne sme rabotele kampawski. Sekoj problem sme nastojuvale da go re{avame vo kontinuitet. No, kaj komunalnata higiena se soo~uvame so nekolku tipa problemi koi{to }e gi razre{ime vo ovoj mandat
  • Koga se vleguva vo Koalicija zaedni~ki se koristat benificiite {to site strani gi vlo`uvaat. Sekako deka avtoritetot, rejtingot koj{to go vlo`iv vo Skopje be{e zna~aen za mojata kandidatura, no isto taka i silinata na SDSM e mnogu zna~ajna za da se ostvaruvaat ovie pobedi
  • Imame malcinska Vlada koja zaradi neizvr{enite reformi i neizvr{enite sistemski promeni vo dr`avata go kontrolira mnozinstvoto, {to e nevoobi~aeno

Politikata e vlezena i vo odnosite so gradona~alnicite, no jas nema da dozvolam od li~nata komunikacija na gradona~alnikot na Skopje so oddelna op{tina da stradaat gra|anite, zatoa {to imame dovolno iskustvo od prethodniot mandat - gi znaeme problemite i podednakvo }e gi re{avame vo site op{tini na teritorijata na Skopje, veli me|u drugoto gospodinot Risto Penov koj po vtorpat e gradona~alnik na Grad Skopje, a istovremeno i lider na Liberalno-demokratskata partija.

MS: Gospodine Penov, ova vi e vtor mandat za gradona~alnik na Skopje. Skopjani, o~igledno, bea zadovolni od Va{ata rabota vo prviot mandat, pa povtorno ja dobivte nivnata doverba. Koi se Va{ite naredni planovi?

PENOV: Da. Gra|anite na Skopje o~igledno bea zadovolni od na{ata aktivnost vo prviot gradona~alni~ki mandat, koga se obidovme da gi razre{ime najgolem del od problemite vo gradot i da mu dademe eden nov imix na glavniot grad na Makedonija. Toa za mene e ogromna ~est i zadovolstvo, no i ogromna obvrska zatoa {to izrazuvaweto na ogromnata doverba od gra|anite ja do`ivuvam kako nade` deka gradot }e prodol`i da se razviva so nesmaleno tempo. Idnite planovi se prakti~no i o~ekuvawata na gra|anite. ]e prodol`ime so site onie komunalni i infrastrukturni zafati vo gradot. No, imam ~uvstvo deka gra|anite vo ovoj mandat o~ekuvaat da izgradime pove}e kapitalni objekti koi }e ostanat traen beleg, kako {to e sportskata sala, me|ugradskata avtobuska stanica, katni gara`i vo gradot, ureduvaweto na kejot vo celata negova dol`ina od naselbata Hrom do Novo Lisi~e vo dol`ina od 14 kilometri, kako rekreativna pe{a~ka zona uredena so pateki, klupi, urbana oprema, osvetluvawe, zelenilo. Nie, se razbira, }e napravime s# za da gi ispolnime o~ekuvawata na gra|anite. Pokraj toa, }e prodol`ime so site onie aktivnosti za razubavuvawe na Skopje.

MS: Gra|anite postojano se `alat na komunalnite problemi: higienata, iskopanite ulici, otvorenite {ahti, osvetluvaweto itn. ]e prezemete li ne{to na toj plan ili pak za toa }e treba da ~ekame na nekoe naredno predizborie?

