Problemite vo aviosoobra}ajot

AVIOIMPEKS I MAT VO TRKATA ZA NACIONALEN AVIOPREVOZNIK

Pi{uva: Rozita ZAKEVA

  • Avioimpeks i ponatamu ostanuva na svojot stav da ja odbie ponudata na PRICEWATERHOUSECOOPERS, zemaj}i vo obyir deka e nositel na obvrskite za pla}awe, a na ova od Ministerstvoto postojano ima edno objasnuvawe: "nominiraweto na konsultantska ku}a od Va{a strana za na{ite potrebi e celosno neprifatlivo"
  • Kako {to ~uv taa firma PWC se otka`ala i od MAT. Taa kompanija ne e stru~na za toa i nema pravo da pravi takva revizija. PWC treba{e da napravi finansiska, a ne i tehni~ka i organizaciona analiza. Vo Vladata ni{to ne e usvoeno toa se {pekulacii na ministerot, izjavi g. Ilija Smilev

Idejata za formirawe na nacionalna avio- kompanija, do neodamna, ~esto "se vrte{e"vo ~ar{iskite muabeti. Vo izminatava godina ovaa ideja stana proekt na koj raboti pogolema ekipa. Vrz osnova na ~len 165 stav 1 od Zakonot za organite na upravata (Sl. vesnik na RM br. 40/90, 63/94 i 63/98), ministerot za soobra}aj i vrski donese re{enie so koe se formira rabotna grupa za Proektot, nacionalna aviokompanija. Ovaa grupa e vo sledniot sostav: \or|i ^a~kirov (pretsedatel), Ilija Smilev, Aleksandar Mojsov, Du{ko Gruevski, Selim Selim, Blagoj Kukulovski, Mile Manolev, Jani Kardula i Vawa Bitoqanu. So ovoj proekt ne se soglasuvaat i ne go potpi{aa Ilija Smilevski, generalen direktor na Avioimpeks i Aleksandar Mojsov. Zada~ata na rabotnata grupa e da podgotvi prv pregled za pravnata forma, tehnolo{kite fazi i potrebite na nacionalnata aviokompanija i istiot materijal da go dostavi do ministerot.

IZVE[TAJ PO PROEKTOT

"Potrebata za formirawe na edna kompanija na nivo na Republika Makedonija proizleguva pred s# od dosega{nite iskustva koi jasno poka`uvaat deka pri postoewe na dve ili pove}e aviokompanii se sozdava me|usebna, no i nelojalna konkurencija. Vo takvi uslovi, nastojuvaj}i da se bide konkurenten vo smisla na ceni i ponuda so broj na letovi, se odi na {teta na kvalitetot na sevkupniot servis. Pri toa se sozdavaat realni mo`nosti za pogolem prodor na stranskite aviokompanii na doma{niot pazar {to e evidentno vo tekot na poslednite godini. Doma{nite aviokompanii svoja za{tita i za~uvuvawe na klientelata, vo ovoj period ja nao|aat pred s# vo zgolemuvaweto na proviziite na svoite prodava~i na aviobileti, {to povtorno ne e soodvetno re{enie i povtorno odi na nivna {teta.

So ogled na faktot deka na rabotnata grupa ne & bea dadeni nikakvi nasoki, nitu detali za izgledot-koncepcijata na t.n. nacionalna kompanija, pretsedatelot na rabotnata grupa gi dade nasokite po koi treba da se odviva rabotata na istata. Vo taa smisla osnovnite tezi na koi se bazira ovoj pojdoven proekt se slednite:

1. Brojot na patnicite koi se prevezeni, od i kon RM vo tekot na poslednite osum godini od strana na doma{nite i stranskite aviokompanii;

2. Aktuelni destinacii vo smisla na delokrugot na soobra}ajot i destinacii na koi se prevezeni najgolem broj patnici i stoki;

3. Golemina i broj na potrebni avioni za zadovoluvawe na potrebite izneseni vo dvete prethodni to~ki;

4. Ostanati potrebi (kadrovski, tehni~ki, tehnolo{ki i dr.) svrzani so funkcioniraweto i operativnoto iskoristuvawe na zacrtaniot broj na avioni".

