Humanite vrednosti vo `ivotot na iselenicite od Makedonija (3)

SO MISLITE SEKOGA[ ME\U SVOITE

Pi{uva: Risto [ANEV

  • Osamostojuvaweto na Republika Makedonija i nejziniot razvoj kako samostojna dr`ava, predizvika mo{ne {iroko humanitarno dvi`ewe vo golem broj iseleni~ki sredini na site kontinenti
  • Dlaboko ~ove~ki zvu~at zborovite na Nada: "Dragi moi, iako sum daleku od vas, se budam so mislata za vas, va{ite potrebi se moja dol`nost, rabotam za va{iot podobar `ivot, zaedno so amerikanskiot narod, amerikanskite donatori, osobeno Makedoncite vo stranstvo"

Vo poslednite nekolku godini za~esteni se donaciite na na{ite iselenici za Makedoncite vo Mala Prespa i vo Pirinska Makedonija. Najgolem broj donacii se upateni na decata bez roditeli i na najsiroma{nite semejstva. Isto taka, iselenicite, svoi sredstva donirale za zdru`enija na gra|ani na Makedoncite vo Albanija i vo Republika Bugarija, so cel da im se ovozmo`i nepre~eno odvivawe na nivnite aktivnosti.

Na krajot, i toa samo indikativno, }e spomneme deka na{ite iselenici, vo ogromen broj, vlo`ija svoi sredstva vo vrska so osamostojuvaweto na Republika Makedonija, nejzinoto me|unarodno priznavawe i posebno za nejziniot priem vo Organizacijata na obedinetite nacii i vo nekoi drugi me|unarodni organizacii.

Ovoj patriotski ~in na na{ite iselenici, spored na{e dlaboko uveruvawe, zaslu`uva svoja posebna i celosna obrabotka.

Osamostojuvaweto na Republika Makedonija i nejziniot razvoj kako samostojna dr`ava, predizvika mo{ne {iroko humanitarno dvi`ewe vo golem broj iseleni~ki sredini na site kontinenti. Be{e pove}e od jasno deka na narodot vo Makedonija i na golem broj nejzini institucii im e potrebna humanitarna pomo{. Taa posebno dojde do izraz vo oblasta na zdravstvenata za{tita na naselenieto i vo zgri`uvaweto na zagrozenite i posiroma{ni semejstva. Treba da se istakne deka pokraj aktiviraweto na organizaciite na Crveniot krst vo svoite vtori tatkovini, na{ite iselenici stapija vo sorabotka i so golem broj humanitarni organizacii, dru{tva i institucii, a postojat i primeri na zaemno pomagawe na na{ata zemja.

Vkupnata vrednost na dosega ispratenata humanitarna pomo{ ja nadminuva vrednosta od desetina milioni amerikanski dolari i e od neprocenliva vrednost za funkcionirawe na na{ata dr`ava, osobeno vo prvite godini od nejzinoto osamostojuvawe. Vo ovaa humanitarna akcija od najvisok ~ove~ki rang se profiliraa me|u na{ite iselenici i pove}emina humanisti na koi{to, kako i na na{ite donatori, im go dol`ime na{eto priznanie i po~it.

PROEKTOT "MAKEDONIJA"

Nada Ne~evska - Miloji} od Kolumbus, Ohajo - SAD e inicijatorot na proektot "Makedonija" za obezbeduvawe na medicinska oprema, medicinski potro{en materijal, obleka i hrana za na{ata dr`ava. Kako glaven donator na pomo{ta e Svetskata humanitarna organizacija so sedi{te vo Ohajo, pogolem broj amerikanski donatori, a i na{ite iselenici od ovoj grad i od Ohajo, koi{to preku Odborot na crkvata "Sveta Bogorodica" direktno go potpomognaa realiziraweto na humanitarnata pomo{ od 264 toni. Idejata na inicijatorot e vo ramkite na proektot da se formira poseben donatorski fond vo koj, spored nejzinata procenka, vo period od pet godini, bi se sobrale od 25 do 30.000.000 dolari, prvenstveno nameneti za dovr{uvawe ili izgradba na zdravstveni objekti vo Makedonija, so posebna naglaska - za izgradba na dom za stari lica vo Bitola.

