|
Pozitivni i negativni mislewa za Zakonot za mati~en lekar ZAKONOT ZA MATI^EN LEKAR NEPRIFATLIV Pi{uva: Mileva LAZOVA
P red pove}e od dve godini be{e donesen Zakonot za sloboden izbor na mati~en lekar. Edno od osnovnite na~ela na sovremenite sistemi za zdravstvena za{tita e na~eloto za izbor na lekar. Tokmu spored ova na~elo vo mnogu zemji vo svetot funkcionira semejniot lekar, koj na pacientot mu ovozmo`uva celosno sledewe na negovoto zdravje, a na dr`avata racionalizacija i za{teda na sredstva. Trgnuvaj}i od iskustvata vo drugite zemji kade {to ovoj Zakon e realiziran i od pozitivnite rezultati, Ministerstvoto za zdravstvo na Makedonija go primeni i kaj nas i do denes funkcionira. Voveduvaweto na mati~en lekar zna~e{e izdignuvawe na primarnata zdravstvena za{tita na povisoko nivo, pogolema racionalizacija na sredstvata na Fondot za zdravstveno osiguruvawe, namaluvawe i kontrola na potro{uva~kata na lekovi, a od druga strana zgolemuvawe na kvalitetot na uslugite vo primarnata zdravstvena za{tita, zatoa {to mati~niot lekar }e bide vo mo`nost da go sledi zdravjeto na svojot pacient vo kontinuitet. Mati~niot lekar e po izbor na pacientot. Se odbira me|u site lekari koi imaat dozvola za rabota, bez razlika dali imaat sklu~eno dogovor so Fondot ili ne, odnosno dali rabotat vo dr`avnite ili privatnite ordinacii. Zdravstvenite rabotnici se nadevaat deka ovoj Zakon }e se ukine i povtorno }e se vovede mati~na ambulanta.Vo nekoi zemji ovoj Zakon funkcionira dobro. No, kako funkcionira kaj nas, gi zapra{avme gra|anite i zdravstvenite rabotnici. Razmisluvawata kaj gra|anite se najrazli~ni: VELKOVSKI CANE (dipl. ma{inski in`ener) Inicijativata mati~en lekar, za ova vreme otkako se praktikuva, vo osnova ja ocenuvam kako pozitivna. Lekarot go odbiram po moja `elba, ne odam od eden do drug, a istiot ja sledi mojata zdravstvena sostojba vo kontinuitet {to vo osnova bi trebalo da producira kvalitet. Edinstveno mi e nepoznato {to }e se slu~i, vo slu~aj da imam potreba od mati~niot lekar koga sum jas ili ( toj ) "nedostapen". SLOBODAN (ekonomist) Donekade sum zadovolen, no podobro bi bilo koga eden pacient bi imal dva mati~ni lekara, za da mo`e koga edniot e otsuten, drugiot da go pregleda. CVETA (doma}inka) Od mati~niot lekar sum zadovolna, zatoa {to sum sigurna deka }e me primi i pregleda, a koga nemavme mati~en lekar be{e pote{ko. Odi kaj eden lekar, toj te pra}a kaj drug i taka ~ovek }e se otka`e. ANICA (profesor) Ne sum zadovolna od rabotnoto vreme na lekarot. Na primer, go ograni~uva vremeto od tolku do tolku. Mislam deka mati~niot lekar treba da raboti 24 ~asa. Za pacientot toga{, toj e vistinski mati~en lekar. SNE@ANA (blagajnik) Voop{to ne sum zadovolna, zatoa {to koga imam potreba od pregled, i sigurna sum deka mojot lekar e na smena, zemam sloboden den ili izleguvam od rabota. No, ne uspevam vo toa, zatoa {to mojot mati~en lekar ne e na rabota od odredeni pri~ini: ili e na boleduvawe ili e vtora smena ili e na odmor. Toga{ ni{to drugo ne mi preostanuva, tuku da zemam lekarstva, koi mislam deka }e mi pomognat, no sepak postoi rizik tie da imaat negativno dejstvo. LIDIJA (zemjodelski in`ener) Donekade sum zadovolna, no podobro bi bilo mati~niot lekar da bide kako semeen lekar, da bide lekar na celoto semejstvo. Razmisluvawata na zdravstvenite rabotnici prete`no se sprotivni od razmisluvawata na gra|anite. Site se slo`ija so konstatacijata deka za na{i uslovi ovoj Zakon e neprifatliv. D-R VIDA FOTEVA (pedijatar) Vo detskata poliklinika, Zakonot za mati~niot lekar podocna be{e voveden, bidej}i se o~ekuvaa nekoi pokonkretni instrukcii. Treta godina kako go sproveduvame ovoj Zakon, no ne funkcionira taka kako {to e zamislen, zatoa {to ne e mo`no mati~en lekar da se sprovede kaj decata. Na odmor e lekarot, ima slobodni denovi, a deteto ne mo`e da ~eka so visoka temperatura, povra}awe, groznica, tri dena ili posle godi{en odmor, zatoa {to bolesta kaj deteto odi dinami~no, mnogu brzo. Zatoa faksimilite gi ostavame na {alter, a da se ostavi faksimil za da raboti drug lekar, spored mene e nezakonski. Sekoj lekar pregleduva pacienti na drug lekar, a vo aptekite Zakonot be{e rigorozen. Dokolku receptot e napi{an od eden lekar, a go nema pe~atot na mati~niot lekar, aptekarot ne mo`e da go dade soodvetniot lek. Ottuka, se javuvaat karanici i nedorazbirawe me|u pacientite i aptekarot. Taka pacientot se nao|a vo neprijatna sostojba, ne mo`e na toj na~in da go dobie lekot, pa ni{to drugo ne mu ostanuva tuku da se otka`e od lekuvawe, da go ~eka svojot lekar, {to e neopravdano, ili pak se upatuva kon privatnite apteki kade {to lekot mo`e da go kupi vo sekoe vreme i toa po ne taka niska cena. D-R KOTEVSKI (op{t lekar) Vo drugi zemji, ovoj Zakon funkcionira zatoa {to mati~niot lekar na pacientot mu stoi na raspolagawe 24 ~asa. Kaj nas toa e neizvodlivo. |
|