Skandali i aferi vo medicinskite ustanovi

FONDOT ZA ZDRAVSTVENO OSIGURUVAWE PRED KOLAPS

Pi{uva: Mileva LAZOVA

  • Nepovolnite situacii kulminiraat koga na site ovie problemi }e se po~uvstvuva revoltot na pacientite poradi nemaweto lekovi i medicinski materijal, kako i poradi nivnoto dolgo~asovno ~ekawe pred vratite na ordinaciite
  • Poradi finansiskite te{kotii i neizgradenite kriteriumi za finansirawe, Fondot za zdravstveno osiguruvawe zapa|a vo s# pote{ka sostojba od koja mu se zakanuva finansiska blokada i nemo`nost da ja izvr{uva funkcijata za koja e osnovan

Odgovornite strukturi vo na{eto zdravstvo ve}e podolgo vreme ne mo`at da krenat glava od mnogubrojnite problemi, skandali i aferi koi sekojdnevno gi okupiraat zdravstvenite objekti. Iako ministerot za zdravstvo, zaedno so svoite sorabotnici, pravi obidi da se stavi nekakov red vo zdravstvoto, sepak javnite zdravstveni organizacii imaat s# pove}e lo{i uslovi za rabota. Nemaat dovolno lekovi i potro{en materijal, aparatite so koi se vr{at pregledi se von upotreba otkolku {to si ja vr{at funkcijata, a dolgovite kon dobavuva~ite za nabavka na hrana, voda, struja, greewe, lekovi i razni uslugi, postojano rastat, taka {to Ministerstvoto ne e vo sostojba navremeno da gi isplati.

Nepovolnite situacii kulminiraat koga nad site ovie problemi }e se po~uvstvuva revoltot na pacientite poradi nemaweto lekovi i medicinski materijal, kako i poradi nivnoto dolgo~asovno ~ekawe pred vratite na ordinaciite. Problem plus koj sekako ne e za zanemaruvawe se i napuknatite i stari bolnici koi baraat ogromni sanacii kako {to e primerot so Ginikolo{kata klinika vo Dr`avna bolnica koja neodamna be{e poplavena i bez struja. Odgovorot za vakvata situacija vo zdravstvoto sekoga{ e ist: "nema pari".

VINOVNICI

Spored kompetentnite li~nosti vo ovoj resor, vinovnici za vakvata sostojba vo zdravstvenite institucii se poznatite sostojbi vo stopanstvoto vo na{ata dr`ava. Ste~ajot, odnosno propa|aweto na pogolem broj pretprijatija, namaluvawe na brojot na vrabotenite vo stopanstvoto kako i nemo`nosta na isplata na platite na vrabotenite, a so toa i na pridonesite, svesno izbegnuvawe na pla}aweto na pridonesite od pogolem broj subjekti, ispla}aweto na "plati" nadvor od legalniot platen promet dovede do enormno namaluvawe na prihodite vo Fondot za zdravstveno osiguruvawe, odnosno na sredstvata nameneti za zdravstveno osiguruvawe i zdravstvena za{tita na osigurenicite.

FINANSISKI TE[KOTII

Zdravstvenite organizacii se finansiraat od Fondot spored starata zate~ena praktika: del za plati na vrabotenite i del za materijalni rashodi bez ogled na izvr{enite zdravstveni uslugi. So toa Fondot e pretvoren vo finansier na zdravstvoto, takvo kakvo {to e zateknato, a ne na napravenite zdravstveni uslugi na osigurenicite. Na celata haoti~na sostojba se nadovrzuva neplaniranoto pro{iruvawe na oddelni zdravstveni dejnosti, primawe na nov kadar, upatuvawe na specijalizacii na tovar na Fondot, bez negovo u~estvo vo planiraweto na toj kadar. Ovoj na~in na finansirawe se protega ne samo vo zateknatite javni zdravstveni organizacii, tuku i na odreden broj zdravstveni organizacii osnovani od pretprijatija. Po 1991 godina se osnovani golem broj privatni zdravstveni organizacii koi vrz osnova na dogovor, gi finansira Fondot za izvr{eni zdravstveni uslugi, so {to vsu{nost u{te pove}e neplanski se pro{iruva mre`ata koja ja finansira Fondot. Poradi finansiskite te{kotii i neizgradenite kriteriumi za finansirawe, Fondot zapa|a vo s# pote{ka sostojba od koja mu se zakanuva finansiska blokada i nemo`nost da ja izvr{uva funkcijata za koja e osnovan. 

Na obi~niot gra|anin-pacientot realiziraweto na svoeto pravo za kvalitetna zdravstvena za{tita mu stanuva ko{mar, zatoa {to prvo mora da se izna~eka za pregled, potoa da pomine nekoe vreme pred {alterite vo aptekite za da dojde do sakaniot lek, a ako e dojdena dotamu rabotata (ne daj bo`e) da mora da dojde do bolni~ki krevet i tuka }e si po~eka. ]e dojde red i na nego. No, seto toa ~ini vreme i pari. Za da dojde na red da gi dobie parite potro{eni od sopstvenot xeb od Fondot za zdravstveno osiguruvawe potrebna mu e golema upornost, a ponekoga{ i drskost.

No, realnosta e taa deka Fondot od godina vo godina poka`uva s# pogolem nedostig na sredstva, a kako rezultat na seto ova, kako {to veli narodot, najdebeliot kraj, po s# izgleda, }e si go izvle~e toj - pacientot.

Buxetot na Makedonija, isto taka, nedovolno gi izvr{uva negovite funkcii vo zdravstvenata za{tita kako so nedovolno predviduvawe na sredstva za obvrskite predvideni vo Zakonot za preventivnite programi, taka i so necelosno izvr{uvawe na obvrskite utvrdeni so Buxetot.