MADE IN MACEDONIA Farmacevtsko-hemiska kozmeti~ka industrija "Alkaloid" AD PREORIENTACIJA OD DOMA[NIOT PAZAR KON IZVOZ Pi{uva: Ranko MLADENOSKI
E dna od makedonskite firmi koi znaat i umeat kako da se odi napred vo ovie te{ki uslovi na stopanisuvawe e i "Alkaloid". Toa e akcionersko dru{tvo vo me{ovita sopstvenost so 1.620 vraboteni. Poradi efikasnoto trgovsko i marketin{ko rabotewe ima razvieno mre`a na firmi vo pove}e gradovi vo Evropa. Sledej}i gi sovremenite tehnolo{ki potrebi za proizvodstvo, "Alkaloid" postojano investira vo osovremenuvawe na postoe~kite i gradba na novi objekti. Kvalitetot na raboteweto i kvalitetot na proizvodite se glavna cel vo raboteweto i razvojot na firmata. Vo funkcija na programite za Profitnite centri vo "Alkaloid" rabotat komercijalni, istra`uva~ko-razvojni, medicinsko-informativni, marketin{ki, dizajnerski, informati~ki i investicioni timovi. Vo ovaa firma posebno vnimanie se posvetuva na razvojot i voveduvaweto na novi proizvodi, marketin{ki atraktivni za doma{niot i stranskite pazari. Ona {to "Alkaloid" go pravi poseben e sekako pove}eiljadniot asortiman na raznovidni farmacevtski, hemiski, kozmeti~ki i prehranbeni proizvodi.Za ovaa renomirana firma, za idnite planovi, no malku i za kampawata "Kupuvajte makedonski proizvodi" porazgovaravme so gospodinot Dimitar Pej~inovski, pomo{nik - generalen direktor vo "Alkaloid". KVALITETOT NA PRVO MESTO - Za kampawata "Kupuvajte makedonski proizvodi" imam vpe~atok, pokraj toa {to generalno e dobra, deka e malku zadocneta, veli gospodinot Pej~inovski. Zo{to mislam deka e zadocneta? Vo eden period na otvorawe na site zemji i globalizacija na pazarite da se zboruva ili da se promovira kaj gra|anite zatvorawe vo doma{ni ramki e nepopularno, barem vo o~ite na nadvore{niot svet. Korisno e za nas, definitivno, i toa mnogu zemji vo porane{na Jugoslavija i drugi go praktikuvaa, a i den-denes ~esto go praktikuvaat, iako go populariziraat otvoraweto i globalizacijata. Nie bevme svedoci, kako kompanija koja prete`no izvezuva, na izvesna zatvorenost na pazarite vo porane{na Jugoslavija tokmu vo pogled na prilivot na proizvodi od ovde, od kaj nas. Nema{e nikakva objava deka tie gi preferiraat nivnite proizvodi, me|utoa vo svesta na gra|anite be{e prisutna edna opredelba sepak da kupuvaat prete`no doma{ni proizvodi. No, ovoj slogan "Kupuvajte makedonski proizvodi" ne go sfa}ame kako gola deklaracija, bidej}i taka sigurno deka ne bi bila korisna. Pove}e go sfa}ame kako napor da se obezbedi povisok kvalitet, odnosno so povisok kvalitet da se postigne prednost pri kupuvaweto na na{ite proizvodi. Od tie pri~ini "Alkaloid" ve}e godini nanazad prezema seriozni merki okolu unapreduvaweto na kvalitetot na sopstvenite proizvodi. Toa e voveduvaweto na standardite za kvalitet od serijata " ISO 9001" i denes vo tri od ~etirite profitni centri ve}e imame celosno vovedeni sistemi za kvalitet i sertificirani od edno avstrisko sertifikaciono telo, koe e me|unarodno priznato, so {to potvrduvame deka poseduvame sistem na kvalitet vo soglasnost so me|unarodnite standardi za kvalitet. Zatoa i na ovaa kampawa gledame kako na borba za podobar kvalitet i za kupuvawe na na{i proizvodi ovde. Mislam deka ne bi bilo dobro da se dava poinakov tretman ili poinakva konotacija zatoa {to ne e mnogu popularno da barame na{ite proizvodi da gi kupuvaat nadvor od zemjava, a nie istovremeno da im vsaduvame na gra|anite deka ne treba da kupuvaat drugi proizvodi, osven na{ite. Od tie pri~ini smetame deka sloganot }e si ja dobie svojata vistinska vrednost dokolku kon toa se dodade i pra{aweto na kvalitetot. A nie ve}e so godini rabotime tokmu na toj plan.Smetam deka cenata sekoga{ bila na vtoro mesto, po kvalitetot, odnosno gra|anite po pravilo se opredeluvaat najnapred za kvalitet, a potoa i za cenata, dodava g. Pej~inovski. Zatoa {to veruvam deka ona {to kaj nas se proizveduva mo`e da se proizvede so cena prifatliva za makedonskiot gra|anin, me|utoa spored site na{i analizi {to sme gi pravele na pazarot, gra|anite na prvo mesto sekoga{ go postavuvale pra{aweto za kvalitetot. IZVOZ SO 40 OTSTO Vo vrska so obemot na doma{noto proizvodstvo i uvozot na lekovi, odnosno vo vrska so pra{aweto dali Makedonija mo`e da proizveduva pove}e lekovi, poto~no da se namali uvozot i da se zgolemi doma{noto proizvodstvo, na{iot sogovornik veli: - Pazarite na lekovi vo svetot se zavisni od golemite multinacionalni kompanii. Od tie