Dosega ispratenata pomo{ e vredna pove}e milioni dolari, a pokraj lekovite, medicinskiot materijal opfa}a: aparati za dijaliza, elektri~ni kreveti za dijaliza, mikroskopi, 75 kompjuteri i dr. Pomo{ta prete`no bila nameneta za bolnicite vo Bitola, Struga i Resen, a del od nea, preku Crveniot krst na Makedonija i za drugite zdravstveni organizacii vo dr`avava.

Zatoa mnogu toplo i dlaboko ~ove~ki zvu~at zborovite na Nada: "Dragi moi, iako sum daleku od vas, se budam so mislata za vas, va{ite potrebi se moja dol`nost, rabotam za va{iot podobar `ivot, zaedno so amerikanskiot narod, amerikanskite donatori, osobeno Makedoncite vo stranstvo" (M. 472 VIII 1992,str.26-27).

Makedonskiot me|unaroden fond za pomo{ od Sidnej, Avstralija, osnovan od Gordana i d-r Anton Braga, razvi mo{ne {iroka aktivnost vo mnogu gradovi na Avstralija za ispra}awe na humanitarna pomo{ vo Makedonija. Za ovaa cel bile povikani golem broj medicinski, farmacevtski i drugi firmi, kako i poedinci da doniraat lekovi, detska hrana, obleka i drugi vidovi humanitarna pomo{ za Makedonija. So odredeni donacii se javuva i bra~niot par Braga. I pokraj te{kotiite {to im se praveni od strana na grupi i poedinci (palewe na magacinot za lekovi), tie izdr`aa vo svojata humana zada~a da & pomognat na Makedonija. Inicijatorite procenuvaat deka dosega ispratenata pomo{ iznesuva 3.385.000 avstraliski dolari. Fondot planira da sprovede i drugi aktivnosti, prvenstveno nameneti za decata bez roditeli.

Vo poslednite pet godini zna~ajna aktivnost na planot na sobiraweto humanitarna pomo{ ima razvieno i Avstralisko-makedonskata humanitarna organizacija od Melburn, Avstralija, predvodena od Sotir Mitrev. Pomo{ta vo obleka, hrana i u~ebni pomagala e glavno namenata za decata bez roditeli vo Republika Makedonija. Organizacijata vo svoeto rabotewe praktikuva i ispra}awe na pomo{ od donatori vo Avstralija za lica vo Makedonija so odnapred nazna~eni imiwa i adresi. Koga sme na tloto na Avstralija, od mnogubrojnite humanitarni zafati na na{ite iselenici, }e go spomeneme primerot so Dopolnitelnoto u~ili{te po makedonski jazik "Ko~o Racin" od Melburn, koe preku dvajca poedinci i Zdru`enieto na lerinskite sela obezbedi 1.650 avstraliski dolari so koi e kupen aparat za bubre`na biopsija za Detskata klinika vo Skopje. Mo{ne dobar primer na voveduvawe na decata vo u~ili{tata vo blagorodnata akcija za pomagawe na svoite vo nevolja.

Makedonskite iselenici vo Kanada masovno se vklu~ija vo akcijata za isprakawe lekovi i drug medicinski materijal vo Republika Makedonija. Spored nekoi od organizatorite toa bila najgolema medicinska pratka {to bila ispratena od Kanada kon druga zemja. Pokraj masovnoto u~estvo na iselenicite, posebna aktivnost razvija i organizacii, zdru`enija i drugi asocijacii na na{ite iselenici, kako i poedinci.

Lekarskoto dru{tvo od Toronto, koe raboti vo ramkite na Kanadsko-maedonskata federacija isprati vo Makedonija detski vakcini i vakcini protiv BS@, polio, difterija, mali sipanici, rubeola i serum za B-hepatit, vo vrednost od 480.000 kanadski dolari.

Organizacijata "Obedineti Makedonci" od Toronto isprati 34 paketi so obleka za decata bez roditeli vo Domot "11 Oktomvri" vo Skopje, kako i {est toni obleka za potrebite na drugite institucii vo Republikata. Posebna pomo{ e ispratena i za zagrozenite semejstva vo Mala Prespa.

Isto taka e ispratena i kompletna mikrobiolo{ka laboratorija za Medicinskiot centar vo Berovo.

Da zabele`ime, i dve poedine~ni donacii: aparat za dijaliza od Stiv Pqakas i aparat za ~istewe na zaben kamen od d-r Dragi Denkovski od Toronto,

Od Kanada se isprateni i drugi vidovi medicinski aparati i drug potro{en medicinski materijal.