PENOV: Higienata vo gradot ni e problem broj eden so koj se soo~uvame. Nitu vo prethodniot, nitu vo ovoj mandat ne sme rabotele kampawski. Sekoj problem sme nastojuvale da go re{avame vo kontinuitet. No, kaj komunalnata higiena se soo~uvame so nekolku tipa problemi koi{to }e gi razre{ime vo ovoj mandat. Prvo e nabavkata na sovremena oprema za odr`uvawe na komunalnata higiena. Na{eto iskustvo od drugite evropski gradovi ni poka`a deka grad so kapacitet na Skopje, glaven grad na dr`ava, ne mo`e da se ~isti i odr`uva so ra~no metewe. Problemot e vo nabavka na kompletna mehanizacija na novi vozila vo ogromen broj za da mo`e celata teritorija na Skopje da se odr`uva ~ista. Nie ve}e go izrabotivme elaboratot i vo momentot razgovarame so finansiski institucii okolu mo`nosta da se finansira toj proekt. O~ekuvam deka slednata godina problemot so opremata }e bide kompletno razre{en i problemot so higienata }e dobie drugi dimenzii. Vtoriot ~ekor {to }e go prezememe se sostoi vo toa {to }e pokreneme edukativna kampawa vo pred{kolskite i {kolskite ustanovi, mediumska kampawa za gri`ata na gra|anite da ja odr`uvaat higienata, zatoa {to ona {to {estotini iljadi gra|ani mo`at da go izvalkaat, iljada vraboteni vo Komunalna higiena ne mo`at da go is~istat. Zna~i, higienata mora da bide gri`a na sekoj. Tretiot problem e kaznenata politika. Vo momentov gradot nema nadle`nost da gi kaznuva nesovesnite gra|ani. Gra|anite koi sozdavaat problemi se navistina malubrojni, no pravat ogromni {teti za izgledot i higienata vo gradot. Nie }e pobarame izmena na zakonodavstvoto za da dobieme nadle`nost za razre{uvawe na ovoj problem.

MINORNI SREDSTVA ZA SKOPJE

MS: Kolkav del od Buxetot na dr`avata se izdvojuva za gradot Skopje. Dali tie sredstva se dovolni i kolku namenski tie se upotrebuvaat?

PENOV: Procentot za gradot Skopje e tolku minoren {to ne mo`e da gi zadovoli minimalnite potrebi za odr`uvawe na eden grad. Od celata lokalna samouprava, t.e. 123 op{tini vo Makedonija, se tro{i samo eden procent od sredstvata {to dr`avata gi pribira od gra|anite. Vo svetot gradovi so sli~ni ingerencii kako gradot Skopje tro{at od 13 do 17 procenti. Gradovite so drugi ingerencii vo socijalata, vo obrazovanieto, vo zdravstvoto tro{at i pove}e od 30 procenti. Faktot deka samo eden otsto se tro{i preku lokalnata samouprava govori deka vo momentot Makedonija e najcentralizirana dr`ava vo Evropa.

MS: Vie najavuvavte redovni sredbi so gradona~alnicite na skopskite op{tini so koi }e razgovarate za problemite so koi se soo~uvaat tie. Ima li takvi sredbi?

PENOV: Da. Postojano komunicirame, no za `al ne so site. Politikata e vlezena i vo odnosite so gradona~alnicite, no jas nema da dozvolam od li~nata komunikacija na gradona~alnikot na Skopje so oddelna op{tina da stradaat gra|anite, zatoa {to imame dovolno iskustvo od prethodniot mandat - gi znaeme problemite i podednakvo }e gi re{avame vo site op{tini na teritorijata na Skopje.

MS: Kakvi se Va{ite kontakti so gra|anite na Skopje i negovata okolina i ima li voop{to takvi kontakti?

PENOV: Redovni i neposredni. Celata moja programa, celiot anga`man go bazaram na barawata na gra|anite na nivnite potrebi i re{avawe na nivnite problemi i mislam deka toa be{e formulata so koja postignavme gra|anite da se ~uvstvuvaat zadovolni od prviot mandat, zatoa {to tokmu nivnite problemi bea razre{uvani.

MS: Koja be{e pri~inata za razre{uvaweto na direktorot na JP "Vodovod i kanalizacija", g. Petar Bo~varov?