pri~ini site onie firmi koi nemaat sopstven razvoj, a sopstven razvoj mo`e da imaat samo onie {to se mnogu golemi i mo`at da investiraat, nemaat seriozni {ansi vo borbata so golemite multinacionalni svetski proizvoditeli na lekovi. Od tie pri~ini sekoga{ }e bide normalno da se o~ekuva deka najdobrite lekovi nema da mo`at site da gi proizveduvaat i deka sekoga{ }e ima uvoz na lekovi. Me|utoa denes se popularizira vo svetot, a i od strana na Svetskata zdravstvena organizacija, pra{aweto na proizvodstvo na generi~ki proizvodi, odnosno proizvodi koi se so dobar kvalitet. Toa e mo`ebi edna od osnovnite pri~ini zaradi koja i "Alkaloid" vleguva vo proizvodstvoto na generi~ki proizvodi, zatoa {to na toj na~in se namaluva cenata na lekovite i se obezbeduva izvesna nezavisnost od proizvoditelite na lekovi. Toa e ne{to {to neminovno }e dojde i {to nam ni ovozmo`uva da prodavame lekovi nadvor od Makedonija. Ova go velam zatoa {to nie ne mo`eme da prodavame lekovi kako kopija na golemite farmacevtski proizvoditeli. Mo`e da prodavame samo onakvi lekovi na koi ve}e im se iste~eni patentite. A nie da vlo`uvame milijardi dolari vo proizvodstvo na novi lekovi, ednostavno ne odi. Taka {to sekoga{ }e ima uvoz na lekovi i toa vo onoj obem kolku {to }e bide kupovnata mo} na gra|anite. "Alkaloid" izvezuva okolu 40 otsto od svoeto proizvodstvo i toa na tradicionalnite pazari, kako {to e Rusija, porane{nite jugoslovenski republiki, Germanija, Francija i Italija. Izvezuva lekovi, no i proizvodi bazirani na bilkite koi gi sobiraat niz Makedonija. Vo vrska so proizvodstvoto na bilki, "Alkaloid" ima dobieno u{te eden sertifikat od edna renomirana holandska firma, so koj e potvrdeno deka del od nivnite bilni proizvodi se so takanare~eno organsko, odnosno prirodno poteklo. Izvr{ena e revizija na podra~jeto od kade se sobiraat bilkite {to "Alkaloid" gi otkupuva i utvrdeno e deka na tie podra~ja nema zagaduvawe i deka toa se bilki so proveren kvalitet. Taka {to del od nivnite proizvodi {to gi izvezuvaat nosat i odredena oznaka za taa sertifikacija deka se navistina spored odredeni strogi merki za priroden kvalitet. NAD 3.000 PROIZVODI [to se odnesuva do asortimanot, odnosno kolku vkupno proizvodi ima "Alkaloid", Pej~inovski veli: - Nie imame preku 3.000 proizvodi. Tie se vo mnogu heterogeni grupi, me|utoa blagodarenie tokmu na heterogenosta na proizvodnata programa vo izminative periodi koga ima{e s# i se{to na ovie podra~ja, uspeavme da ostaneme na noze. Za kraj go zapra{avme gospodinot pomo{nik - generalen direktor dali planiraat pro{iruvawe na proizvodstvoto i koi se nivnite idni planovi. Na{ite idni planovi opfa}aat pred s# zgolemuvawe na izvozniot potencijal so zafa}awe na pazarite od Evropa i Amerika i toa pazarite koi za nas porano bea relativno nedostapni, veli gospodinot Pej~inovski. Tokmu od tie pri~ini e i Proektot vo koj{to vlegovme so Evropskata banka za obnova i razvoj i Me|unarodnata finansiska korporacija koi delumno ja finansiraat gradbata na novata fabrika za lekovi i toa spored normativi i regulativa koja e prifatliva vo Evropa, odnosno vo Amerika. Toa e i pri~inata zo{to sme tolku orientirani kon izgradbata na novata fabrika za lekovi, tokmu za zgolemuvawe na izvozniot potencijal vo zemji vo koi porano ne sme izvezuvale. So novata fabrika o~ekuvame zgolemuvawe na proizvodstvoto i poseriozna preorientacija od doma{niot pazar kon izvoz. Toa zna~i deka planirame u~estvoto na izvozniot del vo na{ata vkupna proda`ba zna~itelno da se zgolemi. Se razbira, toa e dolgoro~en Proekt, toa ne doa|a preku no}, bidej}i kolku i da se tie pazari deklarativno otvoreni, sepak e mnogu te{ko da se prodre vo niv. O~ekuvame izgradbata na fabrikata da bide zavr{ena do krajot na 2001 godina. So ogled na toa deka stepenot na modernizacija se zgolemuva, brojot na novi vrabotuvawa }e bide minimalen. STANDARDI ZA KVALITET "Alkaloid" ve}e godini nanazad prezema seriozni merki okolu unapreduvaweto na kvalitetot na sopstvenite proizvodi. Toa e voveduvaweto na standardite za kvalitet od serijata "ISO 9001" i denes vo tri od ~etirite profitni centri ve}e imame celosno vovedeni sistemi za kvalitet i sertificirani od edno avstrisko sertifikaciono telo, koe e me|unarodno priznato, so {to potvrduvame deka poseduvame sistem na kvalitet vo soglasnost so me|unarodnite standardi za kvalitet. Zatoa i na ovaa kampawa gledame kako na borba za podobar kvalitet i za kupuvawe na na{i proizvodi ovde. |
|