Milan Trizagotski, tutunopriozvoditel

NE E LESNO DA SE @IVEE OD TUTUNOT

E.L.

  • Cel vek mojata familija sadi samo tutun. Od tutun `ivee, od tutun se oblekuva, od tutun svadbi pravi, ku}i gradi, od tutun deca u~i... Tutunot ni e vo krvta. Mislam oti i maj~inoto mleko ni mirisa na tutun, veli Trizagaroski, i muabetot go vrti na naj~uvstvitelnoto mesto, so pra{aweto: Ne znaeme samo kolku }e ni go platat?

Denot e mnogu mal, najmal. Brzo pa|a mrakot so obra~ temina okolu gradot. Vo maloto sop~e, nad starata sinija iznaredeni eden do drug svekorot Milan, sinot Dime, snaata Milka redat li redat list po list, kako vo pesnite na Racin, `olt tutun.

Otstrana, kalapeweto li~i na umetnost. Racete brzo se dvi`at, usnite zapekuvaat od nevidlivata pra{ina i baraat voda ili sok.

- Nie da se napieme pivo, predlaga Milan Trizagaroski ~etirieset i petgodi{en tutunar, ~ie rabotno mesto e nivata, a zanaet tutunot.

So pivoto i kafeto, vo maloto, tesno sop~e kade {to se pegla sekoj list tutun, razgovorot te~e i dolgo. Milan Trizagaroski zboruva za sebe, za semejstvoto, za tutunot i kako sudbina i kako profesija. Vsu{nost, toj e paradigma na na{iot ~ovek, sega i niz vekovite, opstanuva na "peda zemja" no so mnogu, mnogu trud.

- Cel vek mojata familija sadi samo tutun. Od tutun `ivee, od tutun se oblekuva, od tutun svadbi pravi, ku}i gradi, od tutun deca u~i... Tutunot ni e vo krvta. Mislam oti i maj~inoto mleko ni mirisa na tutun, veli Trizagaroski, i muabetot go vrti na naj~uvstvitelnoto mesto so pra{aweto: Ne znaeme samo kolku }e ni go platat?

- Niedna dr`ava, od tutunot ne zagubila, zatoa velam, dr`avata treba da gi po~ituva tutunarite. ]e vidime, veli i ni ja raska`uva prikaznata za toa kako negovoto semejstvo go dobilo neobi~noto prezime.

Nekoga{, pradedo mu Ilija imal sin Dime. Bilo toa malo ~ove~e, ama kibritlija. Zatoa i go stavile poljak vo seloto. Eden den vo bostanot na agata, vlegle aramii. Tur~inot mu viknal na poljakot Dime: "\aur be, dr`i gi aramiite"! A, be kaj da gi dr`am, aga. Ne gi gleda{ kako begaaat... Tri zagari ne gi stasuvaat, a kamo li jas!

- Ete taka ni go nadenaa prekarot, koj podocna si go zedovme za prezime. neli e ubavo, i avtenti~no?! Malku dolgo dodu{a, veli Milan i pak se navra}a na tutunot.

- Tutunot e te`ok, prete`ok za rabota. Od ednostavna pri~ina {to dolgo vreme ni go "kradi" sonot. Inaku vo edna godina samo 100 dena se tutunski. Vo avgust, koga mese~inata e polna i najgolema, za desetina dena spiev samo 20 ~asa. Sinot i snaata doma ni`at, jas odam po 21 ~asot da beram na niva do 1 ili do 1.30 ~asot. Prespivav vo brazda duri ne tropni prvata kola. Stanuvav, odev doma so {pediterot, gi zemav decata i prodol`uvavme da bereme do 8 ~asot.

Vaka mora da se raboti za da se stasa, veli Milan Trizagaroski. Toga{ e najgolemata berba - tretata klasa. Ako go ostavi{ od deneska za utre, toj ve}e gori i gubi vo kilogrami i kvalitet.

Ne mo`ev, a da ne go pra{am: Milane, zadovolen li si od `ivotot?

- Jok... Decava se svesni, a mladi, im se {eta, im se izleguva, no ~esto nao|aat "ra~ka" da ne izlezat. Nemaat pari, a sekoe izleguvawe od doma, osobeno za mladite, e tro{ok. Me|utoa, te molam ne misli deka sum kukavica. Nema krevawe race i predavawe. Fala mu na Gospoda, imame zdravje i }e rabotime.

Milan Trizagaroski od Varo{ kaj Prilep, od pradedovcite nasledil 33 dekari zemja. Veli deka odgleduva najdobar tutun vo Varo{koto pole i malku podolu.

- Prv sum, pra{ajte kogo sakate. Kaj mene nema ilje. Sadam ~ista "dvanaesetka". Toa e praviot tip "prilep", najdobar vo svetot. A, drugarive nasadija drugi tipovi. Ako, }e vidat deka rasipuvaweto na tipskata ~istota i za niv ne ~ini.

Odnosot na Trizagarovci kon tutunot e mitski... Nivno semejno pravilo e: ili go saka{ tutunot i go raboti{ kako {to treba, ili ne go saka{ i batali go.

- Niva pod kirija ne davam. Edna{ toa go napraviv. Na @ivko Sabotko mu dadov nekolku dekari, da `ivee ~ovekot. Arno ama, odam eden den da ja vidam nivata, {o ~e vidam: od treva tutunot ne se gleda. Tamu edna `ena so dvajca {valeri. Tie treva kornat, taa tutun bere. Pred Mala Bogorojca. [o mori `eno, ovde? Emi, @ivko mi ja dade nivnata so kirija. Kolku pari? Iljadarka od dekar. A, jas nego mu ja dadov za pet stotki. Vidi, vidi, veli `enata, magareno edno, kako me iskoristi. Ne mu e sram!

Takov e `ivotot. Vremeto vrvi. Tutunot ne saka golemi prikazni. Treba da se sraboti. Od tutun, kako {to veli Milan Trizagaroski, od Varo{ nikoj ne zel "lesni pari". Ako se bide vo red ovaa godina ovoj tutunoproizvoditel treba da spe~ali okolu pet - {est iljadi germanski marki.