Upisna diskriminacija na skopskiot Univerzitet

MAKEDONSKO GALOPIRAWE KON ODRODUVAWE

Pi{uva: Jasminka MARKOVSKA

  • Vo evropskite zemji za ova pra{awe odamna ne se govori. Tie si ja naredile rabotata so nacionalnostite i toa onaka kako {to treba. Kaj nas, kako dr`ava koja e poseben slu~aj, toa poinaku se pravi. I sega, em poseben tretman za studentite vo Makedonija, em studentite povtorno nezadovolni (i ednite i drugite)

Makedoncite i nacionalnostite vo upisnata (a)politi~na borba i godi-nava zasileno "galopiraa". Pa, i ovaa godina i ednite i drugite se najdoa zasegnati, navredeni i nata`eni {to zaslu`ile, a ne se primeni na fakultetite na koi se prijavile. I toa e taka, zatoa {to kaj nas toa taka i treba da bide! Postojanata haoti~nost vo upisnata trka e ona po {to e poznata Makedonija vo Evropa i vo svetot.

Vsu{nost, vo zemjava, upisot na fakultetite e ne{to {to se pameti za cel `ivot, a tokmu toa, se ~ini, deka e i celta na ~elnicite od Univerzitetot "Sveti Kiril i Metodij". Sekoj treba da si zapameti koga i kako se zapi{al na fakultet! Zna~i, sekoja godina "razli~ni" problemi so ista sodr`ina i sekoga{ nekoj }e se najde nezadovolen od upisnite kriteriumi.

SRE]NI NACIONALNOSTI

Po s# izgleda preteruvaat kandidatite. A {to }e bide ako na sekoj mu se ugoduva? Godinava na Makedoncite, dogodina dr`avata }e sprovede "nova" upisna politika za da bidat sre}ni nacionalnostite i se razbira Evropa koja najmnogu se interesira za niv i toa ba{ kaj nas. Vo evropskite zemji za ova pra{awe odamna ne se govori. Tie si ja naredile rabotata so nacionalnostite i toa onaka kako {to treba. Kaj nas, kako dr`ava koja e poseben slu~aj, toa poinaku se pravi. I sega, em poseben tretman za studentite vo Makedonija, em studentite povtorno nezadovolni (i ednite i drugite). [to ponatamu? Da se vovede nekoj si marsovski re`im za da postoi blagosostojba i sre}a pome|u dr`avata i idnite studenti i nivnite roditeli?!

Pri upisite na fakultetite, Rektoratot ja povle~e "novata" upisna linija od koja ednite pocrvenea od lutina, dodeka drugite pozelenea od vozbuda. Rezultatite, pak, od prviot upisen rok poka`aa deka pogolem del od nad 10.000 prijaveni kandidati poka`ale o~igleden uspeh na dvata priemni ispita. No, na Ekonomskiot fakultet vo Skopje pa{alakot e na eden pa{a, pa upisnata politika i re`imot koj vladee tamu e eden, na Pravniot drug e pa{ata i upisnata politika e poinakva. I taka, ovaa godina na Ekonomskiot fakultet Albancite se `alat deka Makedoncite koi se deklarirale kako Albanci im go zele mestoto i poradi toa tie ne uspeale da se zapi{at na fakultetot kade konkurirale. Nivnata mala bodovna sostojba ne e pri~inata poradi koja tie bi trebalo da bidat odbieni! Vsu{nost, toa im se prostuva zatoa {to se nacionalnost, a ne narod (kako {to uporno nekoi tvrdat).

FILOZOFIJA I KVOTI

Na nacionalnostite vo Makedonija (inaku zemja vo Evropa) olesnitelna okolnost, poradi koja treba "malku" da im se progleda niz prsti pri upisot, e nedovolnoto vladeewe so jazikot na zemjata vo koja se rodeni i vo koja `iveat! Takva e popustlivosta vo Makedonija kon nacionalnostite, a za Evropa ne znam ba{ dali tolku e popustliva kon svoite nacionalnosti, barem ne za pismenosta. I sega, Makedoncite koi na vakov na~in se zapi{ale, iako svesni za toa deka se odrekle od sopstvenata nacionalna pripadnost i iako `alat za toa i se ~uvstvuvaat degradirano poradi toa, sepak se zadovolni od postignatiot uspeh. Va`no zaslu`eno (gi osvoile neophodnite bodovi i imale podobra bodovna sostojba od nivnite sonarodnici Albanci) si se zapi{ale na fakultetot na koj konkurirale. Toa {to na fakultetot }e se vodat kako Albanci, a ne kako Makedonci, ne e tolku va`no, bidej}i toa im go diktira filozofijata so upisnite kvoti. Pa, ako na dr`avata ne & e gajle dali eden Makedonec }e se izjasni kako Albanec, Srbin ili Rom, zo{to pak na u~enikot - kandidat da mu e gajle koga toj sega }e studira bez participacija i na dr`aven tro{ok?!

Osven toa, izjasnuvaweto za nacionalnata pripadnost e zagarantirano ustavno pravo na sekoj ~ovek. No ne sekade, barem ne na Pravniot fakultet. Na ovoj Fakultet slobodnoto izjasnuvawe na nacionalnata pripadnost, ovaa godina, ne e dozvoleno!