Poradi zaostanati dolgovi na gigantite kon "Elektrostopanstvo"

ELEKTRI^NI NO@ICI ZA GOLEMITE DOL@NICI

Pi{uva: Rozita ZAKEVA

  • Donesen e zaklu~ok deka vo septemvri "Elektrostopanstvo na Makedonija" imalo nenaplaten dolg od 111 milioni dolari ili 60 otsto od vkupniot godi{en prihod. Ovie dolgovi vlijaat na likvidnosta na pretprijatieto
  • Osobeno te{ko e da se pregovara so najgolemiot zagubar "Jugohrom" od Jegunovce, bidej}i negoviot dolg e dve milijardi denari ili okolu 65 milioni germanski marki

Postojanite predupreduvawa na "Elektrostopanstvo na Makedonija", deka od elektri~no napojuvawe }e bidat isklu~eni site dol`nici, mnogumina ne gi sfatija seriozno. Dolgovite na najgolemite stopanski giganti kon ovaa institucija se ogromni. Na spisokot za isklu~uvawe se najdoa R@ "Topilnica", "Alumina", OHIS, "Makedonski `eleznici", Topilnica "Zletovo", HIV od Veles, "Bu~im" od Radovi{, "Suvenir" od Samokov, a najgolem e dolgot na makedonskiot zagubar "Jugohrom" od Jegunovce.

Vladata so cel da iznajde re{enie za dol`nicite formira{e me|uresorska komisija koja }e treba da re{ava po pra{aweto za dolgovite kon ESM. Donesen e zaklu~ok deka vo septemvri, "Elektrostopanstvo na Makedonija" imalo nenaplaten dolg od 111 milioni dolari ili 60 otsto od vkupniot godi{en prihod. Ovie dolgovi vlijaat na likvidnosta na pretprijatieto, zatoa {to ESM ima obvrski od 2,5 milijardi denari kon bankite, snabduva~ite i komintentite. Elektrostopanstvo ima obvrski da obezbedi i 400 milioni denari za mazut za TEC "Negotino", iskop na novo le`i{te za jaglen na TEC "Oslomej", kako i da se obezbedat sopstveni sredstva za pla}awe na kamatite na kineskiot kredit za HEC "Kozjak".

BEZ STRUJA

Mo`nostite za postepeno pla}awe na smetkite vo visina od nad eden milion marki, "Alumina" ne gi iskoristi, pa zatoa ESM prekina so snabduvawe na elektri~na energija na ovoj stopanski subjekt. So site stopanski subjekti me|u koi i "Alumina", koja ima dolg od 32.758.009,00 denari, vo maj bilo dogovoreno tekovnite smetki da se pla}aat redovno, a zaostanatiot dolg da se plati na 6 - 12 rati. Vakviot dogovor ne bil po~ituvan od nikoj od gigantite, a ne samo {to ne se pla}al zaostanatiot dolg, tuku ne se pla}ale ni tekovnite smetki, so {to dolgovite kon ESM rastele s# pove}e.

Po prekinot so napojuvawe na elektri~na energija na "Alumina" i R@ "Topilnica" rakovodstvata na ovie giganti nekolku dena nemaa nikakvi kontakti so ESM. Podocna kontaktite bea vospostaveni samo so rakovodstvoto na "Alumina" pri {to e dogovoreno vedna{ da se plati del od dolgot za ve}e potro{enata elektri~na energija. Rakovodstvoto na ovaa fabrika se obvrza deka }e dostavi bankarska garancija. Vakvata odluka e prifatliva za ESM i dokolku se slu~i toa, vo "Alumina" povtorno }e bide pu{tena elektri~nata energija.

Iako bez elektri~na energija ostana i R@ "Topilnica" od Skopje, tie ne se ni obidoa da vospostavat kontakti so "Elektrostopanstvo na Makedonija", {to spored niv naveduva na zaklu~okot deka struja ne im treba.

OPOMENI

Po mnogute opomeni site onie koi se najdoa na spisokot pred isklu~uvawe imaa sredbi so pretstavnici na ESM. Vo me|uvreme OHIS podmiril del od svoite dolgovi, a "Makedonski `eleznici" najavile deka }e go storat toa. Postignat e i dogovor za pla}awe na del od dolgot so "Zletovo", HIV od Veles, "Bu~im" od Radovi{. A, za dolgot na "Suvenir" od Samokov treba da se pogri`i Ministerstvoto za odbrana.

Osobeno te{ko e da se pregovara so najgolemiot zagubar "Jugohrom" od Jegunovce, bidej}i negoviot dolg e dve milijardi denari ili okolu 65 milioni germanski marki. Za ovoj makedonski zagubar dosega imalo pove}e zainteresirani strate{ki investitori, no problem sekoga{ bile dolgovite, koi zaedno so dolgot kon ESM iznesuvaat okolu 150 milioni germanski marki. Sepak, zasega vo "Jugohrom" }e nema isklu~uvawe na elektri~nata energija.

I pokraj toa {to Bor~e Sibinovski, poverenik na op{testveniot kapital za "Jugohrom", i pretstavnici na ESM postojano se vo pregovori, jasno e deka nenaplateniot dolg ja odolgovlekuva proda`bata na "Jugohrom" na stranski investitor.


 PRIVATIZACIJA NA ESM

Od druga strana, pak, nenaplatenite dolgovi kon ESM ja ote`nuvaat i najavenata privatizacija na "Elektrostopanstvo na Makedonija" za koja vo momentov ne se znae na koj na~in }e se izveduva.

Iako e najaveno deka vo idnina so vladin konsultant }e bide pu{ten tender, s# u{te ne e objaveno dali }e se prodava paket od 51 otsto akcii so postepeno otu|uvawe ili so proda`ba na poedine~ni energetski edinici. Jasno e deka sekoj dolg na gigantite kon ESM vlijae na proda`bata na stopanskite subjekti - dol`nici na stranski investitori.


KOMPROMIS

Portparolot na Vladata, Antonio Milo{oski, soop{ti deka na poslednata vladina sednica bilo dogovoreno da se formira rabotna grupa, sostavena od potsekretarite za energetika i industrija na Ministerstvoto za ekonomija, potsekretarot za buxet vo Ministerstvoto za finansii i pomo{nik-generalniot direktor na ESM za ekonomsko finansisko rabotewe. Milo{oski posebno istakna deka ni{to nema da bide beskompromisno, odnosno sepak dogovori i pregovori }e ima.


PARI^NA POMO[

Vladata donela odluka na socijalno zagrozenite semejstva da im ponudi ednokratna pari~na pomo{ za nivnite zaostanati smetki za struja. Zasega pretstavnici na ESM, na ministerstvata za ekonomija i finansii go razrabotuvaat na~inot kako da im se pomogne na ovie semejstva. Vo Ministerstvoto za trud i socijalna politika ~ekaat na spisokot na lica {to primaat socijalna pomo{ za da se utvrdi koi od niv imaa dolg kon "Elektrostopanstvo na Makedonija".