PENOV: Promenata dojde od faktot {to gospodinot Bo~varov Pretprijatieto "Vodovod i kanalizacija" go tretira{e kako svoe pretrijatie bez komunikacija so gradona~alnikot, a vo Pretprijatieto se pojavuva zna~itelna neefikasnost, neracionalnost vo raboteweto i nesledewe na prioriteti vo gradot. Od tie pri~ini izvr{ivme promena na direktorot, {to nema vrska so transformacijata koja treba da se izvr{i. Ne stanuva zbor za privatizacija, zatoa {to kompletnata sopstvenost na "Vodovod" ostanuva na gradot. Site nadle`nosti vo pogled na cenata, kvalitetot, programata ostanuvaat vo nadle`nost na gradot. Voveduvame privaten operator po barawe na Svetskata banka koja ni odobruva kredit, no koja n# uslovuva da pristapime kon reformi tokmu poradi neefikasnosta vo ova Javno pretprijatie. Konstatacijata e deka site pribrani sredstva {to gra|anite gi pla}aat za voda se tro{at za plati i za rabotnite mesta na vrabotenite, a tie treba da bidat vo funkcija na razvojot na mre`ata i infrastrukturata na gradot. Od tie pri~ini se soglasivme da vlezeme vo reforma na ova Javno pretprijatie, odnosno privaten operator po me|unaroden tender koj }e trae 18 meseci i koj }e ponudi najdobri uslovi i profit na gradot {to dosega go nema, da go vodi i da go odr`uva sistemot. Pritoa da ima garancija za site vraboteni deka ova ne zna~i raspu{tawe na firmata i na vrabotenite, deka ne zna~i privatizacija na Vodovodot. Site prava }e bidat zadr`ani i vo eden pristoen period postepeno i so pomo{ na kreditot od Svetskata banka }e izvr{ime transformacijata na site onie slu`bi koi se pojavuvaat kako vi{ok vo momentot. Toa }e bide bez otpu{tawe, no so aktivno anga`irawe.

MALCINSKA VLADA

MS: Vo javnosta se {pekulira deka SDSM vleze vo koalicija so LDP, samo zatoa {to znae{e deka Vie }e ja dobiete gradona~alni~kata funkcija?

PENOV: Nie napravivme Koalicija koja pred s# e naso~ena kon osvojuvawe na parlamentarnata vlast na parlamentarni izbori. Taa Koalicija nastapi na ovie lokalni izbori, go dobi legitimitetot na gra|anite i ima realni {ansi da pobedi na slednite parlamentarni izbori. Koga se vleguva vo Koalicija zaedni~ki se koristat benificiite {to site strani gi vlo`uvaat. Sekako deka avtoritetot, rejtingot koj{to go dobiv vo Skopje be{e zna~aen za mojata kandidatura, no isto taka i silinata na SDSM e mnogu zna~ajna za da se ostvaruvaat ovie pobedi.

MS: Dodeka traeja pregovorite za novoto parlamentarno mnozinstvo, {to sega e ve}e minato, LDP nekako be{e otsutna vo pregovorite. Na {to se dol`i toa?

PENOV: Toa be{e na{ stav, zatoa {to partnerite koi{to vlegoa vo ovie pregovori vlegoa so namera da formiraat nova vlada, koja normalno }e ja vodi dr`avata do nekoi sledni parlamentarni izbori. Na{iot stav be{e deka takvata vlada nema legitimitet, deka treba da se formira samo tehni~ka vlada koja vedna{ }e raspi{e predvremeni izbori. Takviot stav za partnerite ne be{e prifatliv i toa za Demokratskata alternativa i za VMRO - Vistinska. Nie vo tie pregovori ne vlegovme, jasno se izrazivme deka sme za soboruvawe na ovaa Vlada, no deka novata vlada od nas }e ima mandat samo za podgotovka na predvremeni izbori.

MS: Kako lider na LDP, kakvo e Va{eto mislewe za novata Vlada na Georgievski i prevrtlivosta na LP?

PENOV: Novata Vlada ne nudi nade` za Republika Makedonija. Taa e kalkulantski sostavena, {to vo demokratskite dr`avi se slu~uva. No, sega imame Vlada bez celosen legitimitet. Prakti~no imame malcinska Vlada koja zaradi neizvr{enite reformi i neizvr{enite sistemski promeni vo dr`avata go kontrolira mnozinstvoto, {to e nevoobi~aeno. Toa e Vlada vo koja{to vleze Liberalnata partija, kade {to Stojan Andov kone~no go ostvari onoj proekt koj{to go najavi u{te so pieweto kafe kaj Boris Trajkovski, koga za svoi li~ni interesi vleze vo pazar, pritoa zanemaruvaj}i go ~lenstvoto i programskata platforma na LDP. Toj zaradi toa ne najde poddr{ka vo na{ata partija. Andov si zamina i si formira{e nova partija so edinstvena cel da dobie za sebe vlast. Kone~no kartite mu se namestija i toj ja dobi. Toa e vrv na nemoralot na politikata vo Makedonija i ne mo`e da & nosi dobro na Makedonija. Takvata praktikata treba da se otfrla i da se spre~uva.