Na krajot }e ja zabele`ime i upatenata pomo{ na dvete mladi bra~ni dvojki na koi im se rodile ~etvorki, so cel da im se potpomogne semejniot `ivot.

OD EVROPSKITE ZEMJI

Na{te iselenici vo evropskite zemji isto taka mnogu masovno se vklu~ija vo humanitarnoto dvi`ewe vo poslednata decenija. Najgolema pomo{ vo dr`avava stigna od SR Germanija i Francija. So svojata isklu~itelna aktivnost vo izminatite devet godini se izdvojuva golemata humanistka Flora Kraut od Hjuort- SR Germanija, inaku rodena vo Kumanovo. Vrednosta na donacijata {to ja isprati vo okolu 20 pratki, nadminuva vrednost od eden milion marki. Vo ramkite na svojata sekojdnevna aktivnost taa dobila pomo{ od najvisoki germanski rakovoditeli, od "Karitas" vo Frajburg, a posebno dragocena e pomo{ta od aviokompanijata "Makedonija AS", koja go organizira transportot na humanitarnata pomo{ vo Republikata.

D-r Dimitar [utinov, stomatolog, vo kriti~nite momenti za na{eto zdravstvo, zaedno so svoeto semejstvo, razvi mo{ne intenzivna humanitarna dejnost me|u na{ite iselenici i germanskite gra|ani, posebno me|u svoite kolegi. Toj za relativno kratko vreme sobra lekovi vo vrednost od preku eden milion germanski marki. Negovata li~na donacija na Stomatolo{kiot fakultet vo Skopje iznesuva 20.000 gm (M. 476, XII 1992,str.17).

Klubot "Makedonija" od [tutgart, vo sorabotka so Lote Miler i nejziniot soprug Hans Miler, golemi prijateli na Makedonija, razvija mo{ne {iroka humanitarna akcija me|u na{ite iselenici i germanskite institucii, firmi i poedinci i na Republika Makedonija i obezbedija 24 toni lekovi. Prete`no stanuva zbor za skapi lekovi (antibiotici, transfuzii, infuzii i drugo). Isto taka vo ramkite na ovie aktivnosti se obezbedeni i posebni pratki so detski lekovi, hrana za bebiwa i mleko vo prav. Aktivnostite na ovie humanitarci se odvivaa preku Crveniot krst na Makedonija, koj im vra~i blagodarnici za golemiot anga`man.

Na{iot iselenik od Hanofer, Atanas Bawanski, obezbedi lekovi vo vrednost od 150.000 gm za Bolnicata vo Kavadarci, vo tekot na 1992 godina. I na{ite iselenici Angela i Jo{e Biljanovski donirale pove}epati medicinska oprema, glavno za Zavodot za dijaliza vo Struga.

Na{ite iselenici na Korzika, Francija vo period od pove}e godini, obezbedija ogromni koli~ini lekovi, medicinska oprema i potro{en medicinski materijal za Medicinskiot centar vo [tip. Taka na Centarot vo [tip kako pomo{ mu se predadeni: kompletno aku{ersko oddelenie za novoroden~iwa, dva aparata za reanimacija na novoroden~iwa, eden rendgen-aparat, osumdeset i pet bolni~ki kreveti i dr.

Dru{tvoto na na{ite iselenici "Ilinden 905", vo koe ~lenuvaat 150 ~lenovi, od gradot Ruen-Frakcija, vo sorabotka so Humanitarnata organizacija za Visoka Normandija "Aptekari bez granica", kako i Makedonskoto dobrotvorno dru{tvo vo Badem-[vajcarija, obezbedija pogolemi koli~ini lekovi za Medicinskiot centar vo [tip.

Od izlo`enite podatoci mo`e da se zaklu~i deka na{ite iselenici preku samoorganizirawe, a i vo sorabotka so doma{ni humanitarni i drugi organizacii, firmi i institucii vo izminatite deset godini uspeaja da obezbedat dragocena pomo{ za na{ite, pred s#, zdravstveni institucii. Snabduvaweto so retki aparati i instrumenti ima dolgoro~no zna~ewe za redovnoto funkcionirawe na re~isi site medicinski cenri vo dr`avava, kako i na Klini~kiot centar pri Medicinskiot fakultet vo Skopje.

(Kraj)