Bezredie vo Dnevnata bolnica za zavisnici vo Skopje

METADONOT - LEK ILI DROGA!?

Pi{uva: Mileva LAZOVA

  • Metadonot vo osnova e droga, me|utoa koga se dava pod stru~na kontrola, koga se dava od lekar, na odreden na~in, na odredeni vremenski intervali, toj dobiva dimenzija na lek
  • Metadonot {to nie go davame treba da se koristi oralno, izme{an so sok. No, nekoi od pacientite go stavaat vo vena, {to zna~i se drogiraat, a vakvoto vnesuvawe mo`e da dovede i do smrt, veli d-r Kne`evi}

Korisnicite na droga vo Dnevnata bolnica za zavisnici vo Kise-la Voda vo Skopje, do neodamna bea pod nedelna metadonska terapija. Direktorkata odlu~i ovaa terapija da ja preina~i vo dnevna terapija poradi zloupotreba na metadonot od golem broj pacienti-zavisnici.

Sproveduvaweto na ovaa merka povle~e nekolku problemi. Vo Bolnicata odedna{ dojdoa 400 pacienti sekojdnevno da ja primaat terapijata. Se napravi negativno izedna~uvawe na pacientite. Tie koi imaat uspeh vo lekuvaweto se vratija nazad, zaradi pacientite koi se nedisciplinirani, koi ne mo`at ili ne sakaat uspe{no da se lekuvaat. Sega pacientite koi bea dostapni za drugi formi na terapija, moraat da zastanat pred {alterot i dva ~asa da ~ekaat vo edna neprijatna atmosfera. Mo`ebi za nekoi ovaa merka }e ima pozitiven tek, no za pove}eto taa }e im go iskomplicira `ivotot.

METADONSKA TERAPIJA

Koga pacientite }e dojdat vo na{ata institucija, veli d-r Kne`evi}, vrabotena vo Bolnicata, site moraat zadol`itelno da ja dobijat terapijata. Spored nekoj modificiran dogovor, treba da se ispolnat odredeni terapiski pravila za pacientot da stekne pravo da ja zema terapijata doma. Po~nuvame so dnevna terapija, pet dena vo bolnicata i dva dena doma. Po tri meseci se vr{i prva kontrola na urinata, po 15 dena vtora kontrola i za toa vreme, ako rezultatite se negativni, po~nuvame da davame edna terapija pove}e. Po {est meseci, koga postojat dobri uslovi za sorabotka, pacientot koj{to e discipliniran i napreduva vo svoeto lekuvawe, mo`eme so polna doverba da ja dademe terapijata nedelno. Vakviot pristap kaj odreden broj pacienti dava mnogu dobri rezultati, za{to osnovnata ideja na metadonskata terapija e stabilizirawe na pacientite, a potoa kako vtora faza, da se postigne nivno individualno nivo koga tie }e mo`at normalno da `iveat. Metadonot ne smee da im go naru{uva normalnoto funkcionirawe. Naprotiv, terapijata so metadon treba da se svede na rutina od samo nekolku minuti, za da mo`e pacientot da go planira denot i za drugi aktinosti. Metadonot {to nie go davame treba da se koristi oralno, izme{an so sok. No, nekoi od pacientite go stavaat vo vena, {to zna~i se drogiraat, a vakvoto vnesuvawe mo`e da dovede i do smrt.

ULOGATA NA SEMEJSTVOTO

Zemaweto na terapijata e mo`no samo dokolku nekoj od potesnoto semejstvo, so svoj potpis, }e garantira deka terapijata }e ja dava onaka kako {to se dava vo Bolnicata.

Postojat pacienti koi steknaa pravo na redovna postapka na nedelna terapija, no se pojavuvaat odredeni nepravilnosti vrzani za metadonot, veli gospo|a Kne`evi}. Ima semejstva koi si dozvoluvaat sami da ja sprovedat terapijata. Roditelite gi prekr{uvaat svoite ingerencii i mesto da bidat dobri-aktivni roditeli, tie se doveduvaat vo situacija vo koja ne znaej}i im na{tetuvaat na svoite deca. Na toj na~in metadonot ja gubi ulogata na lek. Toj vo osnova e droga, no koga se dava pod stru~na kontrola, koga se dava od lekar, na odreden na~in, na odredeni vremenski intervali, toj dobiva dimenzija na lek. Koga roditelot }e "preskokne" eden den, bidej}i negovoto dete se ~uvstvuva dobro, a utredenta mu dade dvojna doza, vsu{nost se gubi osnovnata poenta na lekot.

Sostojbite, vsu{nost, se voved vo dolgotrajna bitka za iznao|awe re{enie kako seto toa da se regulira. Pravilata ka`uvaat deka koga pacientite se na metadonska terapija, imaat pote{ka forma na bolest, odnosno tie treba da se vnesat vo edna bolni~ka programa za da prestanat da se samouni{tuvaat.

Za `al, dodava gospo|a Kne`evi}, osnovniot problem e deka vaka organiziranata slu`ba ne mo`e da postigne golem del od pacientite da bidat naso~eni kon uspe{no lekuvawe. Nikade vo svetot nema samo eden centar vo koj postoi visoka koncentracija na neselektirani pacienti. Kaj nas doa|aat disciplinirani, agresivni pacienti, pacienti so dvojni dijagnozi. Za golem broj pacienti koi go zloupotrebuvaat metadonot, treba da se otvorat bolni~ki oddelenija i tie da se lekuvaat pod visoka kontrola. Postojat pacienti od drugi gradovi koi ne mo`at da patuvaat sekoj den, pa zatoa e potrebno i vo nivnite gradovi da se otvorat vakvi bolnici.


Vo tek e formirawe na komisija koja }e napravi selekcija koi od pacientite }e bidat pod nedelna terapija, a za koi }e ostane ovoj re`im. S# dodeka Ministerstvoto za zdravstvo ja tolerira ovaa situacija, problemot }e postoi.

Se nadevam, veli d-r Kne`evi}, deka so najavata na ministerot za zdravstvo za promenite vo Zakonot za primarnata zdravstvena za{tita, }e se napravi nekakov red i vo Dnevnata bolnica vo Kisela Voda.