AMBASADI BEZ AMBASADORI

Kako diplomat so kariera, i porane{en rakovoditel vo Sektorot za odnosi so stranstvo, ~esto si go postavuvam pra{aweto: Zo{to i kako e mo`no aktuelnata vlast da ne mo`e da gi sogleda posledicite od nepopolnetosta na ambasadite vo zna~ajni evropski centri, vo koi mnogu {to se odlu~uva, pokraj drugoto, i za na{i `ivotni pra{awa? [to i kako }e objasnuvaat na{ite prijateli vo Moskva zo{to nemame akreditirano ambasador ve}e edna godina? Zo{to re~isi pet meseci nema nazna~eno nov ambasador vo Francija, pa vo Bugarija, Turcija Polska, Va{ington itn.

Vo sive ovie meseci vo sredstvata za javno informirawe oficijalno i poluoficijalno, uli~no i pazarxiski nagolemo se rasprava duri i poedine~no koj od prijatelite na partijata na vlast }e bil imenuvan za ambasador i vo koja zemja. Diplomatijata kako da stana stoka za kvanta{ki pazar. Kako da se smeta deka ako e blizok so onie {to re{avaat, nezavisno od kvalifikacionite, mo`e da dobie "nagrada", pa da stane ambasador. Od li~no iskustvo znam deka i vo izminatiot sistem ima{e slu~ai koga na mestata ambasador ili generalen konzul se imenuvaa "zaslu`ni". Me|utoa, ako za vreme na izborite se govore{e deka nema ve}e da bide taka kako {to bilo, toga{ nekoj mora seriozno da razmisli deka ulicata, kuloarite i kujnite ne mo`e da re{avaat za pra{awa od vitalen zna~aj za dr`avata. Kako {to stojat rabotite, s# u{te ne e sfateno deka diplomatijata e profesija, i toa odgovorna i zna~ajna.

Kako {to sekoj ne mo`e da bide elektrotehni~ar, lekar, hirurg, bankar, menaxer itn. taka i ne mo`e sekoj, da bide ambasador, generalen konzul itn. Sekade vo svetot barem vo dr`avite {to imaat visoko mislewe za sebe, diplomatite posebno se {koluvaat. Pokraj posebnite uslovi - znaewe na eden ili pove}e stranski jazici i poznavawe na me|unarodnoto pravo i me|unacionalnite konvecii se izu~uvaat oblasti preku koi se dobiva {iroka op{ta kultura, eruditivnost, elokventnost. So poznavawa od istorijata, filozofijata, umetnosta, literaturata, slikarstvoto, ekonomijata itn. Ako seto toa otsustvuva kaj diplomatot, osobeno onoj na najvisoka funkcija - ambasadorot, mo`e lesno da se slu~i, kako {to ima{e porano slu~aj - da imenuvame nekogo za konzul, a toj da se buni i da bara da bide vice-konzul?!

^udno e i neodgovorno {to dolgo vreme starite ambasadori se vratija, a novi ne se naimenuvani. Najverojatno porane{niot pretsedatel na Republikata od razbirlivi pri~ini go izostavi imenuvaweto na novi ambasadori, ostavaj}i novata vlast da imenuva novi. Toa navistina be{e korektno kon novata vlast. No, nekorektno e od novata vlast, zaradi koalicioni tvrdewa - koj kakvi barawa ima, vremeto da minuva, a rabotite vo ambasadite da stojat, ili nadvor da n# cenat kako da ne sme gi iz`iveale detskite bolesti na samostojnosta ili da n# cenat kako nedokvakani.