ISCELITEL NA ^OVE^KITE TEGOBI I GREVOVI

Za vreme na prerodbata vo Manastirot funkcioniralo kelijno u~ili{te. Ovde `iveele i rabotele poznati makedonski prerodbenici kako Joakim Kr~ovski, Kiril Pej~inovi}, Partenie Zografski, Anatolij Zografski i drugi. Mona{kiot `ivot e prekinat po pobedata na komunizmot. Ottoga{, ostaven bez za{tita, Manastirot ~esto e izlo`uvan na divja~ki ispadi od strana na nesovesni posetiteli.

@ivotot vo Manastirot e obnoven vo 1995 godina so doa|aweto od Sveta Gora na otec Partenij, sega negov igumen. Denes bratstvoto go so~inuvaat petmina monasi - otcite Partenij, Makarij, Dositej, Vartolomej i Hrisant. Se prijavuvaat i pove}e isku{enici, no malkumina izdr`uvaat poradi te`inata na mona{kiot `ivot, za{to monahot se odrekuva od sebe za da mu se predade na Boga i pove}e ne `ivee za sebe, tuku za Boga i za bli`nite. Ottamu mnogu ~udni se obvinuvawata {to se slu{aa porano deka nekoj gi zaveduval lu|eto ili gi prinuduval da stanat monasi, za{to samo ~ovek so silna vera, so silna qubov i mnogu jasna cel mo`e da stane monah, a "zavedenite" imaat meseci i godini isku{eni{tvo, odnosno imaat vreme da se premislat.

Denot vo Manastirot zapo~nuva me|u tri i pet ~asot nautro. Monasite gi ~itaat svoite utrinski molitvi, a klepaloto tripati predupreduva za nabli`uvaweto na utrinskata slu`ba. Po ~as i polovina utrinska slu`ba zapo~nuva sveta liturgija. Ovde liturgija se slu`i sekoj den bez isklu~ok. Se pee na prekrasnoto vizantisko svetoote~ko peewe - kaj nas retko se slu`i po novoto i dosta trivijalno peewe na Mokrawac. Slu`bata zapo~nuva vo temninata na no}ta. a zavr{uva vo svetlinata na utroto. Utroto doa|a paralelno so tekot na slu`bata koja n# vodi od temnite predhristijanski vremiwa niz Golgota i krstot do pobedata nad smrtta i temninata, do Voskresenieto. Monasite i vernicite se pri~estuvaat so teloto i krvta Hristova. Taka noviot den se do~ekuva i so srceto.

Potoa site se povlekuvaat po svojata rabota. Vo Manastirot nikoj ne sedi, tuku sekoj si ima svoja obvrska {to ja ispolnuva kako poslu{anie, kako del od mona{kiot podvig. Ni{to ne se vr{i bez blagoslovot na igumenot. S# se pravi so qubov.

Osven za vreme na postite, monasite postat sekoj ponedelnik, sreda i petok, no i vo preostanatoto vreme na nekoj na~in postat, bidejki nikoga{ ne jadat meso. Duhovnoto vozdr`uvawe pak trae postojano. Se jade prv pat vo 10.00 ~asot. Na masata nikoga{ ne se sami, za{to postojano ima gosti. Jadeweto zapo~nuva i zavr{uva so molitva. Sekoj monah si ima svoe molitveno pravilo {to treba da go ispolnuva vo tekot na denot. Nekade po pladne ima mal odmor koj ~esto se preskoknuva. Vo {esnaeset ~asot se dr`i ve~erna slu`ba so koja zapo~nuva noviot hristijanski den. Potoa sledi ve~era, a po nea vo sedum ~asot pove~erje pridru`eno so akatist na Presveta Bogorodica, osven vo ponedelnik koga ima akatist na Sveti Jovan Krstitel. Po pove~erjeto sledi ispoved, vo koja gostite i monasite si gi ispoveduvaat svoite grevovi i dobivaat prostuvawe za niv. Taka vernicite se podgotvuvaat za primawe na Svetiwata na Svetinite - teloto i krvta Hristova. Za{to nasproti pogre{no odoma}inetiot obi~aj da se vr{i pri~estuvawe samo ~etiri pati godi{no, ovde po primerot na Sveta Gora se pri~estuvaat ~etiri pati nedelno i vo praznicite. Denot monasite go zavr{uvaat so svoite ve~erni molitvi.

