Vele Smilevski, pretsedatel na Dru{tvoto na pisatelite na Makedonija

SO PODOBRA POLO@BA DO USPE[NO TVOREWE

Razgovaral: Marjan NIKOLOVSKI

  • Zada~a na novoto pretsedatelstvo e da gi za`ivee onie aktivnosti koi vo eden podolg period pretstavuvaa beleg i reputacija na pisatelskata asocijacija
  • Vrednostite kako estetska kategorija se pra{awe na kritikata i kriti~kata svest, a toa se drugi ramni{ta na vrednuvawe i "sozdavawe" na hierarhiski poredok
  • Do krajot na noemvri }e izleze zbornikot na DPM, so izcrpni biobibliografski bele{ki za site, bezmalku 300 negovi ~lenovi, a na Internet }e otvorime veb-stranica, kako svoevidna li~na karta na na{ata asocijacija
  • Me interesira ona {to e vidlivo i opiplivo: programa i rezultat na pisatelskata asocijacija vo delot {to gi obedinuva site pisateli na edna {iroka osnova na nivniot zaedni~ki interes

Poznatiot poet, ese-ist i kri-ti~ar, Vele Smilevski, e noviot pretsedatel na Dru{tvoto na pisateli na Makedonija. Negoviot anga`man kako nau~en sorabotnik vo Institutot za makedonska literatura i docent na Fakultetot za novinarstvo, zboruva za negovite kvaliteti vo poleto na tvore~kata dejnost.

MS: Na Va{eto prigodno izlagawe, po povod izborot za pretsedatel na DPM, nastapivte navistina optimisti~ki. Smetate li deka DPM mo`e da se izvle~e od situacijata vo koja se nao|a?

SMILEVSKI: Se razbira deka mo`e. Jas ne bi prifatil taka odgovorna zada~a dokolku ne veruvam deka mo`e da se napravi va`en ~ekor napred vo odnos na nepovolnata situacija {to ja zateknav. Dru{tvoto na pisatelite na Makedonija, vsu{nost, podolgo vreme ne funkcionira{e. Zada~a na novoto pretsedatelstvo e da gi za`ivee onie aktivnosti koi vo eden podolg period pretstavuvaa beleg i reputacija na pisatelskata asocijacija. No, istovremeno treba da se poka`e izostreno ~uvstvo za promenite {to nastanaa kako rezultat na op{testvenite procesi. Treba da se iznao|aat novi formi so koi DPM }e izbori respektivno mesto vo kulturnoto `iveewe kaj nas. Vo taa smisla na samiot start napraveni se nekolku va`ni ~ekori. Taka, naskoro po~nuva da izleguva novata serija na revijata "Sto`er", prostor na koj ~lenovite na Dru{tvoto }e mo`at da go prezentiraat i afirmiraat svoeto tvore{tvo. Do krajot na noemvri }e izleze zbornikot na DPM, so izcrpni biobibliografski bele{ki za site, bezmalku 300 negovi ~lenovi, a na Internet }e otvorime veb-stranica, kako svoevidna li~na karta na na{ata asocijacija. Na 22 juni se odr`uva manifestacijata "Praznik na lipite" pod mototo "Poetite za Skopje" {to }e bide po~etok na edna `iva aktivnost od manifestacii, tribini i promocii vo periodot {to pretstoi.

STRATEGIJA

MS: Predlogot za formirawe pisatelski sindikat be{e novina na Izbornoto sobranie na DPM. Dali toa }e bide i edinstveniot na~in so koj }e se obezbedi podobruvawe na polo`bata na makedonskite pisateli?

SMILEVSKI: Spored statutarnite odredbi pisatelskata asocijacija, me|u drugoto, e i sindikalisti~ka. Predlogot iznesen na Izbornoto sobranie za zajaknuvawe na ovaa komponenta na DPM predizvika osobeno interesirawe. Vo ovaa smisla posebna komisija }e izraboti programa so osnovna cel: popis i opis na egzistencijalnata sostojba na ~lenovite na Dru{tvoto. Vrz osnova na rezultatite od takvata rabota }e se izgradi strategija za dejstvuvawe koja }e vodi kon za{tita i podobruvawe na polo`bata na pisatelite kako preduslov za uspe{na tvore~ka rabota.

