Izraelski pogled za vodosnabduvaweto vo Makedonija (2)

SO VISTINSKO RE[ENIE DO ZA[TEDA

Pi{uva: Gideon SANDEL

  • Va{ata gradina }e bide izvonredna i dokolku nekoj ima mo`nost mo`e da vklu~i i mal tajmer za pu{tawe i zatvorawe na vodata, vo vreme koe vie }e go namestite
  • Dokolku imate sistem za navodnuvawe, toa ne zna~i deka treba da se navodnuva sekoj den i so golema koli~ina na voda. Toa ne e potrebno, nitu e dobro. Ako vo Izrael navodnuvaweto se vr{i edna{, maksimum dvapati nedelno, sekako deka toa mo`e da se pravi i vo Makedonija i da se dobijat izvonredni rezultati

Sleden ~ekor e postavuvawe na pove}e prskalki vo mre`a so polietilensko crevo od 20 mm. Dovolno e da se postavi 5 - 10 sm vo zemja, i ve}e se dobiva eden mal sistem za navodnuvawe, koj e potrebno sekoja nedela da go aktivirate ra~no okolu 2-3 ~asa.

Va{ata gradina }e bide izvonredna i dokolku nekoj ima mo`nost mo`e da vklu~i i mal tajmer za pu{tawe i zatvorawe na vodata, vo vreme koe vie }e go namestite. Toa e mnogu evtino i ednostavno. Vo Izrael sekoj sopstvenik na gradina sam si go montira maliot sistem spored upatstvata i preporakite dobieni od prodava~ot od kogo e kupen sistemot za navodnuvawe. Gostite koi bile so mene vo Izrael, otkako vidoa kolku e toa ednostavno, koga se vra}aa vo Makedonija se potrudija da montiraat vakov mal sistem za navodnuvawe vo svoite dvorovi.

ARGATSKA RABOTA

Vo 1962 godina, koga go sadev mojot ovo{tarnik vo Moshav Kidron vo Izrael, s# u{te gi nema{e popularnite sistemi za navodnuvawe. Se se}avam deka sekoj 21 den, jas stanuvav vo ~etiri ~asot nautro i pravev vdlabnatina okolu drvoto. Stoev so ~asovi do sekoe drvo i gi navodnuvav ovie dupki. Potoa montirav poloven sistem za navodnuvawe i na kraj imav dve prskalki na crevo, koi sekoi 5-6 ~asa gi vle~ev od pozicija na pozicija i taka go navodnuvav mojot ovo{tarnik. Toa be{e argatska rabota, bidej}i cevkata be{e aluminiumska, morav da ja montiram od pozicija na pozicija i taka efikasno da ja navodnuvam celata povr{ina i imav tri takvi za sekoja parcela so povr{ina od okolu eden ipol hektar.

Golema revolucija nastana koga izraelskoto Ministerstvo za zemjodelie dobi dozvola za mikrokrediti, {to ovozmo`i kupuvawe na sistemi za navodnuvawe po mnogu povolni uslovi i na pove}e godini. Toga{, montirav poluavtomatski sistem za navodnuvawe vo mojot ovo{tarnik, a po nekolku godini go dopolniv so kompjuter za da bide avtomatski i poefikasen. Denes ve}e nikoj ne vr{i ra~no navodnuvawe. Treba da se razbere deka da se ima i da se znae kako da se koristi sistemot za navodnuvawe e mnogu ednostavno. Nas n# u~ea deka dokolku vodata od povr{inata na zemjata isparuva, taa mora da se nadopolni. Dnevnoto isparuvawe na vodata vo leto e tri milimetri. Znaej}i kolku kubni metri voda na ~as izleguva od edna prskalka i kolkavo e isparuvaweto od zemjata, lesno mo`e da se presmeta kolku vreme e potrebno za navodnuvawe. Koga ste go presmetale edna{, toa ostanuva kako baza so godini, bidej}i i navodnuvawe so premnogu voda nosi {teta. Treba da se razbere deka ako ima pove}e voda vo zemjata, ima pomalku kislorod, a bilkite bez kislorod bi se ma~ele i zatoa treba da se najde optimalnata sostojba za da se dobie maksimalen efekt od navodnuvaweto.

NAVODNUVA^KI SISTEM

Dokolku imate sistem za navodnuvawe, toa ne zna~i deka treba da se navodnuva sekoj den i so golema koli~ina voda. Toa ne e potrebno, nitu e dobro. Ako vo Izrael navodnuvaweto se vr{i edna{, maksimum dvapati nedelno, sekako deka toa mo`e da se pravi i vo Makedonija i da se dobijat izvonredni rezultati. Vo sistemite za navodnuvawe cevkite se najmaliot, no najzna~aen del. Potrebno e da se znae pre~nikot na cevkata, {to e povrzan so protokot i pritisokot na voda koja se nosi do povr{inata. Nie {to se zanimavame so ovaa problematika, ponekoga{ so vistinsko re{enie, mo`eme da postigneme za{teda od 50 otsto od cenata na sistemot za navodnuvawe i negovo ponatamo{no pravilno koristewe. Creva bez spojki nema. Postojat razli~ni spojki. Vo Izrael se proizveduvaat spojki za nizok pritisok, koi se mnogu eftini i spojki za visok pritisok. Vo Makedonija sogledav deka se koristat skapi spojki za visok pritisok i taka, bez potreba, sistemot za navodnuvawe e poskap. Sistemot sodr`i slavini, filteri, komandi za raspredelba na vodata, no sepak golemite sistemi za navodnuvawe treba da bidat pod kontrola na eksperti za navodnuvawe. Vo Izrael, koga se kupuvaat golemi sistemi za navodnuvawe za golemi parceli, sekoga{ se dobiva preporaka, re{enie i upatstvo od ekspertski in`ener za navodnuvawe, ~ie vistinsko re{enie mo`e da dovede do za{teda duri i do 50 otsto.

(Prodol`uva)