AVIOIMPEKS NE GI PRIFA]A ODLUKITE NA MINISTERSTVOTO

Po povikot za u~estvo vo postapkata za nominirawe na redoven avioprevoznik Vladata na RM i Ministerstvoto za soobra}aj i vrski do Avioimpeks (10.11.1999 g.) dostavi akcionen plan vo koj se bara da se izvr{i izbor na konsultantska ku}a od me|unaroden rang koja }e izgotvi detalna finansiska i tehni~ka analiza na postoe~kite aviokompanii. Ministerstvoto se opredeli za konsultant na Proektot da ja izbere vode~kata i edna od prvite me|unarodnorevizorsko-konsultantska ku}a osnovana vo RM, PRICEWATERHOUSECOOPERS (ponatamu PWC) - Skopje. Avioimpeks na svojata sednica re{i da u~estvuva vo postapkata za nominirawe na redoven avioprevoznik so nade` deka Vladata, formalno }e se opredeli za ovaa aviokompanija. Ministerstvoto go izvesti Avioimpeks deka dokolku do 19.11.1999 godina, ovaa aviokompanija ne go potpi{e dogovorot za detalna finansiska i tehni~ka analiza, }e konstatira deka istata ne e zainteresirana za Proektot. Na ova, Avioimpeks }e se oglasi so reakcijata deka cenata za nacrt-dogovorot od strana na PWC, od 35.000 amerikanski dolari plus 13 % danok na uslugi, za aviokompanijata e neprifatliva. Vo svoeto obra}awe do ministerot Spirkovski, generalniot direktor na Avioimpeks }e napi{e: Cenata {to e navedena vo ~len 23 od nacrt-dogovorot na Konsultantskata ku}a PWC, smetame deka e dosta visoka, zemaj}i go vo obyir i ~len 24, vo koj se predvideni i mo`ni dopolnitelni zgolemuvawa na nadomestokot. Respektiraj}i go Va{iot stav, a so cel da se zapazi dadeniot rok, Avioimpeks AD, Skopje }e dostavi detalna finansiska i tehni~ka analiza napravena od druga konsultantska ku}a, ~ie renome se nadevame deka gi zadovoluva me|unarodnite standardi. Na ova ministerot za soobra}aj i vrski odgovara: Bidej}i uslovite za ovaa postapka se precizno opredeleni od Vladata i ova Ministerstvo nema ovlastuvawe istite da se menuvaat dol`ni sme u{te edna{ da Vi uka`eme na zaklu~okot na Vladata donesen na nejzinata sednica odr`ana na 19.10.1999 g. i da Ve izvestime deka dokolku i ponatamu ostanuvate na Va{iot stav samostojno da izberete konsultantska ku}a kako i na stavot deka ovaa postapka e samo formalna, }e smetame deka ne ste zainteresirani za natamo{no u~estvo vo ovoj proces i za toa bez odlagawe }e ja izvestime Vladata na RM, a procesot }e go prodol`ime so u~estvo samo na aviokompanijata Makedonski aviotransport. Avioimpeks i ponatamu ostanuva na svojot stav da ja odbie ponudata na PWC, zemaj}i vo obyir deka e nositel na obvrskite za pla}awe, a na ova od Ministerstvoto postojano ima edno objasnuvawe: nominiraweto na konsultantska ku}a od Va{a strana za na{ite potrebi e celosno neprifatlivo. Vo izve{tajot od Ministerstvoto (10.12.1999 g.), Avioimpeks be{e izvesten deka postapkata za Proektot nacionalna aviokompanija }e bide prodol`ena samo so MAT, a za ova e informirana i dala soglasnost i Vladata na RM. Generalniot direktor na Avioimpeks vo vrska so ovoj proekt re~e: Jas ne znam {to e toa nacionalna aviokompanija, toa bi mo`ela da bide dr`avna, a toa zna~i da kupi nekoja, Avioimpeks ili MAT, i da bide sopstvenik na istata t.e. da ja finansira. Sekade vo svetot nacionalnite aviokompanii se privatiziraat, a vo Evropa re~isi nema nacionalna aviokompanija. Cenata e golema, a ne mo`e nikoj da mi pravi tehni~ka i fansiska analiza. Kako {to ~uv taa firma PWC se otka`ala i od MAT. Taa kompanija ne e stru~na za toa i nema pravo da pravi takva revizija. PWC treba{e da napravi finansiska, a ne i tehni~ka i organizaciona analiza. Vo Vladata ni{to ne e usvoeno toa se {pekulacii na ministerot.

MAT POTPI[A DOGOVOR ZA PROEKTOT

Vo Dogovorot, {to MAT go potpi{a so PWC, po Proektot za nacionalna aviokompanija, pi{uva deka spored ~len 2 od istiot, dogovorenite strani potvrduvaat deka nara~atel i korisnik na uslugata, koja e predmet na ovoj Dogovor e Ministerstvoto, a pla}aweto na dogovoreniot nadomest }e bide izvr{eno od strana na MAT, kako subjekt na analizata. Detalnata analiza ne mora nu`no da gi otkrie site mo`ni zna~ajni neto~ni stavki, izmami, gre{ki i neusoglasenost so zakonskata regulativa i zatoa davatelot na uslugata ne snosi odgovornost, dokolku eventualno postoi i se otkrie takva neusoglasenost so zakonska regulativa. Visinata na nadomestot za vr{ewe na detalnata finansiska i tehni~ka analiza na MAT, kako subjekt na analizata, za periodot koj zavr{uva na 30 septemvri 1999 g. i 31 dekemvri 1999 g., iznesuva 35.000 amerikanski dolari vo denarska protivrednost, spored kursnata lista na NBM, na denot na pla}aweto. Pla}aweto na nadomestot }e se vr{i vrz osnova na devizni profakturi i toa spored sledniot plan na otplata:

I. 50 % - USD 17.500 (posle potpi{uvaweto na dogovorot);

II. 25 % - USD 8.750 (vo tekot na Proektot) ;

III. 25 % - USD 8.750 (pred izdavaweto na nacrt-izve{ajot, analiza).

Vo nadomestot ne e vklu~en danokot na promet na uslugi vo visina od 13%, odnosno danokot na dodadena vrednost (po va`e~ka zakonska stapka na denot na pla}aweto) i istiot }e bide presmetan i iska`an vo profaktura na poslednata rata. Na krajot na ovoj Dogovor potpi{ani se dogovorenite strani: 1. Nara~atel i korisnik na uslugata, Ministerstvo za soobra}aj i vrski na RM, minister Bobi Spirkopvski;

2. Subjekt na analiza, Makedonski aviotransport AD - Skopje, direktor Du{ko Gruevski;

3. Davatel na usluga, PWC - Skopje, Rudi Lazarevski, partner.