MS: DPM pretstavuva dru{tvo na renomirani i kvalitetni avtori, no vo makedonskite kulturni vodi ima i navistina kvalitetni i nade`ni avtori. Kade e nivnoto mesto vo DPM?

SMILEVSKI: Site ~lenovi na Dru{tvoto na pisatelite na Makedonija se ramnopravni, bez ogled na nivnata vozrast. Vrednostite kako estetska kategorija se pra{awe na kritikata i kriti~kata svest, a toa se drugi ramni{ta na vrednuvawe i "sozdavawe" hierarhiski poredok. Na DPM mu imponira {to eden dobar del od negovoto ~lenstvo se mladi, ne samo talentirani, tuku i doka`ani i priznati avtori. Isto taka raduva faktot {to vo predvorjeto na Dru{tvoto se ~uvstvuva prisustvoto na novi imiwa od koi del u{te sega mo`at da stanat negovi ~lenovi. Toa e toj priroden i logi~en tek na prodol`uvawe na dolgata i bogata tradicija na na{ata asocijacija.

BEZ POLITIKA

MS: Ima li mo`nost DPM da naide na razbirawe so Ministerstvoto za kultura okolu nekoi bitni pra{awa za makedonskata kultura? Poto~no dali postoi ideja za snabduvawe na svetskite biblioteki so makedonski izdanija?

SMILEVSKI: DPM }e nastojuva so kvalitetni proekti da izbori pravo za aktivnosti koi so svojata validnost }e si imaat svoe mesto vo na{ata kultura. Tie proekti se stavaat na proverka na javen konkurs {to go raspi{uva Ministerstvoto za kultura i tuka jas ne gledam deka bi mo`elo da ima nekakvi problemi. Dotolku pove}e {to vo dosega{nite kontakti so resornoto Ministerstvo naidovme na razbirawe, dogovorot za koristewe na sredstvata e potpi{an, taka {to ostanuva da se realiziraat programskite segmenti. [to se odnesuva do vtoriot del od pra{aweto, sakam da potsetam deka svetskite biblioteki kontinuirano dobivaat izdanija od Makedonija. Za dinamikata i kvalitetot na taa dejnost jas ne mo`am da zboruvam, bidej}i toa ne e vo domenot na neposrednata aktivnost na DPM.

MS: Nekoi od opozicionite mediumi ne mo`ea, a da ne mu dadat politi~ka zadnina na Izbornoto sobranie. Kako gi ocenuvate namerite da se ispolitiziraat vakvite asocijacii?

SMILEVSKI: Ne sakam da se optovaruvam so toa. Me interesira ona {to e vidlivo i opiplivo: programa i rezultat na pisatelskata asocijacija vo delot {to gi obedinuva site pisateli na edna {iroka osnova na nivniot zaedni~ki interes, kako {to se pra{awa za op{testveniot status na tvorecot, soodvetnoto vrednuvawe i nagraduvawe na tvorea~kiot trud, gri`ata za knigata i afirmacijata na estetskite vrednosti vo zemjata i vo svetot. Na ovie pra{awa se temeli motivot za mojata rabota i ottuka proizleguva optimizmot za koj stana zbor na po~etokot od ovoj razgovor.

 


Site ~lenovi na Dru{tvoto na pisatelite na Makedonija se ramnopravni, bez ogled na nivnata vozrast. Vrednostite kako estetska kategorija se pra{awe na kritikata i kriti~kata svest, a toa se drugi ramni{ta na vrednuvawe i "sozdavawe" hierarhiski poredok. Na DPM mu imponira {to eden dobar del od negovoto ~lenstvo se mladi, ne samo talentirani, tuku i doka`ani i priznati avtori.


DPM }e nastojuva so kvalitetni proekti da izbori pravo za aktivnosti koi so svojata validnost }e si imaat svoe mesto vo na{ata kultura. Tie proekti se stavaat na proverka na javen konkurs {to go raspi{uva Ministerstvoto za kultura i tuka jas ne gledam deka bi mo`elo da ima nekakvi problemi. Dotolku pove}e {to vo dosega{nite kontakti so resornoto Ministerstvo naidovme na razbirawe, dogovorot za koristewe na sredstvata e potpi{an, taka {to ostanuva da se realiziraat programskite segmenti.