Povle~eni od svetot vo ti{ina da go slavat Boga, monasite nikoga{ ne ostanuvaat sami, spored zborovite vo Evangelieto: "Ne mo`e da se sokrie grad {to stoi na vrv planina". Mnogu lu|e baraj}i pomo{ go nao|aat patot do Manastirot i monasite nikogo ne vra}aat nazad. Ovde doa|aat lu|e so sekakvi problemi i mnogumina nao|aat iscelenie. Duri i muslimanite od okolinata doa|aat da se molat ili da zemat sveta voda od izvor~eto {to te~e vo edna od dvete manastirski isposnici za koja velat deka le~i neplodnost. Za silata na ~udotvornata ikona se raska`uvaat legendi. Za realnosta na iscelenijata svedo~at srebrenite privrzoci so bebiwa na niv i srebrenoto pokritie na ikonata napraveno od darovite na blagodarni vernici {to dobile iscelenie. ^esto doa|aat da se le~at mladi lu|e uni{teni od drogata ili voop{to vernici koi baraat duhovna hrana, mir, sovet i uteha.

Kov~egot so mo{ti na svetitelite

Nekoga{ Manastirot poseduval golemi imoti podaruvani od vernicite niz vekovite. Sega ne poseduva skoro ni{to. Imotite se odzemeni od komunistite pred pedesetina godini i u{te ne se vrateni. I pokraj nemaweto stabilna finansiska osnova, blagodarej}i na pomo{ta na blago~estivi lu|e, Manastirot ne samo {to opstojuva i se obnovuva, tuku i im pomaga na site {to imaat potreba od toa. Vsu{nost, monasite go sledat evangelskiot princip "pobla`eno e da se dava otkolku da se zema" i s# {to imaat go delat so lu|eto. Ven~avaat i kr{tevaat besplatno zadovoluvaj}i se so radosta od nastanot. I ne samo toa. Na desetina kilometri na bregot na Debarskoto Ezero bratstvoto go gradi (ili poto~no go obnovuva) manastirot "Sveti \or|i" vo Raj~ica. Ova treba da bide `enski manastir koj }e funkcionira pod uprava na "Sveti Jovan Bigorski".

Mona{kiot konak vo "Bigorski"

Manastirot poseduva golemo kulturno i duhovno bogatstvo. No, najgolemo bogatstvo nesomneno se mo{tite na svetcite i par~eto od ^esniot Krst na koj bil raspnat Gospod Isus Hristos. Ovde ima delovi od mo{ti na Sveti Jovan Krstitel, Sveti Jakov-brat Gospodov, Sveta Julita, Sveta Petka, Sveta Marija, Sveti Nikita, Sveti Haralampi, Sveti Pantelejmon i drugi. Nekoi od porano poseduvanite mo{ti se ukradeni za vreme na komunisti~koto nevreme. Povremeno, posebno za vreme na golemi praznici, mo{tite ispu{tat miro so preubav miris koj se ~uvstvuva i niz stakloto pod koe se polo`eni.

Manastirot se ~uva od Zavodot za za{tita na spomenicite. Ima i ~uvar. I navistina za{titata na Manastirot se poka`uva pove}e od neophodna ne samo poradi vrednite duhovni i nacionalni bogatstva {to se ~uvaat vo nego, tuku i poradi ispadite na islamski fanatici i nacionalisti.

Manastirot se ocrtuva kako eden od centrite na vozobnovenoto mona{tvo vo Republika Makedonija. Prestojot vo nego e sepak ne{to {to ne mo`e da se raska`e. Mo`e samo da se prepora~a.