PRIMEROT SO LADILNIKOT, DA GO SLEDI PRIMEROT SO KLANICATA

Centarot za multikulturno razbirawe i sorabotka od Skopje, predvoden od direktorot Kim Mehmeti, pet dena organizira dru`ewe, raspravi, polemiki i soglasuvawa me|u tetov~ani i prilep~ani vo motelot "Ezero" vo Prilep kade {to be{e ostvaren proektot "Mostovi". Vo ostvaruvaweto na ovoj proekt u~estvuvaa nad stotina intelektualci, studenti, u~enici, biznismeni, novinari. Prvata sredba se organizira vo Tetovo, na po~etokot od ovaa godina.

Pred osum godini, vo lutata zima 1992 godina, prilepskoto ve{ta~ko ezero zamrzna i po negovata povr{ina, kako {to se se}avaat o~evidci vozela "Lada niva". Ezeroto zamrzna i ovaa zima. Vedna{ po Kolede, se se}ava ~uvarot na objektot "Brana", sopstvenost na Tutunskiot kombinat, Branko Surlaxioski, povr{inata na ezeroto po~na da mrzne i debelinata na mrazot dostigna do 20 santimetri, nekade be{e 15, a nekade do 35 santimetri, veli Surlaxioski i dodava, }e imame beri}etna godina.

Kakva godina }e imaat kasapite od "Klaneks", i zo{to gi stavame vo kontekst na firmata "Ladilnik", {to imaat zaedni~ko, a {to nemaat? Biznismenot od Skopje Risto [alev, so otkup na akciite vo "Ladilnik" od 51 posto, se stekna so upravuva~koto pravo da raspolaga so ovoj industriski kapacitet koj mo`e da smesti 5.000 toni prehranbeni proizvodi. Negovata koncepcija e najprvo da go rekonstruira ladilnikot, da go "osve`i" so pomoderna tehnologija i se razbira da go dade na lizing za koristewe na zainteresirani partneri. Najva`no od s# e toa {to ovoj skap i potreben objekt nema pove}e da propa|a. Ima gazda, ima adresa i toj mora da raboti profitabilno, zo{to vo sprotivno, }e gi nema.

[to se slu~uva so "Klaneks"? Ovaa firma, kako i "Ladilnik", poteknuvaat od golemoto semejstvo na ZIK "Prilep". I "Klaneks", po delbata od ZIK-ot, so integracijata na "Centropromet", trgovski gigant koj isto taka pove}e go nema, nikako da fati ~ekor za ozdravuvawe. Naprotiv, "Klaneks" se nao|a vo mnogu te{ka finansiska i organizaciona situacija, a raspolaga so najmoderna industriska klanica i ima najatraktivni du}ani (mesarnici) vo Prilep.

Mo`e li da se slu~i, zaradi "isplivuvawe" od problemite i "Klaneks" da go kupi nekoj privaten biznsimen, koj }e poka`e interes, go pra{avme direktorot Risto Nikoloski?

Ovde, ovoj optimizam, moravme da go prekineme so potpra{awe: Gospodine Nikoloski, Vie, kako klanica, ne ste vlezeni vo onaa ~etvorka {to dobi dozvola od evroinspektorite za kolewe na jagniwa za izvoz?

Da, veli Nikoloski. Nie i nema{e potreba da dobieme nova dozvola, bidej}i imame stara. A, spored tvrdite evropski pravila, s# dodeka starata dozvola ne ti ja proglasat za neva`e~ka, ti mo`e{ da vr{i{ uslugi za koi si registiran.

Za edna do dve nedeli, dodeka jagniwata stasuvaat za izvoz, vo firmata "Klaneks" prilepskite kasapi gi to~at no`evite za golemata izvozna zdelka. Direktorot Nikoloski smeta deka ako s# bide vo red }e zakolat i eksportiraat za zapadniot pazar okolu 45.000 jagniwa.

Kapacitetot na klanicata e 3.000 jagniwa za 24 ~asa, veli Nikoloski. [to zna~i nema da bide nikakov problem da zavr{ime sekakva pora~ka {to }e se pobara od nas.

Vo Prilep objektivno se somnevaat deka Prilepskata klanica }e mo`e da kole jagniwa za izvoz ako ne dobie nova dozvola za toa. No, na direktorot treba da mu se veruva, s# do onoj moment dodeka ne bide obratno. Vo pra{awe se i sredstva, kvalitetni sredstva za otkup na jagniwa. "Klaneks", kolku {to sme informirani, takvi sredstva nema. Se obra}a do banki za krediti, a bankite se znae {to se vo ovoj moment i komu mu davaat pari. Velat stopati }e go proverat bonitetot na baratelot, pa duri potoa se~at.

Nadvor od oficijalnite ka`uvawa na direktorot Nikoloski, za "Klaneks" doznavame deka se zainteresirani i drugi firmi da go stavat "pod svoja kapa". Se spomnuvaat firmi od Solun, Skopje i Vi~enca.... Ama i eden "tetoec". Vakvite glasini nikade ne mo`evme da gi proverime, osven kaj vrabotenite vo "Klaneks". A, tamu voop{teno: da se interesiraat, no na{iot direktor ne ja dava Klanicata, velat!

Prikaznata za "Klaneks" mo`e da bide interesna. Ili kasapite da uspeat so edna zaedni~ka firma, ili pak site "zaedno da propadnat", bidej}i vo Prilep ima privatni kasapi, koi otvorija, uredija i ve}e rabotat vo evropski du}ani so site standardi ("Pirin", "Evropa", "Centar", "Solun").

Na "Klaneks" nema da mu pre~i dodaten, sve` kapital, no koj }e go dade i pod koi uslovi?