DUNEKOT OD TURSKO DO DENES

Ovoj gulab, vo Makedonija, e donesen od Turcija, ni raska`uva ~i~ko Petko Stojkovski koj e eden od osnova~ite na Sojuzot na gulabarite na Makedonija. Iako istorijata na ovaa ptica e dolga ve}e {est veka, sepak, kaj nas za nego malku se znae.

Letaweto na Dunekot nad na{eto nebo e zapo~nato okolu 1800-tata godina, vremeto koga bogatite Turci go donele kaj nas. Sekoj gulab ima svoe ime, a i toa e tursko i si ima svoe zna~ewe koe se dava spored ve{tinata ili najgolemata karakteristika {to ja krasi pticata.

Vrednosta na Dunekot se sporeduva so vrednosta na {arplaninecot, na primer, a denes, pak, ovaa ptica e edna od retkite ne{ta {to i svetot ni gi priznava.

Dunekot e gulab koj ne e od natprevaruva~ki karakter, tuku pri negovoto ocenuvawe se vodi smetka za smirenost vo letot i skladnosta na nadvore{eniot izgled. Zna~i, toj ne e kako pismonosecot ~ij kvalitet se gleda po toa za kolku vreme ja minal opredelenata trasa, tuku, ovoj gulab se ocenuva vrz osnova na figurite {to gi pravi vo letot. Pri letaweto Dunekot se vrti okolu svojata oska od 50 stepeni i letaj}i nadolu, od visina od 2000 do 3000 metri mo`e da dojde, re~isi od samata zemja, kade pred sletuvaweto gi otvora kriljata. Ne e retkost da se vidi, koga pri obidot da sleta, Dunekot ne e vo mo`nost da gi otvori kriljata, poradi {to se ubiva.

Dunekot e mnogu miren, veli ~i~ko Petar. Ovaa ptica e pametna i si go znae svoeto mesto, si gi ~uva mladite i na semejstvoto mnogu mu e verna. Tie imaat razli~ni i ubavi boi i se zdravi krupni ptici.

Kaj nas e pro{iren niz cela zemja i ovde, toj dava najgolemi rezultati. Makedonskiot Dunek, na me|unarodnite izlo`bi gi "sobira" prvite nagradi. Osven vo Makedonija pomasovno se ~uva i vo Turcija, Bugarija i Germanija. No, pove}eto evropski zemji se svrteni kon Po{tarot poradi negovite natprevaruva~ki osobini, pa poradi toa, i pokraj ubavinite {to Dunecite gi poseduvaat i nivniot vrtliv let, najgolemite natprevari, na evropsko nivo, se odr`uvaat so gulabite - Po{tari.

Vo maj 1993 godina e osnovan Sojuzot na gulabarite na Makedonija. Kako negovi osnova~i se javuvaat Risto Pe{ovski - Pembe, Pane Atanasov i Patko Stojkovski. Vo Makedonija, vo momentov, postojat okolu 18 ~lenovi, dru{tva. Pod organizacija na ovoj Sojuz sekoja godina se odr`uvaat natprevari i izlo`bi na gulabi, koi{to se ocenuvaat spored opredeleni standardi. Sekoj gulab ima svoj broj (spored toa koga e roden), a se zapi{uva i broj na sopstvenikot. Pticite gi nadgleduva veterinar i naj~esto, gulabarite ne dozvoluvaat nivnite gulabi da se me{aat so drugi za da se spre~i pojavata na nekoi nesakani bolesti i za da nema pataru{ki (pogrdno ime za gulab koj ne e rasen). Vrednosta na ovaa ptica prose~no se dvi`i oddve do tri iljadi germanski marki, poradi {to, ~esta e pojavata na "trgovci" so gulabi.

Dunekot mi e ostanat kako amanet od tatko mi koj isto taka ~uva{e gulabi, ni veli Petko Stojkovski. Zna~i, u{te kako dete imav mo`nost da bidam vo postojana blizina na ovie ubavi ptici. Izgledot i ve{tinite, isto taka bea pri~ina {to sakav sekoe slobodno vreme da go minam so niv. Toa, mo`ebi e i najgolemata pri~ina {to i denes gi ~uvam. Gulabite ne se ednostavni za ~uvawe i tie si baraat postojana gri`a. Dresiraweto na Dunecite zapo~nuva od prvite meseci, trae dolgo i se pravi so pomo{ na Ms'rkite. Toa se sitni gulabi, naj~esto se beli ili `olti. Tie se onie koi gi podu~uvaat Dunecite na lete~kite ve{tini.

Ime: Makedonski Dunek

@iveali{te: Makedonija

Evolucija: