TEHNI^KI NOKAUT ZA MRTV

Duelot na TV - ringot, moj dobar prijatel go videl kako nepomirliva i ve~na borba na javnosta so "re`imskoto novinarstvo". Mu se dopadnala navidum, neagresivnata, ama dlaboko izvedena hirur{ka intervencija na maestralnata [opar za spas na du{ata na bolnata MRTV.

O~igledno "dobar doktor" i vo oblasta na javnite komunikacii, mo`e zdravo i lekovito da deluva. Na{iot TV - gleda~ e o~aen. Nie imame s#, samo ne makedonska televizija.

Xems Restop, avtorot na knigata za novinarstvoto "Zapisi na pesokot", na najubav na~in ja sublimira smislata i pomislata na `urnalizmot: "Ima li poubava rabota od toa da ja kritikuva{ vlasta?!

Toa e dobro i za vlasta i za novinarstvoto. Ama ako znaat kako i zo{to i novinarite i vladetelite"!

Neproduktivno e ~ovek da se vpu{ta vo nekoi posebni analizi kako toa raboti i deluva Makedonskata radiotelevizija. Pa lu|e, toa se gleda i od "satelitska snimka"!

Iluzii go razgalija na{eto TV - gledali{te, koga vo op{tiot paket za promeni, mu se sugerira{e i vetuva{e "edna nova makedonska televizija, so mnogu smisla za nacionalna objektivnost i raznovrsnost". Ama iluzii ne se frlaat za da se ostvari nevozmo`noto, tuku za da se dojde do mo`noto. I dojdoa: Qup~o Jakimovski i kompanija. Lu|eto nemaa lo{i nameri, no zaboravija deka dobroto se pravi so znaewe, a ne so `elba i partiska mimikrija!

Makedonija, kako dr`ava u{te, dolgo vreme }e se kae {to ni SDSM, ni VMRO-DPMNE, na ovaa zemja ne & podarija javen, uslu`en i nad s# makedonski servis za komunikacija, vo koj }e postojat red i pravila na igra, {to ne smee da gi izmeni nikoj. Se se}avate koga edno vreme VMRO - vcite trgnaa vo pohod da ja osvojat "makedonskata TV - bastilija". Sega taa ideja na um im e na SDSM - ovcite!

Koncepciski, MRTV e definitivno - proma{ena. Ne od denes, tuku od poodamna. Taa e "kutija" vo koja starite ve}e videni ne{ta, ni gi pretstavuvaat kako novi.

Mo`no li e vakvi konstatacii da ja inspirirale Margaret Ta~er, na eden od kongresite na torievcite vo Brajton da izjavi: "... Gospodo, na vlasta treba da & ostane samo slu`beniot vesnik. S# drugo treba da se rasprodade"!

Televizijata e zamena za ogledaloto. Pa, ako si ubav ili ti se ~ini deka si ubav, carstvo si vo sostojba da prodade{, da se vidi{. Ne samo kaj nas, tuku i vo drugi evropski zemji, mnogu sednici na parlamenti, na vladi se odlo`uvale ili pomestuvale, protagonistite da se vidat "kako toa gi fa}a kamerata".

Od taa "droga" nema spas. A, znaete i sami, kolku e profitabilna drogata. Ima lu|e, koi "sobiraat" lu|e, no i takvi koi gi "~istat". Vo MRTV vladee praviloto na "uat". Zavisi koj go sproveduva toa pravilo, od koja politi~ka proviniencija, ne vodej}i smetka deka vo imeto na "partiskata zada~a", odlu~uva za sudbini na lu|e.

Novinarstvoto ne e profesija samo za falewe. I vo nea ima zaskitani... Ovie denovi ~epkav vo arhivata doma{na i se zadr`av na aferata "Votergejt", no ne me interesira{e Nikson, ni negovata partija. Sakav da se potsetam na dvajcata vrvni novinari na "Va{ington post", Bob Vudvord i Karl Ber{tajn. A, eve zo{to: vo 1972 godina, na naslovnata strana na nivniot vesnik "osamna" golemiot sram za amerikanskata demokratija, inkarniran vo Niksonovata patolo{ka `elba za kontrola nad s# i se{to, pa duri i prislu`uvawe na "svoi" i "tu|i" lu|e.

Vudvord i Ber{tajn, otkrivaj}i ja aferata "Votergejt", tie vsu{not fatija dlaboko vo moralot na novinarstvoto, ja frlija politi~kata pripadnost i na prvo mesto ja istaknaa - amerikanskata.

"Koga gi nema{ faktite, ti ne znae{ ni{to", veli Bob i prodol`uva da ja objasnuva ma~eni~kata uloga na novinarot. Vo novinarstvoto mnogu raboti ne se u~at (ne gi dobiva{), ako ne si na scenata. Zatoa prisustvuvaj, kupuvaj i pi{uvaj!

Na mnogu na{i novinari, za `al, napisite im gi pi{uvaat. Aj, dotuka ne e sramno, ama posramno e ponatamu, koga na takvite napisi }e se potpi{at.

Znam deka novinarstvoto e "sluga", ama ne na politi~ki gospodari. Samo stru~en novinar, so poznavawe na svojot zanaet, moralno ~ist, so odmerena karakternost na svoite opredeluvawa i obrazovan mo`e da ja odigra ulogata na Horacie i da mu ka`e na princot Hamlet "koj za {to e vinoven".

Deka ima "ne{to drulo vo novinarstvoto makedonsko" toa e pove}e od jasno. Pra{awe e dali samo tamu? Poglednete go na{iot esnafski apsurd: od site barame edinstvo na krucijalni nacionalni pra{awa, a tokmu na niv nie najprvi od site deluvame demision i sozdavame nevidena javna konfuzija. Toa te{ko se objasnuva vo nekolku reda. Ne e lo{o i MANU da sedne, kako avtoritetna institucija da frli pove}e svetlo na zatemnetata makedonska novinarska scena.

Brojot na vesnicite, radiostanicite i televiziite e dikcija za demokratizacijata na dr`avata, ama mi se smee eden gostin od Las Vegas koj bez pardon, otka~i: "Informacijata ne smee da gor~i... Kaj vas e pelin"!

Se ~udam zo{to nekoi nestrplivo go ~ekaat zakonot za informirawe?!